QĐND - Ngày 16-10-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh thành lập 12 chiến khu trong cả nước, trong đó có Chiến khu 1 (Quân khu 1 ngày nay). Trải qua 70 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng vũ trang (LLVT) Quân khu 1 luôn đoàn kết, chủ động, sáng tạo, quyết tâm vượt qua mọi gian khổ, hy sinh, tự lực, tự cường, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân giao phó, xứng đáng với lời khen ngợi của Bác Hồ: "Cách mạng đã do Việt Bắc mà thành công, thì kháng chiến sẽ do Việt Bắc mà thắng lợi".

Sau khi cùng với quân và dân cả nước thực hiện thành công Cách mạng Tháng Tám năm 1945, giành chính quyền về tay nhân dân, LLVT Quân khu 1 tiếp tục thực hiện xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ tuyệt đối an toàn các cơ quan của Trung ương Đảng và Bác Hồ, các căn cứ địa cách mạng trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Các đơn vị LLVT quân khu đã phối hợp, tổ chức nhiều trận đánh nhằm chia cắt, tiêu hao, tiêu diệt địch, phá vỡ thế bao vây phong tỏa, mở thông biên giới phía Bắc nước ta với các nước. LLVT Quân khu 1 đã có những đóng góp xứng đáng vào chiến thắng của các chiến dịch: Việt Bắc Thu-Đông 1947, Biên Giới 1950, cùng nhiều trận đánh trên Đường số 4... LLVT Quân khu 1 còn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giúp Quân Giải phóng nhân dân Trung Quốc xây dựng khu giải phóng ở Ung Long-Khâm Liên, để lại ấn tượng và tình cảm tốt đẹp với quân đội và nhân dân Trung Quốc. Trong chiến dịch Đông Xuân 1953-1954, LLVT Quân khu 1 tổ chức các trận đánh kìm chân, chia cắt, căng kéo địch, góp phần làm nên Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ năm 1954.

Thủ trưởng Bộ tư lệnh Quân khu 1 và các đại biểu tham quan khu trưng bày các sáng kiến, cải tiến kỹ thuật của LLVT Quân khu, tháng 5-2015. Ảnh: TRẦN TUẤN.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, LLVT Quân khu 1 cùng với đồng bào các dân tộc Việt Bắc vừa xây dựng, bảo vệ miền Bắc XHCN, vừa chi viện hiệu quả cho miền Nam đánh Mỹ. Quân và dân Việt Bắc-Quân khu 1 đã bắn cháy 329 máy bay, rà phá hơn 800 nghìn quả bom, mìn các loại, xây dựng lại hàng trăm cầu cống, bến phà, hàng nghìn ki-lô-mét đường giao thông, vận chuyển hàng triệu tấn hàng hóa vào chiến trường miền Nam. Việt Bắc-Quân khu 1 thực sự là hậu phương lớn, một “cảng nổi” tiếp nhận chuyên chở hàng hóa, vũ khí trang bị của các nước bạn chi viện cho chiến trường miền Nam. Gần 30 vạn chiến sĩ, con em đồng bào các dân tộc Việt Bắc đã chiến đấu anh dũng trên khắp các chiến trường miền Nam, nước bạn Lào và Cam-pu-chia. Hàng chục nghìn cán bộ, chiến sĩ ưu tú của LLVT Quân khu 1 đã anh dũng hy sinh hoặc để lại một phần thân thể vì nền độc lập dân tộc, tự do của Tổ quốc. Những đóng góp to lớn đó của quân và dân Quân khu 1 đã góp phần quan trọng làm nên Đại thắng mùa Xuân năm 1975, thống nhất Tổ quốc.

Sau khi làm tròn nhiệm vụ bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng trên biên giới của Tổ quốc, LLVT Quân khu 1 đã nhanh chóng củng cố, xây dựng lực lượng thường trực theo hướng tinh gọn, tập trung nâng cao chất lượng tổng hợp, khả năng SSCĐ, xây dựng nền nếp chính quy ở các cơ quan, đơn vị. Kết hợp giữa nâng cao chất lượng huấn luyện, SSCĐ, rèn luyện kỷ luật với nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, giữa xây dựng lực lượng thường trực với xây dựng lực lượng dân quân, tự vệ và dự bị động viên. Đi đôi với thực hiện nhiệm vụ chính trị trung tâm, Thường vụ Đảng ủy, Bộ tư lệnh Quân khu 1 luôn coi trọng việc phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương tăng cường xây dựng, củng cố tiềm lực khu vực phòng thủ, “thế trận lòng dân” vững chắc, góp phần tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh trên địa bàn, trong thế trận chung của đất nước. Nhiều năm qua, quân khu đã đưa hàng trăm lượt đại đội, tổ công tác đến các xã vùng sâu, vùng xa giúp cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương xây dựng cơ sở chính trị, giúp dân xóa đói, giảm nghèo, làm đường giao thông, thủy lợi, khám, chữa bệnh, củng cố các công trình công cộng, khắc phục hậu quả thiên tai và tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Công tác rà, phá bom, mìn, khắc phục hậu quả sau chiến tranh của LLVT quân khu đã giải phóng hàng nghìn héc-ta đất canh tác cho nhân dân vùng giáp biên, góp phần tích cực vào sự ổn định chính trị, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ở các địa phương...

Trước yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, nhiệm vụ của LLVT Quân khu 1 ngày càng khó khăn, nặng nề hơn. Tự hào, phát huy truyền thống vẻ vang: “Trung hiếu, Tiên phong, Đoàn kết, Chiến thắng”, để hoàn thành tốt nhiệm vụ, xứng đáng với sự tin tưởng của Đảng và nhân dân, trong thời gian tới, LLVT Quân khu 1 luôn đoàn kết chặt chẽ, xây dựng các tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, thực sự là lực lượng chiến đấu trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân, góp phần cùng toàn quân và các LLVT nhân dân bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng, bảo vệ Đảng, chế độ XHCN, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân.

Trong 70 năm qua, LLVT Quân khu 1 đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao Vàng, 2 Huân chương Hồ Chí Minh, 3 Huân chương Độc lập... Hàng trăm tập thể, cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân, trong đó có 6 đơn vị được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân trong thời kỳ đổi mới; hàng nghìn tập thể được tặng thưởng Huân chương Quân công, Huân chương Chiến công các loại và nhiều phần thưởng cao quý khác...

Từ nhiệm vụ, chức năng và kinh nghiệm xây dựng, chiến đấu trong 70 năm qua, LLVT Quân khu 1 sẽ tập trung quán triệt, triển khai thực hiện toàn diện, có hiệu quả các nghị quyết của Đảng bộ các cấp, đặc biệt là Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”. Trong xây dựng LLVT, các cấp ủy đảng, chỉ huy luôn coi trọng và đặt lên hàng đầu nhiệm vụ xây dựng nhân tố chính trị tinh thần, chất lượng chính trị của LLVT. Tập trung xây dựng tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ các cấp, coi đó là khâu có ý nghĩa quyết định trong thực hiện nhiệm vụ chính trị và xây dựng đơn vị vững mạnh về mọi mặt. Tích cực nghiên cứu, nâng cao chất lượng huấn luyện sát với thực tế chiến đấu, sát với đối tượng có vũ khí công nghệ cao, cũng như địa hình tác chiến trên địa bàn quân khu. Gắn chặt giữa cách đánh truyền thống với tác chiến hiện đại, giữa chiến thuật, kỹ thuật với rèn luyện thể lực, quản lý kỷ luật và xây dựng nền nếp chính quy; quản lý chặt chẽ, khai thác hiệu quả vũ khí trang bị, không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần. Bảo đảm cho bộ đội có sức khỏe dẻo dai, cơ động nhanh, linh hoạt, thích ứng với tính chất ác liệt của chiến tranh hiện đại, đủ sức chiến đấu liên tục, dài ngày, đánh thắng địch trong mọi tình huống.

LLVT quân khu tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương, làm tốt công tác giáo dục quốc phòng-an ninh cho các đối tượng và các tầng lớp nhân dân, tham gia có hiệu quả vào công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc. Phát huy tiềm năng, huy động sức mạnh tổng hợp của các địa phương để xây dựng tiềm lực và thế trận quốc phòng-an ninh trên toàn địa bàn. Kết hợp chặt chẽ giữa kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế để xây dựng khu vực phòng thủ toàn diện, rộng khắp, có chiều sâu, vững chắc. Bảo đảm cho địa bàn Quân khu 1 luôn ổn định, phát triển về mọi mặt, tăng cường mọi tiềm lực, nâng cao khả năng chủ động, sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống có thể xảy ra và giành thắng lợi to lớn hơn...

Trung tướng PHAN VĂN GIANG - Tư lệnh Quân khu 1