QĐND Online - Cửa Hội là hạ lưu, cửa của sông Lam từ đất liền chảy ra biển, thuộc tỉnh Nghệ An. Vùng biển ngoài khơi của cửa sông có các đảo nổi tạo thành một hình cánh cung bảo vệ cửa sông. Phía bắc, cách cửa sông 2 hải lý, cách bờ 2,5 hải lý là đảo Hòn Ngư, cao 133m. Phía đông cửa sông, cách bờ 11-12 hải lý có các đảo: Hòn Mắt, cao 44m; Hòn Mắt Cáo, cao 44m. phía đông nam, cách bờ 4 hải lý có Hòn Nồm cao 12 m và Hòn Lạp. Độ sâu vùng biển này là 9-15 m, chất đáy chủ yếu là cát bùn.

Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Cửa Hội có nhiều tàu thuyền qua lại, chuyên chở hàng hóa, đánh bắt hải sản. Cửa Hội cũng là một trong những nơi giao nhận và chuyển tải hàng hóa quân sự, chi viện cho chiến trường miền Nam. Vì vậy, nơi đây là một trong những trọng điểm đánh phá của không quân Mỹ khi chúng tiến hành cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc nước ta. Đặc biệt vào những ngày đầu tháng 2-1971, Mỹ- ngụy đã liên tiếp cho tàu biệt kích ra hoạt động dọc ven biển các tỉnh Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An. Tàu địch lợi dụng đêm tối và tốc độ nhanh chạy vào gần bờ, vào các cửa sông, nơi tàu thuyền ta đi lại hoặc neo đậu để bắn vào tàu vận tải, vây bắt tàu đánh cá… gây ra cho ta một số thiệt hại.

Trước tình hình hoạt động của tàu biệt kích địch, Bộ Tư lệnh Hải quân đã điều một số lực lượng ở các đơn vị phía bắc vào cùng với lực lượng tại chỗ vùng sông Gianh, Cửa Hội, sông Mã nhanh chóng triển khai sẵn sàng đón đánh địch. Hai tàu T257 và T68 thuộc phân đội 28, Đoàn 128, được trang bị súng 14,5 ly, ĐKZ 75 và B41 có nhiệm vụ đón lõng đánh tiêu diệt tàu biệt kích Mỹ-ngụy tại vùng biển Cửa Hội, tỉnh Nghệ An, bảo vệ chủ quyền an ninh biển, đảo và bảo vệ cho ngư dân đánh cá. Vào lúc 22 giờ 40 phút, ngày 19-2-1971, hai chiếc tàu biệt kích địch theo đội hình hàng dọc từ hướng đông bắc chạy về phía Hòn Nồm, rơi vào lõng phục kích của ta. Khoảng cách tàu ta và tàu địch mỗi lúc một gần. Khi chiếc đi đầu còn cách tàu T257 khoảng 2 liên, thuyền trưởng hạ lệnh bắn, súng 14,5ly, 12,7 ly, ĐKZ đồng loạt bắn mạnh vào tàu địch. Bị bất ngờ, địch không kịp phản ứng, chiếc đi đầu tăng tốc độ chạy ra xa, chiếc thứ 2 lao vào bắn tàu T257, làm một chiến sĩ của ta bị thương. Tàu T257 cơ động sang đánh chiếc thứ 2, lúc này tàu địch rất gần khoảng 150-200m, các pháo thủ của ta bắn mãnh liệt vào tàu địch. Một phát ĐKZ trúng boong trước tàu địch, khói lửa trùm lên đài chỉ huy. Tàu T68 của ta cũng cơ động lên phối hợp với T257 tập trung bắn mạnh vào chiếc thứ 2 của địch.

Sau khi bị tiến công bất ngờ, địch rút chạy ra xa. Tàu thứ nhất của địch bắn pháo sáng để quan sát và tổ chức bắn tàu ta quyết liệt. Được tàu thứ nhất chi viện, tàu thứ 2 của địch bị thương tháo chạy. Sau 15 phút chiến đấu quyết liệt, tàu ta an toàn, cập cảng Cửa Hội lúc 24 giờ.

TRANG THU