QĐND - Ngay từ cuối năm 1967, Bác Hồ đã dự kiến âm mưu và hành động chiến tranh của Mỹ, trên bước đường cùng có thể chúng sẽ leo nấc thang cao nhất trong cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc bằng máy bay ném bom chiến lược B-52 để cứu vãn tình thế thất bại trong chiến tranh xâm lược Việt Nam. Vào cuối năm 1967, khi gặp đồng chí Phùng Thế Tài, Tư lệnh Quân chủng Phòng không-Không quân, Người chỉ rõ: “Sớm muộn đế quốc Mỹ cũng sẽ đưa B-52 đánh ra Hà Nội, rồi có thua nó mới chịu thua”. Rồi Bác giao nhiệm vụ cho quân chủng: “Phải dự kiến trước hết mọi tình huống, càng sớm càng tốt, để có thời gian mà suy nghĩ, mà chuẩn bị”. Bác nhấn mạnh thêm: “Chú nhớ là trước khi thua ở Triều Tiên, đế quốc Mỹ đã hủy diệt Bình Nhưỡng. Ở Việt Nam, Mỹ nhất định sẽ thua... Nhưng nó chỉ chịu thua sau khi thua ở đây (trên bầu trời Hà Nội). Vì vậy, nhiệm vụ của các chú rất nặng nề” (Phùng Thế Tài - Tầm nhìn xa của Bác).

Bộ đội tên lửa phòng không chuẩn bị chiến đấu. Ảnh tư liệu.

Dự báo thiên tài của Bác đã định hướng cho Đảng, Bộ Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam chỉ đạo quân dân miền Bắc chuẩn bị đánh trả máy bay B-52 của Mỹ từ rất sớm. Lực lượng phòng không, không quân được tập trung mọi khả năng để tiêu diệt máy bay B-52 hiệu quả nhất.

Đúng như dự kiến, sau ngày 23-10-1972, đặc biệt là sau khi trúng cử Tổng thống (8-11-1972), Ních-xơn ráo riết chuẩn bị bước phiêu lưu quân sự mới. Ngày 14-12-1972, Ních-xơn phê chuẩn kế hoạch mở cuộc tập kích chiến lược vào Bắc Việt Nam. Theo đó, ngày 18-12-1972, Mỹ mở cuộc tập kích chiến lược đường không bằng máy bay ném bom chiến lược B-52 với quy mô lớn nhất vào miền Bắc Việt Nam với mật danh “Linebacker II”, đánh phá ác liệt Hà Nội, Hải Phòng và một số thành phố, thị xã khác. Ních-xơn hy vọng với sức mạnh của không lực Hoa Kỳ, Mỹ sẽ đạt được mục đích đặt ra.

Với ý chí, quyết tâm sắt đá, dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng, trong 12 ngày đêm chiến đấu, quân dân miền Bắc đã đập tan cuộc tập kích chiến lược quy mô lớn bằng không quân với quân bài chính là máy bay ném bom chiến lược B-52 của đế quốc Mỹ. Quân dân miền Bắc bắn cháy 81 máy bay hiện đại, trong đó có 34 máy bay B-52, 5 máy bay F-111, nhiều chiếc bị bắn rơi ngay tại thủ đô Hà Nội, 43 phi công bị bắt sống, trong đó có 33 phi công lái máy bay B-52, hàng trăm phi công Mỹ bị chết. Đây cũng là chiến dịch đầu tiên trên thế giới tiêu diệt nhiều máy bay ném bom chiến lược B-52 của đế quốc Mỹ nhất, đồng thời, đó cũng là trận thất bại nặng nề nhất của không quân Mỹ từ trước tới nay. “Uy tín và sức mạnh” của không lực Hoa Kỳ đã bị vùi xuống bùn đen. Đánh giá tầm vóc vĩ đại của chiến thắng oanh liệt 12 ngày đêm cuối năm 1972, thế giới gọi đó là trận “Điện Biên Phủ trên không”.

TS Nguyễn Văn Bạo