T-80U- Tăng thế hệ mới của Nga. Ảnh: armoursite

Hệ thống giáp phản ứng nổ (ERA) bao gồm các khối thuốc nổ đặt trong các hộp thép bên ngoài giáp chính của xe tăng-thiết giáp, có tác dụng vô hiệu hóa hoặc giảm khả năng công phá của đạn chống tăng, tên lửa của đối phương lên giáp chính của xe. Nguyên lý hoạt động của ERA là sử dụng hiệu ứng nổ lõm của khối thuốc nổ nằm trong hộp thép làm chệch hướng “luồng xuyên”, hoặc làm gẫy thanh xuyên, giảm khả năng xuyên phá động năng của đạn chống tăng.

Với tính năng trên, hệ thống giáp phản ứng nổ tương đương với việc thêm một lớp giáp thép dày từ 350mm đến 400mm hoặc tăng khả năng bảo vệ của giáp chính lên tới 160% (đối với phiên bản mới nhất) mà không làm tăng đáng kể khối lượng của xe tăng-thiết giáp.

ERA được lắp đặt theo kết cấu mô-đun nên rất dễ tháo lắp và thay thế. Chúng được lắp đặt để bảo vệ các phần dễ bị tấn công và tổn thương của xe tăng-thiết giáp như hai bên hông, mặt trước của xe và xung quanh tháp pháo.

Ra đời từ năm 1978, ERA được quân đội I-xra-en trang bị cho xe bọc thép chở quân M-113. Hiệu năng của loại giáp này thể hiện rõ khi nó giảm rất nhiều khả năng xuyên giáp và vô hiệu hóa hầu hết các loại đạn lõm, tên lửa chống tăng của quân đội một số nước A-rập trong các cuộc xung đột vũ trang tại Trung Đông.

Sau này, ERA được nhiều nước tiếp tục nghiên cứu và phát triển. Nga là nước đi đầu trong xu hướng này. Một viện nghiên cứu chuyên phát triển hệ thống bảo vệ xe tăng hàng đầu của Nga đã liên tiếp cho ra đời các sản phẩm nâng cấp của ERA. Kontakt-5 và Relict là những sản phẩm mới nhất. Khi được trang bị giáp Relict, khả năng bảo vệ của giáp chính xe tăng-thiết giáp được nâng lên gấp gần 2 lần.

Hiện tại, hầu hết xe tăng của quân đội Liên bang Nga đều sử dụng ERA để nâng cao khả năng sống sót trên chiến trường. Các xe tăng thế hệ mới của Nga, bên cạnh các hệ thống gây nhiễu, phòng thủ chủ động, vẫn được trang bị thêm ERA như T-80U, T-90. ERA cũng là một phương án nâng cấp tối ưu cho các xe tăng đời cũ để nâng cao khả năng bảo vệ gần tương đương với xe tăng chủ chiến hiện đại với chi phí thấp nhất.

Tuy nhiên, sự phát triển của khoa học quốc phòng cũng cho ra đời các tổ hợp vũ khí có khả năng vô hiệu hóa ERA, đó là đạn chống tăng nổ hai lần, có hai đầu nổ. Đầu nổ phụ kích nổ để vô hiệu hóa ERA, sau đó đầu nổ chính trực tiếp tấn công vào giáp chính của xe tăng-thiết giáp. Ngoài ra, khả năng bảo vệ của ERA cũng bị giảm thiểu khi xe tăng bị tấn công bởi đạn chống tăng dưới cỡ.

TUẤN SƠN