QĐND Online - Tư tưởng cách mạng tiến công xuyên suốt đường lối quân sự của Đảng ta, được thể hiện rõ trong tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh, với luận điểm “Kiên quyết không ngừng thế tiến công”. Do đó, chúng ta thực hành tác chiến ngăn chặn quân địch tiến công, về cơ bản là hành động phòng ngự nhưng không hề thụ động... Tác chiến phòng ngự của ta là phòng ngự tích cực, với hoạt động phòng ngự là chủ yếu, kết hợp với hoạt động tiến công vào thời điểm thích hợp; sử dụng lực lượng bí mật, cơ động ra phía trước trận địa, khu vực phòng ngự, đánh địch từ xa, đánh vào bên sườn, phía sau đội hình tiến công của địch; tiêu hao, tiêu diệt từng bộ phận lực lượng tiến công quan trọng của chúng bằng các hình thức chiến thuật thích hợp, nhằm phá thế phân tuyến, tạo thế xen kẽ, khiến cho lực lượng tiến công của địch suy yếu, mệt mỏi, đội hình tiến công rối loạn, thế tiến công không ổn định...

Ngay từ những ngày đầu toàn quốc kháng chiến chống Pháp, điển hình là các đợt tác chiến ở Hà Nội, cùng với việc tổ chức phòng ngự bảo vệ các công sở quan trọng như Bắc Bộ Phủ, nhà Bưu Điện, tòa Thị chính, Nhà hát Lớn..., ta đã tổ chức nhiều đơn vị đánh phá đội hình cơ động tiến công của địch. Những hành động tiến công của ta đã đẩy địch vào thế bị động đối phó, buộc chúng phải luẩn quẩn trong nội thành để lo chống đỡ và bị suy yếu trước khi đánh vào các vị trí phòng ngự của Vệ quốc đoàn và tự vệ... Do đó, chúng không thể nào ngăn cản được các cuộc di chuyển của ta rút ra khỏi Thành phố. Thời kỳ đầu cuộc kháng chiến chống Pháp, khi tổ chức trận địa phòng ngự chống địch càn quét với quy mô đại đội, tiểu đoàn, trung đoàn, ta thường phái một bộ phận bộ đội chủ lực kết hợp với bộ đội địa phương, dân quân, du kích cảnh giới, phát hiện, đánh địch từ xa, vận dụng các hình thức chiến thuật tiến công, như phục kích, tập kích, dùng lối đánh “chim sẻ”, đánh bằng chông, mìn, cạm bẫy... tiêu hao quân địch, chặn địch từng bước, bắt chúng phải kéo dài thời gian triển khai đối phó, không thể tiếp cận ngay với lực lượng chủ lực của ta, tạo điều kiện cho các lực lượng phòng ngự ở các trận địa chính đánh địch dễ dàng. Trong chiến đấu chống địch càn quét, ta không những tổ chức tốt lực lượng phòng ngự, dựa vào công sự, bờ tre, lũy đất để chặn đánh các hướng, các mũi tiến công của địch, mà còn tổ chức lực lượng tiến công bằng cả xung lực và hỏa lực, đánh vào bên sườn, phía sau đội hình tiến công của chúng. Khi địch đột nhập vào trận địa phòng ngự, ta chủ yếu vận dụng chiến thuật tập kích (bằng phương pháp cường tập) để phản kích, đánh bật chúng ra khỏi trận địa. Trong tác chiến phòng ngự trận địa (ở cả cấp chiến thuật và chiến dịch trên các chiến trường rừng núi, trung du và đồng bằng), quán triệt tư tưởng tích cực tiến công, ta thường đánh địch ngay từ khi chúng triển khai đội hình tiến công. Để đánh bại đội hình quân địch tiến công với biên chế, trang bị và phương thức tác chiến ngày càng hiện đại, ta đã vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức chiến thuật, các thủ đoạn chiến đấu trong tác chiến phòng ngự, phù hợp với điều kiện, khả năng của ta.

Trong tương lai, nếu kẻ địch liều lĩnh tiến hành chiến tranh xâm lược nước ta, thì đấy sẽ là cuộc chiến tranh sử dụng vũ khí công nghệ cao, có sự hiệp đồng quân - binh chủng lớn. Cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc của quân và dân ta sẽ phải vận dụng loại hình tác chiến phòng ngự nhiều hơn so với trong chiến tranh giải phóng (ở cả cấp chiến dịch-chiến lược). Tuy nhiên, tác chiến phòng ngự của ta trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc thuận lợi hơn rất nhiều so với chiến tranh giải phóng, bởi mỗi tỉnh (thành phố) đã là một khu vực phòng thủ vững chắc; thế trận tác chiến, trận địa phòng ngự, hậu phương, căn cứ địa được chuẩn bị chu đáo; hậu cần - kỹ thuật được bảo đảm tốt... Thực tế hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, cứu nước cho thấy, muốn giành được thắng lợi trong tác chiến phòng ngự, trước hết phải nắm vững tư tưởng chiến lược tiến công của Đảng, xác định đúng vai trò, tác dụng của từng loại hình tác chiến để kết hợp, hỗ trợ cho nhau; vận dụng linh hoạt các hình thức chiến thuật và thủ đoạn chiến đấu nhằm bảo đảm cho tác chiến thắng lợi. Cơ sở để vận dụng linh hoạt, sáng tạo chiến thuật và các thủ đoạn chiến đấu trong tác chiến phòng ngự là bộ đội phải có tư tưởng chính trị vững vàng, lòng căm thù địch sâu sắc, không quản ngại khó khăn, gian khổ, ác liệt, dám hy sinh để giành thắng lợi. Trong điều kiện tác chiến hiện đại, việc giáo dục tư tưởng, huấn luyện cho bộ đội vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức chiến thuật, thủ đoạn chiến đấu, đảm bảo giành thắng lợi trong tác chiến (nhất là tác chiến phòng ngự ở giai đoạn đầu của cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, khi địch sử dụng lục quân kết hợp với không quân tiến công) là rất cần thiết. Do đó, các cấp lãnh đạo, chỉ huy trong lực lượng vũ trang không những phải nắm vững bản chất của các hình thức chiến thuật và thủ đoạn chiến đấu mà còn phải biết phát huy nó trong thế trận chiến tranh nhân dân, trong các khu vực phòng thủ; trong đó, phải nắm chắc các bước, từ tổ chức, chuẩn bị chiến đấu, đến thực hành chiến đấu. Từng cấp phải hiểu rõ vai trò, tính năng, tác dụng của từng quân - binh chủng và những phương tiện bảo đảm để khi được tăng cường, phối thuộc thì sử dụng các lực lượng này hợp lý, thành thạo. Việc vận dụng tốt các hình thức chiến thuật và thủ đoạn chiến đấu trong tác chiến phòng ngự phụ thuộc vào thế trận hiểm hóc, liên hoàn; lực lượng làm nhiệm vụ giữ trận địa tuy không cần nhiều nhưng phải tinh nhuệ, thiện chiến, dũng cảm và sử dụng thành thạo các loại vũ khí; lực lượng làm nhiệm vụ cơ động phải đủ mạnh để đảm nhiệm được phản kích và phản đột kích, tổ chức các trận then chốt tiêu diệt lớn quân địch, đánh bại các đợt tiến công của chúng; công tác hậu cần, kỹ thuật, bảo đảm vật chất, vũ khí, trang bị cho các lực lượng phải đầy đủ, chu đáo... Đây là những yếu tố cơ bản để giành thế chủ động, tích cực đánh địch, giành thắng lợi trong tác chiến phòng ngự./.

TRƯỜNG GIANG