Dấu ấn tham mưu, chỉ đạo xây dựng các Đảng bộ trong quân đội vững mạnh

Vào một ngày đầu tháng 8, tại nhà cố Thượng tướng Song Hào (28D, Điện Biên Phủ, Hà Nội) chúng tôi đã có buổi trò chuyện thân mật với người thân trong gia đình Thượng tướng. Kỷ niệm về cha mình được cô Nguyễn Thị Chung (68 tuổi), chú Nguyễn Văn Thắng (64 tuổi), chú Nguyễn Văn Hòa (62 tuổi), cô Nguyễn Thị Lan (60 tuổi) kể cho chúng tôi nghe chứa chan cảm xúc của một thời toàn dân tộc ra trận với những nét chấm phá hào hùng. Điều để lại ấn tượng với mọi người, đó là câu chuyện cuối năm 1964, lúc đó đồng chí Song Hào rất ít về nhà (dù nhà cách cơ quan không xa) khiến các con ông mong chờ mỏi mắt. Để rồi đến giữa tháng 1 năm 1965, gặp các con, ông chỉ nói: Bố có việc cần kíp của cách mạng. Sau này, các con ông mới biết, ngày đó bố mình phải chuẩn bị nhiều nội dung quan trọng cho Hội nghị Tổ chức toàn quân lần thứ IV do Quân ủy Trung ương triệu tập họp từ ngày 4 đến ngày 11-1-1965.

Tại hội nghị đó, đồng chí Song Hào, Chủ nhiệm TCCT được Quân ủy Trung ương giao trình bày Báo cáo công tác tổ chức xây dựng Đảng trong quân đội. Điều đặc biệt của bản báo cáo này là đồng chí Song Hào trực tiếp soạn thảo, hoàn thiện, sau khi lấy ý kiến đóng góp của Cục Tổ chức, Cục Tuyên huấn, Cục Địch vận. Báo cáo đó là tiền đề quan trọng để hội nghị nhìn nhận, đánh giá đúng thực trạng tình hình công tác xây dựng Đảng trong quân đội thời điểm đó và đưa ra nhiều biện pháp nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng trong quân đội.

Báo cáo của hội nghị đánh giá: Chúng ta đã luôn luôn củng cố và đấu tranh để giữ vững nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp và toàn diện quân đội. Đã tích cực và thường xuyên giáo dục cho quân đội đường lối, nhiệm vụ xây dựng và tác chiến, quan điểm, tư tưởng quân sự của Đảng và đề cao tinh thần đấu tranh nội bộ để ngăn ngừa và khắc phục những nhận thức, quan điểm, tư tưởng sai trái. Chúng ta đã xây dựng, củng cố chi bộ, kiện toàn cấp ủy Đảng, củng cố tổ chức quần chúng, tổ chức công tác chính trị, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các nguyên tắc chế độ lãnh đạo và sinh hoạt của các cấp ủy Đảng. Chúng ta đã xây dựng được một đội ngũ đảng viên với chất lượng ngày càng cao và với số lượng ngày càng tăng, bảo đảm lãnh đạo quân đội thực hiện mọi đường lối, chủ trương, nhiệm vụ của Đảng. Tổ chức Đảng ngày càng được củng cố, nguyên tắc, chế độ sinh hoạt và lãnh đạo của Đảng được thực hiện tốt hơn. Các cấp ủy Đảng đều được tăng cường và củng cố về cả mặt tổ chức vững mạnh, chính trị tư tưởng tốt, năng lực lãnh đạo luôn được nâng cao. Mối quan hệ giữa Đảng và quần chúng ngày càng chặt chẽ...

Tuy nhiên, tại hội nghị, đồng chí Song Hào đã thẳng thắn chỉ ra những điểm còn tồn tại trong công tác xây dựng Đảng trong quân đội thời điểm bấy giờ. Đó là: Một số cấp ủy Đảng lãnh đạo toàn diện tương đối yếu, chưa kết hợp được chặt chẽ giữa lãnh đạo tư tưởng và lãnh đạo tổ chức. Có nơi nhận thức và chấp hành chưa thật hoàn toàn đúng về nguyên tắc tập thể cấp ủy Đảng lãnh đạo, thủ trưởng phân công phụ trách. Nhiều nơi thực hiện chưa được đều đặn về đấu tranh trong nội bộ cấp ủy Đảng. Có những cấp ủy Đảng còn có hiện tượng quan liêu, sự vụ, chưa nắm thật chặt đơn vị, kiểm tra đôn đốc không đầy đủ và thường xuyên. Một số chi bộ lãnh đạo tư tưởng nhiều lúc còn thiếu kịp thời và sắc bén, lãnh đạo tổ chức chưa được chú trọng đúng múc, còn thiếu kinh nghiệm trong lãnh đạo sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu. Trình độ của đảng viên chưa tiến kịp so với yêu cầu của nhiệm vụ lãnh đạo mới, trong hoàn cảnh gay go, phức tạp, lập trường quan điểm tư tưởng của một số đảng viên chưa thật kiên định vững vàng, có lúc, có mặt còn có hiện tượng mơ hồ, dao động...

Từ nhận định, đánh giá sát thực tiễn của đồng chí Song Hào, Hội nghị Tổ chức toàn quân lần thứ IV đã xác định: Công tác xây dựng Đảng trong quân đội phải lấy đường lối, nhiệm vụ chính trị và đường lối, nhiệm vụ quân sự của Đảng làm mục đích; lấy đường lối giai cấp của Đảng làm nội dung; lấy phương châm nhiệm vụ công tác tư tưởng của Đảng làm cơ sở; lấy nguyên tắc tổ chức căn bản của Đảng làm điều kiện hoạt động. Phương hướng nhiệm vụ công tác xây dựng Đảng trong quân đội thời gian tới là: Ra sức xây dựng Đảng về mặt chính trị, tư tưởng và tổ chức, làm cho các Đảng bộ trong quân đội có lập trường giai cấp công nhân kiên định, ý chí đấu tranh giai cấp triệt để, ý thức tổ chức kỷ luật cao, luôn luôn đoàn kết chặt chẽ, trung thành và tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, làm cho tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh, đội ngũ đảng viên có chất lượng cao, số lượng đông.

Sau hội nghị, đồng chí Song Hào đã tham mưu cho Quân ủy Trung ương, vận dụng 10 nhiệm vụ đảng viên được quy định trong Điều lệ Đảng vào hoàn cảnh, nhiệm vụ cụ thể của quân đội và đề ra yêu cầu giáo dục, rèn luyện đảng viên trong quân đội theo tiêu chí đảng viên 4 tốt: Có phẩm chất, đạo đức cách mạng tốt; gương mẫu trong hành động, hoàn thành tốt nhiệm vụ chiến đấu, công tác, học tập; có năng lực lãnh đạo quần chúng trong đơn vị hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ; biết làm và làm tốt công tác xây dựng Đảng.

Khi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước bước vào giai đoạn ác liệt với nhiều chiến dịch lớn của quân ta nhằm đánh bại chiến lược "Chiến tranh đặc biệt", chiến lược "Chiến tranh cục bộ" ở miền Nam và Chiến tranh phá hoại của Mỹ ở miền Bắc, trước yêu cầu đòi hỏi của cách mạng và nhiệm vụ quân đội, đồng chí Song Hào cùng tập thể Ban chủ nhiệm TCCT đã tham mưu cho Quân ủy Trung ương và chỉ đạo các tổ chức Đảng trong quân đội kiện toàn tổ chức và xây dựng nền nếp sinh hoạt của chi bộ và các cấp uỷ Đảng, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ Quân đội. Trong đó, đồng chí có vai trò quyết định trong việc đề ra yêu cầu xây dựng chi bộ 4 tốt: Lãnh đạo chính trị, tư tưởng tốt; lãnh đạo đơn vị hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, nhất là nhiệm vụ xây dựng, sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu; tổ chức, lãnh đạo, giáo dục, đoàn kết quần chúng tốt; lãnh đạo công tác xây dựng chi bộ đảng tốt. Chi bộ 4 tốt là nét đặc sắc trong công tác lãnh đạo của Đảng và đạt hiệu quả cao trong suốt thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Đến năm 1967, đồng chí Song Hào đã chỉ đạo các ngành chức năng của TCCT xây dựng hoàn thiện hệ thống điều lệ, chức trách, chế độ công tác chính trị từng ngành, từng cấp; điều lệ công tác chính trị của quân binh chủng; chức năng nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ chính trị các cấp; yêu cầu, nội dung, nhiệm vụ công tác Đảng, công tác chính trị (CTĐ, CTCT) trong quân đội; điều lệ, quy chế, quy định, tài liệu về CTĐ, CTCT; nghiệp vụ CTCT của chi bộ đại đội... Từ đó, giúp cán bộ chính trị ở các cấp xác định rõ hơn chức trách nhiệm vụ, tích lũy thêm kinh nghiệm, tiến hành công tác chính trị, bớt khó khăn lúng túng và có cơ sở đi sâu hơn vào một số mặt công tác lãnh đạo trọng yếu như: Lãnh đạo tư tưởng, huấn luyện quân sự, tổ chức chỉ huy chiến đấu...

Với tầm nhìn chiến lược, kinh nghiệm thực tiễn sâu sắc về công tác xây dựng Đảng, trong thời gian giữ cương vị Chủ nhiệm TCCT (1961-1977), đồng chí Song Hào đã tham mưu cho Đảng, Quân ủy Trung ương và thường xuyên chỉ đạo các Đảng bộ trong quân đội nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu. Thể hiện rõ là đồng chí đã chỉ đạo các Đảng bộ trong quân đội tăng cường công tác giáo dục chính trị, lãnh đạo tư tưởng, củng cố chế độ Đảng ủy tập thể lãnh đạo, thủ trưởng phân công phụ trách, tăng cường đoàn kết, đề cao kỷ luật, chú trọng rèn luyện và bồi dưỡng đảng viên, xây dựng Đảng vững chắc, nhất là tổ chức cơ sở để không ngừng nâng cao sức chiến đấu và trình độ sẵn sàng chiến đấu của các đơn vị quân đội. Chú trọng củng cố chi bộ Đảng, rèn luyện đảng viên, xây dựng củng cố thật tốt các nguyên tắc, chế độ, tác phong lãnh đạo và sinh hoạt của các tổ chức Đảng theo đúng điều lệ, duy trì nghiêm túc nền nếp phê bình và tự phê bình, bảo đảm thống nhất cao độ trong Đảng, làm cho tổ chức Đảng thật trong sạch về chính trị, thật vững vàng về tư tưởng. Tích cực giáo dục nâng cao chất lượng đảng viên, làm cho mọi đảng viên phải tiên tiến về tư tưởng và hành động trên các lĩnh vực, đạo đức, sinh hoạt, chiến dấu, công tác và học tập theo chức trách, lãnh đạo quần chúng tốt và gương mẫu chấp hành kỷ luật Đảng, kỷ luật quân đội... Ngoài ra, đồng chí Song Hào rất coi trọng nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo công tác chính trị đối với cuộc đấu tranh vũ trang ở miền Nam, tiếp tục giúp đỡ cách mạng Lào xây dựng lực lượng và sẵn sàng đối phó với mọi âm mưu của địch.

Trên cơ sở tham mưu và chỉ đạo công tác xây dựng Đảng đối với các Đảng bộ trong quân đội của đồng chí Song Hào, đội ngũ cán bộ của Đảng, đảng viên quân đội luôn đoàn kết, trung thành tuyệt đối với Đảng, với cách mạng. Cán bộ, đảng viên gương mẫu tiên phong trong chiến đấu, công tác và sinh hoạt. Mối quan hệ lãnh đạo trong quân đội: Tập thể cấp ủy đảng với lãnh đạo, thủ trưởng phân công phụ trách; giữa đảng ủy và cơ quan; giữa đảng viên và quần chúng; giữa dân chủ và kỷ luật được thực hiện tốt. Các chi bộ đã giữ được vai trò hạt nhân đoàn kết và lãnh đạo đơn vị; mọi mặt công tác đều do chi bộ lãnh đạo. Nhiều chi bộ đã phát huy được vai trò lãnh đạo đơn vị vượt qua khó khăn trong công tác và chiến đấu, hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Kết quả công tác tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn của đồng chí Song Hào đối với các Đảng bộ trong quân đội nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước là kinh nghiệm thực tiễn quý báu, sâu sắc để các cấp ủy Đảng trong toàn quân hiện nay liên hệ, vận dụng sát với điều kiện, nhiệm vụ, góp phần xây dựng Đảng bộ Quân đội vững mạnh, đủ sức lãnh đạo, chỉ đạo toàn quân hoàn thành tốt nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới.

MÈ QUANG THẮNG