QĐND - Những ngày đầu kháng chiến chống Pháp, quân và dân miền Nam Trung Bộ gặp rất nhiều khó khăn, thiếu vũ khí, đặc biệt là hỏa lực. Để có vũ khí đánh giặc, quân và dân miền Nam đã sáng tạo ra nhiều loại vũ khí và cánh đánh độc đáo, làm cho kẻ thù khiếp sợ.

Đầu tháng 12-1945, khi quân Nhật rút chạy để lại một khẩu pháo 75mm và một kho đạn tại đường Bạch Đằng, thành phố Quy Nhơn. Khẩu pháo 75mm đã hỏng, không có khóa nòng. Khi tiếp quản khẩu pháo, quân và dân thành phố Quy Nhơn đã dành thời gian nghiên cứu, tìm cách sửa chữa, khắc phục khẩu pháo mà vẫn không sử dụng được. Đồng chí Nguyễn Bá Phát khi ấy tình cờ tìm được một cái nắp đậy buồng đạn có một lỗ nhỏ ở chính giữa. Thế là tổ pháo thủ đề xuất dùng đinh thuyền mài nhọn đầu thay kim hỏa và dùng cán búa đẩy từ miệng nòng xuống để tống vỏ đạn ra sau mỗi phát bắn.

Được sự nhất trí của cấp trên, tổ pháo 75mm đưa pháo vào chiến đấu, chi viện đánh địch đang đồn trú ở Nhà băng Quy Nhơn (ngân hàng). Kết quả, quân ta bắn vài phát đạn pháo bằng kim hỏa “đinh thuyền” khiến địch phải rút chạy, ta làm chủ Nhà băng Quy Nhơn. Trận đánh khiến địch khiếp sợ vì chúng không ngờ ta có hỏa lực mạnh để chi viện cho chiến đấu.

Bùi Danh