QĐND - Đầu năm 1966, quân Mỹ đưa Sư đoàn 25 “Tia chớp nhiệt đới” thiện chiến và nổi tiếng tàn bạo đến lập căn cứ Đồng Dù, sát nách hệ thống địa đạo Bến Đình, nơi đặt căn cứ của Huyện ủy Củ Chi và phối hợp với đồn bốt xung quanh, đặc biệt là huyện lỵ Củ Chi, tạo thế bao vây khống chế toàn bộ căn cứ. Cũng thời điểm này, chúng tung Sư đoàn 1 bộ binh “Anh Cả đỏ” thực hiện cuộc hành quân mang tên Crimp (cái bẫy), càn quét đánh phá ác liệt với mục tiêu hủy diệt toàn bộ lực lượng Khu ủy, Bộ tư lệnh Quân khu Sài Gòn - Chợ Lớn ở địa đạo Bến Dược.

Du kích Củ Chi chiến đấu chống càn của địch. Ảnh tư liệu.

Rạng sáng 8-1-1966, quân Mỹ phối hợp không quân, xe tăng, pháo binh, đưa 12.000 quân tiến hành cuộc hành quân “Cái bẫy” nhằm tiêu diệt lực lượng của ta, phá vỡ cơ sở cách mạng và xóa bỏ vùng địa đạo Củ Chi, vốn là “cái gai” trong mắt địch.

Nắm được ý đồ của địch, Bộ tư lệnh Quân khu Sài Gòn-Chợ Lớn chuẩn bị kỹ cho cuộc chiến đấu, xây dựng kế hoạch đánh địch và phòng ngự cụ thể, có tính đến các phương án địch sử dụng các thủ đoạn thâm độc như ném bom đánh phá, tung hơi ngạt và bơm nước vào các đường hầm. Các đơn vị bộ đội, du kích thực hiện từng ngóc ngách địa đạo, dưới mỗi gốc cây, ụ đất, bìa rừng..., mỗi nơi là một ổ đề kháng; dùng cách đánh địch thoắt ẩn thoắt hiện, xuất quỷ nhập thần, bắt đầu từ lòng đất được nhân rộng ra trên toàn chiến trường, làm cho quân Mỹ bị bất ngờ, hoang mang, mất ý chí chiến đấu.

Địch dùng bom rải thảm, nhưng hệ thống địa đạo liên hoàn như “mạng nhện” trong lòng đất, khiến địch không thể chọn được vị trí chính xác của quân ta để đánh phá. Khi địch dùng máy bơm nước vào lòng địa đạo, ta tổ chức khơi thông cửa ngõ của địa đạo ra lòng sông Sài Gòn, vì thế các trận địa của ta vẫn vững vàng.

Sau 11 ngày chiến đấu, dù địch có giương bẫy để tiêu diệt sở chỉ huy và bộ đội, du kích ta, nhưng chúng đã bị sập bẫy bố trí phòng ngự liên hoàn của ta. Trong chiến dịch này, địch bị thiệt hại nặng nề, hàng trăm tên bị tiêu diệt, 77 xe tăng và thiết giáp bị phá hủy, 84 máy bay bị bắn rơi.

Nhật Quang