Ngư lôi siêu khoang Shkval. Ảnh: Harpgamer.com

Trong các cuộc hải chiến, ngư lôi luôn là vũ khí quan trọng để tiêu diệt các mục tiêu dưới nước và trên mặt nước của đối phương. Tuy vậy, ngư lôi cũng có những điểm yếu, như di chuyển trong môi trường nước nhiều lực cản, nên khó đạt tốc độ cao như các loại vũ khí hải quân khác; tầm hoạt động hiệu quả của ngư lôi cũng hạn chế.

Ngày nay, với sự phát triển của khoa học-kỹ thuật quân sự, sự ra đời của động cơ tên lửa, đặc biệt là công nghệ siêu khoang (siêu bọt khí) đã tạo cho ngư lôi “sức mạnh” mới. Công nghệ siêu khoang là việc tạo một “bóng khí lớn” bao phủ toàn bộ ngư lôi. “Quả bóng khí” bao bọc ngư lôi cho phép giảm ma sát tác động của môi trường nước và cho phép ngư lôi chuyển động với tốc độ rất cao so với các ngư lôi thông thường. Chi tiết về khả năng và nguyên lý làm việc của công nghệ siêu khoang hiện vẫn là bí mật quân sự tối quan trọng của các nước sở hữu chúng.

Trên thế giới, Nga là nước đầu tiên áp dụng công nghệ siêu khoang trên ngư lôi. Hải quân nước này hiện đang sở hữu loại ngư lôi siêu khoang VA-111 Shkval (Cơn gió mạnh). Động cơ tên lửa nhiên liệu rắn có khả năng hoạt động dưới nước, kết hợp cùng công nghệ siêu khoang đã tạo cho VA-111 Shkval một tốc độ đáng kinh ngạc. VA-111 Shkval có thể đạt tốc độ 360km/giờ (200 hải lý/giờ), lớn gấp nhiều lần so với tốc độ của các loại ngư lôi cùng thời của các nước phương Tây. Căn cứ theo nguyên lý hoạt động, cũng có thể gọi VA-111 Shkval là ngư lôi tên lửa. Với tốc độ này, tàu chiến hoặc tàu ngầm của đối phương khi đã bị “khóa” bởi VA-111 Shkval sẽ có rất ít cơ hội để tránh né hay vô hiệu hóa chúng. Đầu đạn của ngư lôi Shkval có thể là đầu đạn thông thường hoặc hạt nhân. Trong phiên bản phổ thông, VA-111 Shkval sử dụng đầu nổ thông thường nặng 210kg.

Ngoài quân đội Nga, hiện mới chỉ có Đức đang phát triển ngư lôi siêu khoang Barracuda, nhưng mới dừng ở cấp độ dự án. I-ran cũng đã có thể sở hữu ngư lôi áp dụng công nghệ siêu khoang qua các hình ảnh về ngư lôi thế hệ mới mà nước này sử dụng trong các cuộc tập trận năm 2006 và năm 2007.
Tuấn Sơn