QĐND - Dự buổi gặp mặt truyền thống các thế hệ cán bộ Bộ Tổng tham mưu (BTTM) khu vực phía Nam, tại TP Hồ Chí Minh, chúng tôi được nghe nhiều kỷ niệm sâu sắc của các cựu chiến binh.

Thiếu tướng Mai Xuân Tần (bên trái) trò chuyện với đồng đội.

Mặc dù đã 91 tuổi nhưng Thiếu tướng Mai Xuân Tần, nguyên Phó cục trưởng Cục Tác chiến vẫn nhớ như in kỷ niệm làm công tác tham mưu trong Chiến dịch Điện Biên Phủ. Giọng hào sảng, ông kể lại: "Tôi nhập ngũ tháng 9-1945, do lập được nhiều thành tích và có kinh nghiệm chiến đấu, từ năm 1947 tôi được cấp trên điều động về làm trợ lý của Cục Tác chiến. Trước diễn biến trên chiến trường, thực hiện chỉ đạo của BTTM, để chuẩn bị Chiến dịch Điện Biên Phủ, trung tuần tháng 11-1953, tôi được giao phụ trách một đoàn cán bộ gồm 30 người, đi trước để chuẩn bị Sở chỉ huy Tiền phương. Cầm trong tay tấm bản đồ 1/1.000.000, chúng tôi vừa dò đường trên bản đồ vừa hỏi nhân dân, cuối cùng chúng tôi cũng đến được Điện Biên Phủ. Bấy giờ quyết tâm chiến đấu Chiến dịch Điện Biên Phủ chưa được soạn thảo, nên việc chọn vị trí Sở chỉ huy Tiền phương là một khó khăn. Qua nhận định đánh giá tình hình địch, địa hình, chúng tôi đã quyết định chọn vị trí hang Thẩm Púa tại Km 15 đường đi Điện Biên, thuộc địa bàn xã Chiềng Đông, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên, làm vị trí đặt Sở chỉ huy Tiền phương. Sở chỉ huy Tiền phương dự kiến có các công trình, gồm: Nhà ở của chỉ huy, trợ lý, bộ phận thông tin, phòng họp... Để xây dựng các công trình trên, chúng tôi lợi dụng hang đá, đào thêm công sự, một con hào chạy quanh hang đá, rồi dựng thêm một số ngôi nhà. Tại đây, ngày 14-1-1954, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã tổ chức Hội nghị phổ biến kế hoạch Chiến dịch Điện Biên Phủ. Sau này Sở chỉ huy chuyển sang Mường Phăng.

Khi chuẩn bị chiến dịch, tôi lại được phân công cùng một số đơn vị pháo binh tổ chức xây dựng các trận địa pháo. Sau nhiều ngày tự nghiên cứu, tôi đã cùng cán bộ pháo binh dựa vào bản đồ, địa bàn, dự kiến những vị trí có thể tổ chức trận địa pháo, sau đó phát cây, soi đường, trinh sát thực địa. Việc kéo pháo vào trận địa rất khó khăn, chúng tôi tham mưu cho BTTM, chỉ đạo mở đường, kéo pháo chủ yếu dùng sức của bộ đội, tuyệt đối giữ bí mật, bất ngờ... Sau này pháo ta vào trận địa đúng như dự kiến. Chúng tôi thật vui vì đã góp phần nhỏ vào chiến thắng Điện Biên Phủ...".

Bài và ảnh: DUY HIỂN