QĐND - Trong một lần công tác tại Quảng Trị, tôi may mắn được gặp “hùm xám Đường 9” Nguyễn Minh Kỳ, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị. Ông cho biết, những năm tháng công tác và chiến đấu ở chiến trường Cam Lộ, Đường 9, bản thân đã tổ chức và trực tiếp tham gia chiến đấu hàng trăm trận lớn nhỏ, diệt nhiều tên ác ôn khét tiếng. Các trận đánh thắng lợi đã gây được tiếng vang lớn trên chiến trường. Vì thế, bọn địch gọi ông là “hùm xám Đường 9”.
Một trong những trận đánh ghi dấu ấn về sự thông minh, sáng tạo của ông là dùng mìn định hướng đánh cháy một máy bay địch. Tháng 9-1967, quân Mỹ sử dụng máy bay HU-1A chở theo một tiểu đội biệt kích để dò tìm, hòng phát hiện nơi đóng quân và căn cứ của ta. Cứ chỗ nào cây cối rậm rạp là chúng sục sạo, phát hiện dấu hiệu nghi ngờ, chúng lập tức phóng rốc-két và dùng súng 12,7mm bắn như vãi đạn hoặc chúng gọi trực thăng, pháo binh đánh phá. Những cuộc đánh phá của địch đã gây cho ta không ít khó khăn, tổn thất. Do đó, yêu cầu bức thiết đặt ra là phải tiêu diệt máy bay trinh sát, chỉ điểm. Tuy nhiên, đánh như thế nào để vừa đánh được địch, vừa không bị lộ căn cứ?
Bấy giờ, Bí thư kiêm Chủ tịch xã Cam Mỹ (Cam Lộ, Quảng Trị) Nguyễn Minh Kỳ xác định quyết tâm phải hạ bằng được chiếc máy bay HU-1A, để chúng không còn dám bén mảng đến vùng này. Anh em du kích băn khoăn hỏi: “Đánh ra sao?”. Ông bảo: “Cứ để đấy!”. Sau khi nghiên cứu địa hình, ông đã gài 3 quả mìn định hướng vào các thân cây có độ cao từ 7m đến 10m, kéo dây mìn về ba phía rồi cột giằng các cành cây với nhau sao cho khi cành cây bật tung ra sẽ giật dây kích nổ mìn. Xong việc, ông đốt lửa nghi binh dưới gốc cây và yên tâm chờ địch đến. Lửa và khói bốc lên. Lập tức, 3 chiếc máy bay trực thăng HU-1A bu đến, lượn vòng quanh và bắn vào đống lửa. Thấy ta không có phản ứng, một chiếc bay vòng xuống thấp gần khu vực tán cây. Đúng như dự kiến của ông, các cành cây bung ra làm 3 quả mìn nổ cùng một lúc. Chiếc HU-1A hung hăng trúng mìn bốc cháy và rơi xuống điểm cao 137 ở phía bắc Đường 9.
Sau trận bị ta đánh mìn, địch không còn dám hung hăng, hoành hành như trước nữa. Đặc biệt, chúng luôn tránh xa những khu vực có cây cối rậm rạp.
NGUYỄN SỸ LONG