LTS - Tại Hội thảo “Đường Hồ Chí Minh trên biển - Con đường của ý chí và sức sáng tạo Việt Nam” tổ chức ngày 22-9-2011, Phó đô đốc Nguyễn Văn Hiến, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Tư lệnh Quân chủng Hải quân đã có bài tham luận. Báo Quân đội nhân dân xin trích đăng tham luận của đồng chí Thứ trưởng.

Đường Hồ Chí Minh trên biển là một kỳ tích vĩ đại trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, là sản phẩm của ý chí sắt đá, tinh thần quả cảm và sức sáng tạo của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta; góp phần phát huy sức mạnh của miền Bắc XHCN, kết hợp với sức mạnh tại chỗ của cách mạng miền Nam, tạo nên sức mạnh tổng hợp to lớn của toàn dân tộc, đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đến thắng lợi hoàn toàn. Cùng với Đường Hồ Chí Minh trên dãy Trường Sơn, Đường Hồ Chí Minh trên biển trở thành biểu tượng tự hào của cả dân tộc, hiện thân của ý chí khát vọng độc lập, tự do và thống nhất Tổ quốc.

Quyết định mở đường vận tải chi viện chiến trường bằng đường biển; sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương trong mỗi thời kỳ, mỗi giai đoạn, mỗi chuyến đi thể hiện sự quan tâm sâu sát và tài thao lược của Đảng ta. Đó vừa là sự kế thừa kinh nghiệm truyền thống lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc, đồng thời là sự sáng tạo mẫu mực về nghệ thuật quân sự trong giai đoạn lịch sử cam go, gian khổ, ác liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, khi các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long đang rất cần vũ khí đạn dược để đánh giặc, trong khi những nơi đó, tuyến vận tải Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh chưa có khả năng vươn tới.

Toàn cảnh Hội thảo “Đường Hồ Chí Minh trên biển - Con đường của ý chí và sức sáng tạo Việt Nam”. Ảnh: Phúc Thắng.

Cùng với Đường Hồ Chí Minh xuyên Trường Sơn, Đường Hồ Chí Minh trên biển là sự kết nối vững bền của hai miền Nam - Bắc; sự gắn bó chặt chẽ giữa hậu phương lớn với tiền tuyến lớn; là biểu hiện sinh động của đại đoàn kết dân tộc vì mục tiêu giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; thể hiện mối quan hệ chặt chẽ giữa hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng CNXH ở miền Bắc và cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam. Việc mở thông tuyến đường vận tải trên biển tiếp thêm sức mạnh cho cả dân tộc đánh giặc, tạo chuyển biến quan trọng trong sự phát triển cục diện cách mạng nước ta. Những chuyến hàng của những năm 1962 - 1965 góp phần giúp quân và dân miền Nam đánh thắng chiến lược "Chiến tranh đặc biệt"; sự tiếp tế trong những năm tiếp theo góp phần làm phá sản chiến lược "Chiến tranh cục bộ", "Việt Nam hóa chiến tranh" của Mỹ - ngụy.

Nói tới Đường Hồ Chí Minh trên biển là nói tới tình đoàn kết quân dân, giữa cán bộ, chiến sĩ Hải quân với nhân dân các địa phương ven biển. Từ những chuyến vượt biển đầu tiên của các đội thuyền Cà Mau, Trà Vinh, Bến Tre, Bà Rịa - Vũng Tàu cho đến lúc hình thành "Tập đoàn đánh cá Sông Gianh" và sau này là Đoàn 759, Đoàn 125, tuyến vận tải quân sự đường biển luôn nhận được sự hỗ trợ tích cực của các cấp ủy đảng, chính quyền, nhân dân và các lực lượng nơi có bến bãi tiếp nhận hàng. Nhờ nhân dân, tuyến đường mới được khai thông, mới giữ được bí mật trong thời gian dài; những chuyến hàng mới được giải phóng nhanh gọn và những con tàu không số mới vào Nam, ra Bắc một cách trót lọt. Những cán bộ, chiến sĩ của Đoàn 125 chủ yếu được tuyển chọn từ phong trào đấu tranh cách mạng ở các địa phương miền Nam, từ các địa phương gắn bó, che chở cho tuyến đường vận tải trên biển. Đó là thành công to lớn của đường lối chiến tranh nhân dân, thế trận lòng dân trong thế trận chiến tranh nhân dân của Đảng ta.

Các thế hệ cán bộ, chiến sĩ của Đoàn tàu không số luôn trung thành vô hạn với Đảng, với nhân dân, nêu cao ý chí quật cường, tinh thần mưu trí, sáng tạo, sẵn sàng xả thân chiến đấu, hy sinh để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Mỗi chuyến đi là một cuộc đấu trí căng thẳng, quyết liệt với kẻ thù, với thiên nhiên, với mọi khó khăn, thử thách; ra đi là xác định cảm tử với con tàu và chuyến hàng. Từ 1961 đến 1975, cán bộ, chiến sĩ Đoàn 125 đã phải đối mặt với hơn 20 cơn bão lớn, vượt qua hàng trăm cuộc vây ráp của kẻ thù, đưa hàng trăm nghìn tấn vũ khí kịp thời chi viện cho các hướng chiến trường. Những lúc bị địch bao vây bốn phía, cả con tàu là một khối đoàn kết, trong đó thuyền trưởng và chính trị viên tàu là trụ cột mẫu mực. Khi không thể thoát khỏi sự truy lùng của địch, để giữ bí mật cho tuyến đường, họ đã biến con tàu thành một khối thuốc nổ khổng lồ. Nhiều người con ưu tú đã anh dũng hy sinh cùng con tàu, mãi mãi nằm lại với biển khơi.

Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ, cán bộ, chiến sĩ Đoàn tàu không số đã nêu cao ý thức tự lực, tự cường, làm chủ tàu và vũ khí trang bị, chủ động nắm bắt tình hình, thông minh, linh hoạt trong xử lý mọi tình huống, khắc phục khó khăn tìm ra những phương thức vận chuyển độc đáo nhằm vận chuyển nhiều nhất, nhanh nhất sức người, sức của cho miền Nam. Địch phong tỏa gần bờ, ta đi trên vùng biển xa; địch phong tỏa đường biển dài, ta đi phân đoạn, đồng thời khéo léo kết hợp ngụy trang nghi binh, đối sách khôn khéo, táo bạo, bí mật, bất ngờ, luồn sâu vào bến trong các kênh rạch làng xã của dân.

Từ hoạt động thực tiễn phong phú, sinh động, rực rỡ chiến công của tuyến đường vận tải quân sự chiến lược trên biển, Hải quân nhân dân Việt Nam rút ra những bài học kinh nghiệm quý về công tác tổ chức xây dựng lực lượng, giáo dục, huấn luyện lực lượng vận tải quân sự trên biển; về phối hợp hoạt động với các lực lượng trên biển, đảo; về nghệ thuật vận tải quân sự trên biển; nghiên cứu âm mưu thủ đoạn và khả năng chống phá của địch... Thời gian tới, nhiệm vụ đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc còn diễn biến rất phức tạp; yêu cầu nhiệm vụ của Bộ đội Hải quân, trong đó có lực lượng vận tải Hải quân rất nặng nề, phải bảo đảm tốt cho nhiệm vụ SSCĐ, chiến đấu, phát triển kinh tế, bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc và hoàn thành các nhiệm vụ đột xuất khác.