QĐND - Vào một đêm thượng tuần tháng Ba âm lịch năm 1947, từ phía cống đê Ngọc Trì và bến đò Nam Giàng (thuộc xã Ái Quốc, huyện Nam Sách, Hải Dương) bỗng rộ lên từng tràng súng tiểu liên của địch. Chi ủy và Xã đội xã Ái Quốc họp cấp tốc, giao cho du kích và thôn Ngọc Trì điều tra, nắm tình hình sự việc, đồng thời xã cử người lên huyện báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo.

Huyện ủy và Huyện đội Nam Sách cho biết, tỉnh và huyện đang tổ chức đường dây giao thông liên lạc đưa cán bộ từ Liên khu Ba lên Việt Bắc và từ Việt Bắc về nội địa theo đường Thanh Hà-Nam Sách-Chí Linh. Đường dây này nhất thiết phải qua khu vực Ngọc Trì-Nam Giang, vượt sông Kinh Thầy sang Đồng Lạc - Chí Linh… Đây là đường dây giao thông liên lạc vô cùng quan trọng, nếu để địch phục kích ở đê Ngọc Trì, chúng sẽ phá vỡ đường dây, gây nguy hại cho cuộc kháng chiến ở cả tỉnh và Liên khu, vì vậy, ta phải điều tra và tiêu diệt ngay bọn địch phục kích trên đê Ngọc Trì.

Sau khi nghiên cứu nắm địch, Ban chỉ huy Xã đội Ái Quốc nhận thấy, du kích xã chưa đủ điều kiện đánh giáp lá cà, nên chọn phương án đánh bằng mìn là tốt nhất. Xã đội thành lập một tổ chiến đấu gồm 5 đồng chí, điểm giấu quân là một gò nhỏ, cách chân đê khoảng 40m, cỏ mọc rậm.

Đêm cuối tháng, trời tối đen như mực. Tổ chiến đấu bí mật đào hố ngụy trang; chôn mìn, đặt dây, rồi cả tổ vào vị trí chiến đấu. Chừng nửa giờ sau, bỗng có mùi khen khét của thuốc lá Tây từ phía trước bay tới, mọi người căng mắt nhìn. Trên đê, thấp thoáng những tên địch đang đi về hướng trận địa của ta.

Tổ chiến đấu nhanh chóng vào vị trí. Khi địch tiến vào bãi mìn của ta, nhanh như cắt, một đội viên du kích giật mìn nổ, chớp sáng xanh trùm lên đội hình địch. Phối hợp với tổ đánh mìn, các đội viên du kích của xã ở vị trí quy định bắn súng nghi binh thu hút địch để tổ chiến đấu rút lui an toàn. Những tên lính Tây sống sót hoảng loạn bắn như vãi đạn về phía cánh đồng có tiếng súng nổ của ta.

Trận phục kích này, du kích xã Ái Quốc đã lập chiến công lớn, diệt được nhiều địch. Từ đó, binh lính Pháp không dám đi tuần hay phục kích ban đêm trên đê Ngọc Trì.

LÊ HOÀI THAO