QĐND - Những kỳ tích, chiến công trên tuyến Đường Hồ Chí Minh trên biển có sự đóng góp không nhỏ của ngành thông tin liên lạc quân sự và những cống hiến thầm lặng của cán bộ, chiến sĩ làm nhiệm vụ bảo đảm thông tin cho những con tàu không số.
Là một binh chủng kỹ thuật, mọi hoạt động của Bộ đội Thông tin đều gắn liền với lãnh đạo, chỉ huy, với toàn bộ hệ thống tổ chức quân sự, trên phạm vi rộng, trong mọi thời gian, mọi lĩnh vực. Sau khi có Nghị quyết 15 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa II) và Nghị quyết của Tổng Quân ủy về cách mạng miền Nam (7-1959), Đảng ủy Cục Thông tin liên lạc đã kịp thời ra nghị quyết lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ bảo đảm thông tin liên lạc, đặc biệt là chuẩn bị lực lượng và phương tiện thông tin cho chiến trường miền Nam; chủ động lựa chọn cán bộ, chiến sĩ và chuẩn bị phương tiện thực hiện nhiệm vụ khi có lệnh; tổ chức huấn luyện chuyên môn nghiệp vụ thông tin. Cục Thông tin liên lạc đã bảo đảm cho Ban Thông tin Đoàn 759 nhiều bộ điện đài để bảo đảm liên lạc cho nhóm nghiên cứu vận tải của đoàn vượt biển vào Nam Bộ; tổ chức khu thu phát vô tuyến điện (VTĐ) cho Đoàn 759 và trang bị cho các Tàu không số nhiều loại máy phát công suất mạnh, máy thu độ nhạy cao mà ta có lúc bấy giờ. Cục chỉ đạo các Ban thông tin Bộ tư lệnh B1, B2 sử dụng các điện đài được tăng cường trang bị cho các trạm ven biển để liên lạc nhận hàng từ miền Bắc chuyển vào. Hệ thống thông tin liên lạc của Quân chủng Hải quân và tuyến thông tin liên lạc chiến lược trên biển của Đoàn 759 (Đoàn 125 sau này) được xây dựng và từng bước hoàn chỉnh, kịp thời đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chi viện chiến trường.
Sau sự kiện Vũng Rô (tháng 2-1965), Bộ đội Thông tin đã cùng các lực lượng khác của Bộ tư lệnh Hải quân tiếp tục củng cố lực lượng, phương tiện, huấn luyện nâng cao trình độ nghiệp vụ đảm bảo “giỏi một ngành, biết nhiều ngành”. Cục Thông tin liên lạc chỉ đạo các đơn vị thông tin ở miền Bắc tận dụng các phương tiện thông tin cũ và sử dụng hết sức tiết kiệm để dành các máy VTĐ, trang bị mới ưu tiên cho công tác vận chuyển chi viện và các đơn vị thông tin chiến trường miền Nam; chỉ đạo, hỗ trợ thông tin Hải quân mà trực tiếp là Đoàn 125 tổ chức các lớp đào tạo báo vụ, thông tin… Chỉ 6 tháng sau, các con tàu của Đoàn 125 lại tiếp tục lên đường theo phương thức vận tải mới vận chuyển hàng hóa, vũ khí chi viện cho chiến trường miền Nam.
Cục Thông tin liên lạc chú trọng tuyển chọn, tăng cường cán bộ, chiến sĩ thông tin cho Đoàn 759 - Đoàn 125. Cán bộ, chiến sĩ làm việc trên các Tàu không số chủ yếu là báo vụ, hầu hết là đảng viên, giỏi tay nghề, tinh thông nghiệp vụ, giỏi bơi lội, chịu đựng sóng gió, biết xử trí các tình huống khó khăn, phức tạp. Cán bộ, chiến sĩ thông tin làm nhiệm vụ đảm bảo vận chuyển hàng hóa cho chiến trường miền Nam luôn biết vượt qua mọi khó khăn, ác liệt và khắc nghiệt, luôn coi “thông tin là mạch máu”; hành động với tinh thần “Đâu cần thông tin có, khó mấy thông tin vẫn thông”, bảo đảm thông tin liên lạc “kịp thời, chính xác, bí mật, an toàn” trong mọi tình huống.
Công tác bảo đảm thông tin liên lạc cho tuyến vận tải Đường Hồ Chí Minh trên biển thể hiện tính sáng tạo trong nghệ thuật tổ chức và bảo đảm thông tin liên lạc, sử dụng và phát huy tính năng, tác dụng của các phương thức, phương tiện mà chủ yếu là thông tin VTĐ và thông tin tín hiệu đạt hiệu quả cao. Bám sát nhiệm vụ vận tải vũ khí cho chiến trường, Cục Thông tin liên lạc sớm ưu tiên xây dựng các khu thu phát của Bộ tư lệnh Hải quân và Đoàn 759 với các loại trang bị tốt nhất; thiết lập mạng thông tin VTĐ giữa Bộ Tổng tham mưu, Bộ tư lệnh Hải quân và các đơn vị bến bãi; phối hợp xây dựng triển khai các quy ước liên lạc phù hợp với từng giai đoạn… Các lực lượng thông tin làm tốt việc khảo sát vị trí đặt phương tiện, có các trạm chính, trạm phụ và dự bị; sử dụng các trạm trung gian chuyển tiếp để tăng cự ly liên lạc; có nhiều biện pháp bảo đảm sức sống cho phương tiện và con người: Bố trí phân tán, sử dụng “chóp sóng cực ngắn” ở độ cao thích hợp của trạm ra-đa để bảo đảm liên lạc giữa tàu và sở chỉ huy trên bờ, đưa ăng-ten ra phía trước, tách khỏi vị trí đặt máy; tận dụng tối đa hệ thống thông tin dân sự…
Công tác bảo đảm thông tin liên lạc góp phần quan trọng vào những chiến công của những con tàu không số tham gia vận chuyển hàng hóa, vũ khí trang bị cung cấp cho chiến trường miền Nam đánh Mỹ, trong đó có nhiều trang thiết bị thông tin liên lạc phục vụ kịp thời cho các chiến trường…
Thiếu tướng Vũ Dương Nghi
Chính ủy Binh chủng Thông tin liên lạc