Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Bộ đội Tăng-Thiết giáp (T-TG) đã cùng binh chủng hợp thành tiến hành 196/211 trận chiến đấu tiến công (chiếm hơn 92%). Trong loại hình chiến đấu này, có nhiều hình thức chiến thuật tiến công tiêu diệt nhiều đối tượng địch khác nhau. Mỗi trận chiến đấu, tùy theo tình hình nhiệm vụ cụ thể mà lực lượng T-TG cùng bộ binh áp dụng cách đánh phù hợp. Việc sử dụng xe T-TG bắn ngắm trực tiếp trong chiến đấu tiến công địch phòng ngự đã tiêu diệt nhiều xe T-TG và phương tiện chống tăng của địch, chi viện cho mở cửa và đánh chiếm mục tiêu tiền duyên. Hành động của xe tăng góp phần không nhỏ vào thắng lợi của các trận đánh.

Huấn luyện hiệp đồng giữa bộ binh và xe tăng ở Đơn vị C52 (Vùng A Hải quân). Ảnh: Nguyễn Tuấn

Điển hình trong trận tiến công căn cứ Đông Hà, Tiểu đoàn tăng 512 (thiếu) thuộc Trung đoàn xe tăng 203 phối thuộc cho Sư đoàn bộ binh 308 từ ngày 27 đến 28-4-1972. Đại đội tăng 7 đã sử dụng một trung đội và xe của đại đội trưởng chiếm công sự bắn, tham gia hỏa lực chuẩn bị; trong thời gian ngắn đã tiêu diệt 2 xe tăng địch ở điểm cao 28, buộc địch phải lúng túng đối phó. Xe tăng địch ở điểm cao 30 lúc đầu cũng bắn trả quyết liệt, đến khi bị diệt 2 xe, địch phải “nằm im” chờ đến chiều tối mới dám liều thân tháo chạy. Lúc 8 giờ, địch phản kích ra điểm cao 37, Đại đội tăng 7 tiếp tục từ trong công sự diệt thêm 3 xe tăng địch, buộc đối phương phải rút lui. Thừa thắng, bộ binh ta đánh chiếm được điểm cao 37, mở thông cửa mở vào căn cứ Đông Hà.

Trận tiến công cứ điểm Đắc Tô-Tân Cảnh tháng 4-1972, Đại đội tăng 7 thuộc Tiểu đoàn tăng 297 sử dụng xe tăng bắn ngắm trực tiếp, cùng hỏa lực chuẩn bị của Trung đoàn bộ binh 66 chi viện cho bộ binh mở cửa. Chỉ sau thời gian ngắn, hỏa lực chuẩn bị thì bộ binh cũng mở thông cửa mở qua 13 hàng rào thép gai và bãi vật cản dày đặc của địch, tạo điều kiện để xe T-TG và bộ binh xung phong đúng thời cơ.

Trong trận tiến công địch ở căn cứ Đồng Dù của Tiểu đoàn tăng 3, Trung đoàn tăng 273 phối thuộc cho Sư đoàn bộ binh 320 ngày 29-4-1975, tiểu đoàn tăng tiến công trên hai hướng. Hướng chủ yếu, Đại đội tăng 7 tổ chức một trung đội bắn ngắm trực tiếp từ 6 giờ 40 phút đến 7 giờ thì xung phong. Dưới sự chi viện hỏa lực mạnh của 3 xe tăng, bộ binh ta ào lên đánh thẳng vào khu tiểu đoàn công binh địch, chiếm hết mục tiêu này đến mục tiêu khác.

Qua các trận đánh trên cho thấy, xe tăng tham gia bắn ngắm trực tiếp bằng hỏa lực mạnh đã tiêu diệt nhiều mục tiêu quan trọng, trong đó có xe tăng, xe bọc thép, phương tiện chống tăng của địch, đạt hiệu suất chiến đấu cao, tạo điều kiện thuận lợi cho các lực lượng triển khai mở nhanh cửa mở, chi viện có hiệu quả cho lực lượng đột phá đánh chiếm các mục tiêu đầu cầu và phát triển chiến đấu.

Từ thực tiễn các trận chiến đấu có sử dụng xe tăng bắn ngắm trực tiếp, có nhiều vấn đề cần nghiên cứu, vận dụng sáng tạo. Nhiệm vụ của xe tăng tham gia bắn ngắm trực tiếp là tiêu diệt các mục tiêu xe tăng, phương tiện chống tăng, các hỏa điểm của địch, chi viện cho bộ binh mở cửa và đánh chiếm các mục tiêu đầu cầu. Lực lượng tham gia bắn ngắm trực tiếp phải vận dụng linh hoạt. Trận địa bắn ngắm trực tiếp phải được chuẩn bị trước, cách không xa tiền duyên phòng ngự của địch, nằm trong tầm bắn hiệu quả của pháo trên xe tăng. Xe tăng tham gia bắn ngắm trực tiếp thường được tổ chức trên hướng tiến công chủ yếu, có trận được tổ chức trên cả hướng tiến công thứ yếu. Thời gian tham gia bắn ngắm trực tiếp tùy thuộc vào số lượng mục tiêu và nhiệm vụ được giao để xác định và phải hiệp đồng chặt chẽ với pháo binh, với các phân đội hỏa lực bắn thẳng, với hỏa lực của bộ binh.

Vận dụng kinh nghiệm bắn ngắm trực tiếp khi sử dụng xe tăng phối thuộc với bộ binh tiến công địch phòng ngự trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc là rất cần thiết, nhất là  khi đối tượng tác chiến có nhiều thay đổi về tổ chức biên chế, vũ khí trang bị, có nhiều xe T-TG và các phương tiện chống tăng hiện đại, máy bay trực thăng vũ trang có sức công phá mục tiêu lớn… trong khi vũ khí chống tăng của ta còn hạn chế. Yêu cầu đặt ra là phải tiêu diệt xe T-TG và phương tiện chống tăng của địch trước khi thực hành xung phong, thì đột phá trận địa phòng ngự của địch mới nhanh chóng giành thắng lợi, giảm thấp nhất thương vong của bộ đội ta.

PHẠM CÔNG HUẤN