Hiện đại hóa khí tài thông tin liên lạc chiến thuật lục quân

QĐND - Khí tài thông tin liên lạc lục quân chiến thuật là một bộ phận quan trọng trong hệ thống thông tin liên lạc quân sự, đảm nhiệm thông tin chỉ huy, hiệp đồng giữa các đơn vị mặt đất ở cấp phân đội. Những yêu cầu cao về tính cơ động, linh hoạt và làm việc tin cậy, khả năng kết nối mạng trong những môi trường khác nhau đang đặt ra đối với các nhà thiết kế, chế tạo, nhằm từng bước hiện đại hóa khí tài thông tin liên lạc lục quân, đáp ứng cho các cuộc chiến tranh tương lai. Những tiến bộ vượt bậc về thành tựu nghiên cứu khoa học-công nghệ trong lĩnh vực công nghệ thông tin và kỹ thuật truyền tin, điều khiển đã và đang được ứng dụng mạnh mẽ, mở ra các xu hướng mới trong việc hiện đại hóa khí tài thông tin liên lạc, trong đó có các khí tài thông tin liên lạc lục quân chiến thuật.

Bộ đội thông tin Phân đội 33 (Bộ Tham mưu Quân khu 3) chuẩn bị khí tài và thiết bị bảo đảm thông tin liên lạc. Ảnh: Đình Xuân

Khí tài thông tin liên lạc lục quân chiến thuật hiện đại được thiết kế theo hướng tiêu chuẩn hóa, kết cấu mô-đun, có khả năng lắp lẫn và tích hợp hệ thống cao. Kết cấu mô-đun và tiêu chuẩn hóa cho phép khí tài dễ thay đổi cấu hình, tính năng kỹ thuật, chiến thuật để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ linh hoạt, phù hợp với điều kiện địa hình, đối tượng tác chiến. Hệ thống máy thông tin vô tuyến điện RF-13 của CH Séc chế tạo dùng cho các đơn vị cấp tiểu đội đến trung đoàn, hoạt động trên tần số VHF, có khả năng tương hợp với các máy thông tin áp dụng tiêu chuẩn quân sự của NATO. Quân đội Pháp trang bị máy thông tin PRC-4300 cho phép dùng chung với các máy thông tin thuộc hệ Simcgar của Mỹ, NATO... Khí tài thông tin liên lạc lục quân chiến thuật hiện đại không chỉ bảo đảm khả năng kết nối trong hệ thống thông tin quân sự sẵn có, mà còn kết hợp khả năng làm việc với mạng internet, mạng thông tin di động và đường truyền dữ liệu tốc độ cao. Hàng loạt các linh kiện bán dẫn, số hóa và mạch tích hợp kích thước nhỏ, cỡ na-nô-mét đã đưa vào chế tạo, lắp ráp cho các khí tài thông tin lục quân chiến thuật. Quân đội Mỹ ứng dụng hệ thống chip điện tử tích hợp vào máy thông tin liên lạc lục quân chiến thuật để kết nối với các loại máy thu GPS. Nhật Bản ứng dụng công nghệ na-nô-mét chế tạo các máy thông tin liên lạc lục quân chiến thuật tốc độ cao…

Phát triển và hiện đại hóa khí tài thông tin lục quân chiến thuật theo hướng số hóa và nâng cao độ bảo mật an toàn thông tin đang giữ vai trò chủ đạo hiện nay. Quân đội các nước khối NATO đã trang bị các loại máy thông tin vô tuyến điện kỹ thuật số bảo đảm truyền tin thoại, truyền số liệu với tốc độ cao như RF-5800, CNR-9000, PRG-4... Quân đội Mỹ phát triển hệ thống máy thông tin vô tuyến chiến thuật ứng dụng kỹ thuật số Simcgar, hoạt động linh hoạt, truyền số liệu với tốc độ 115 ki-lô-bít/giây. Khí tài thông tin liên lạc lục quân chiến thuật tiên tiến ứng dụng kỹ thuật mã hóa, nhảy tần và kỹ thuật quản lý đường truyền tự động nên có khả năng bảo mật thông tin và tự bảo vệ rất cao. Hãng Thôm-xơn CFS (Pháp) phát triển hệ máy thông tin vô tuyến HF System-3000 có đặc tính quản lý đường truyền tự động, chế độ nhảy tần thông minh, khả năng thích nghi trong liên lạc và truyền số liệu tốc độ cao. Lục quân Mỹ phát triển hệ máy thông tin bền nhiễu SEM-143 và các máy thông tin hiện đại, ngoài khả năng nhảy tần nhịp độ cao, còn có khả năng tự điều chỉnh cộng hưởng.

Phát triển các hệ thống khí tài thông tin liên lạc lục quân chiến thuật hoạt động theo nguyên lý điều khiển bằng phần mềm (SDR) đánh dấu những tiến bộ nhảy vọt về tính năng kỹ thuật, chiến thuật và độ tin cậy hoạt động, khả năng tương thích với các hệ thống mạng lớn hơn. Hãng R&S (CHLB Đức) đã nghiên cứu phát triển hệ thống máy thông tin vô tuyến điều khiển bằng phần mềm SDR có khả năng thay đổi cấu hình và tính thích nghi cao. Máy sử dụng giao thức internet (IP) và mạng di động tùy biến (MANET), đồng thời có khả năng chuyển đổi giữa những dạng sóng đã được lưu trong máy. Hệ thống an-ten sử dụng cho máy là hệ thống an-ten “thông minh” - kết hợp nhiều phần tử an-ten thông qua cách xử lý tín hiệu số nhằm tương thích với giản đồ an-ten thu và phát theo môi trường tín hiệu thực. An-ten “thông minh” tăng được hệ số khuếch đại khiến đường truyền lớn hơn, có khả năng chống nhiễu mạnh. Nhờ đó, máy thông tin SDR có tính năng hỗ trợ làm việc theo mạng một cách toàn diện, tốc độ truyền dữ liệu cao hơn, cự ly xa hơn.

Ứng dụng cộng nghệ hiện đại để phát triển, hiện đại hóa khí tài thông tin liên lạc lục quân chiến thuật đang tạo ra cuộc cách mạng mới về thông tin liên lạc quân sự, qua đó giúp cho việc bảo đảm chỉ huy, hiệp đồng trên chiến trường, nhất là ở cấp phân đội ngày càng vững chắc, hiệu quả hơn.

Giang Hồng Cương