QĐND - Năm 2003, Nguyễn Trung Quân tốt nghiệp Khoa Sinh học (Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội). Với thành tích học tập ấn tượng, anh được về công tác tại Viện Di truyền (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn). Công việc ổn định tại Viện Di truyền là niềm mơ ước của nhiều sinh viên mới ra trường, nhưng năm 2005, anh quyết định thi tuyển và được nhận vào công tác tại Viện Y học cổ truyền (YHCT) quân đội. Giải thích về bước ngoặt này, anh tâm sự:

- Từ nhỏ tôi đã mơ ước được khoác lên mình bộ quân phục. Cha tôi là bộ đội, nên hình ảnh người lính càng thấm sâu vào tâm trí và là niềm hãnh diện của tôi. Tôi rất mong muốn được cống hiến sức mình cho sự phát triển ngành YHCT.

Thượng úy Nguyễn Trung Quân trong giờ làm việc.

Trong căn phòng làm việc với rất nhiều tài liệu, hình ảnh, trang thiết bị về lĩnh vực YHCT, anh say sưa trao đổi với tôi về tính ưu việt của YHCT Việt Nam, trăn trở về thế mạnh của YHCT chưa được phát huy triệt để. Anh luôn khắc ghi và phấn đấu thực hiện lời căn dặn của Bác Hồ: "Ông cha ta ngày trước có nhiều kinh nghiệm quý báu về cách chữa bệnh bằng thuốc ta, thuốc Bắc. Để mở rộng phạm vi y học, các cô các chú nên chú trọng nghiên cứu và phối hợp thuốc Đông và thuốc Tây". Thấm nhuần lời dạy đó, với vai trò là trưởng nhóm nghiên cứu, anh và các đồng nghiệp đã nghiên cứu thành công đề tài “Xây dựng quy trình công nghệ gây nhiễm nấm Beauveria bassiana trên ấu trùng tằm Bombyx mori L để tạo vị thuốc Bạch cương tàm”. Đề tài thực hiện hai mục tiêu cơ bản là phân lập và tạo ra chủng nấm Beauveria bassiana để làm nguyên liệu gây nhiễm nấm cho tằm; xây dựng quy trình công nghệ gây nhiễm nấm Beauveria bassiana trên ấu trùng tằm Bombyx mori L, sau đó tiến hành bào chế tằm nhiễm nấm thành vị thuốc Bạch cương tàm.
Đề tài thành công đã mở ra hướng mới trong sản xuất vị thuốc Bạch cương tàm theo hướng sản xuất quy mô bằng công nghệ sinh học. Lý do mà Thượng úy Nguyễn Trung Quân lựa chọn đề tài trên để nghiên cứu bởi hiện nay ở nước ta, tằm nhiễm nấm Beauveria bassiana để làm thành vị thuốc Bạch cương tàm chủ yếu được thu mua nhỏ lẻ nên chất lượng không bảo đảm...
Quá trình thực hiện đề tài, anh và nhóm nghiên cứu gặp rất nhiều khó khăn bởi đề tài mang tính liên ngành, sử dụng nhiều trang thiết bị hiện đại, trong khi Viện YHCT quân đội không có các trang bị chuyên sâu về lĩnh vực công nghệ sinh học. Nhưng khó khăn nhất là làm thế nào để phân lập được nấm Beauveria bassiana. Để giải bài toán hóc búa này, anh đã giành nhiều thời gian nghiên cứu tài liệu, làm thí nghiệm để tìm hiểu đặc điểm hình thái, đặc tính sinh vật, hóa học về chủng nấm Beauveria bassiana... Đến nay, sau 2 năm triển khai, đề tài nghiên cứu đã phân lập và nhân giống thành công được nấm Beauveria bassiana trên ấu trùng tằm Bombyx mori L bằng công nghệ sinh học thay cho việc nhiễm nấm tự nhiên như trước đây. Đây là cơ sở giúp cho Viện chủ động nguồn dược liệu trong sản xuất vị thuốc Bạch cương tàm theo quy mô lớn, mở ra hướng mới trong ứng dụng công nghệ sinh học vào sản xuất dược liệu. Đề tài được Hội đồng nghiệm thu cấp Bộ Quốc phòng đánh giá cao về phương pháp nghiên cứu, chất lượng sản phẩm.

- Khi sản xuất ở quy mô lớn, sản phẩm Bạch cương tàm sẽ có giá thành thấp hơn giá thị trường hiện nay và quan trọng là kiểm soát được chất lượng sản phẩm, chủ động được nguồn dược liệu- Thượng úy Nguyễn Trung Quân khẳng định.

Tinh thần say mê học tập, nghiên cứu của Thượng úy Nguyễn Trung Quân góp phần phát huy truyền thống “Sáng về y đức, sâu về y lý, giỏi về y thuật” của Viện YHCT quân đội; anh là tấm gương tiêu biểu trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

Bài và ảnh: NGUYÊN THẮNG