Máy bay Pháp thả quân xuống Điện Biên Phủ. Ảnh: Internet

Theo kế hoạch, trận tiến công cứ điểm Bản Kéo do Trung đoàn 36, Đại đoàn 308 đảm nhiệm sẽ là trận đánh kết thúc đợt một của chiến dịch Điện Biên Phủ. Tuy nhiên, khi hai trung tâm đề kháng Him Lam và Độc Lập do những đơn vị lính lê dương và Âu-Phi tinh nhuệ của địch phòng ngự bị quân ta san phẳng làm cho tinh thần binh lính tiểu đoàn ngụy người Thái số 3 (3eBTA) đang phòng giữ trung tâm đề kháng Bản Kéo suy sụp thảm hại. Trước tình hình đó, Bộ chỉ huy chiến dịch chủ trương không đánh Bản Kéo như kế hoạch cũ mà dùng hỏa lực (lựu pháo 105) uy hiếp, kết hợp với tiến công, binh vận gọi hàng.

Từ sáng 15-3, viên chỉ huy cụm cứ điểm Bản Kéo nhận được một bức thư viết tay của bộ đội ta cho phép chúng được đến đồi Độc Lập để đưa thương binh về, kèm theo một bức thư khuyên hắn nên đưa quân lính ra hàng. Truyền đơn của ta được các nhân mối đưa vào rải khắp trong đồn. Tiếng loa địch vận cũng kiên trì kêu gọi binh sĩ ngụy người Thái trở về với lực lượng kháng chiến và nêu rõ chính sách khoan hồng của Chính phủ ta. Sáng 17-3, pháo ta bắn hai đợt vào cứ điểm làm cho binh lính địch rất hoảng sợ. Chính tên quan hai Mi-sen tự tay cầm búa phá khẩu pháo 57mm và một khẩu 12,7mm, hắn nói: “Đồn này không giữ được đâu, đừng bắn nữa, kẻo Việt Minh bắn đại bác thì chết hết”. Quá sợ hãi, nhiều binh sĩ ngụy đã vứt súng bỏ trốn ra rừng để gặp bộ đội ta. Biết không giữ nổi Bản Kéo, tướng Đờ Cát ra lệnh cho quan ba Clác-săm đưa tiểu đoàn ngụy Thái lui về Mường Thanh. Nhưng vừa ra khỏi đồn, cả tiểu đoàn này đã giương cờ trắng chạy vào rừng, ra hàng quân ta. Địch dùng pháo bắn cản đường và cho xe tăng đuổi theo ngăn chặn. Do dự đoán trước về tình huống này, bộ đội ta đã dùng pháo bắn “yểm hộ” số hàng binh nói trên, buộc xe tăng địch phải quay đầu tháo chạy về Mường Thanh.

Như vậy, với sự hỗ trợ tích cực của lựu pháo cho công tác địch vận, Trung đoàn 36 chưa cần nổ súng đã chiếm gọn được Bản Kéo và thừa thắng tiến sâu vào chiếm cả một số ngọn đồi ở phía bắc sân bay Mường Thanh. Từ kết quả của trận đánh cho thấy, công tác địch vận cần phối hợp chặt chẽ với các lực lượng khác sẽ đạt hiệu quả cao, bảo đảm trận đánh thắng lợi, hạn chế thương vong.

PHẠM THÀNH CÔNG