Phục vụ cho công tác trinh sát pháo binh và tác chiến điện tử, gần đây quân đội Mỹ đang triển khai các dự án nghiên cứu chế tạo các loại đạn pháo “đặc biệt”, trong đó có các loại đạn pháo nghe trộm, đạn pháo mồi bẫy, gây nhiễu và truyền hình.

Đạn pháo nghe trộm là loại đạn lắp các thiết bị âm thanh để thu, chặn các thông tin của đối phương trên chiến trường. Sau khi được bắn lên khu vực mục tiêu, các xen-xơ âm thanh tự động thu thanh, biến tín hiệu âm thanh thành tín hiệu điện rồi truyền phát về trung tâm chỉ huy. Đạn có thể thu thanh tiếng người ở cự ly 40m, các tiếng động của động cơ ở khoảng cách hàng trăm mét, do đó nhận biết về mục tiêu rất nhanh và chính xác. Thực chất đây là loại phương tiện trinh sát bổ trợ hữu hiệu, sử dụng trong điều kiện rừng núi, ở các khu vực mà ra-đa, khí tài trinh sát quang học, hồng ngoại không thể phát huy tác dụng.

Đạn pháo mồi bẫy có khả năng tạo bức xạ hồng ngoại tương đương với mục tiêu cần bảo vệ, nhằm thu hút tên lửa dẫn bằng hồng ngoại. Đạn mồi bẫy chế tạo bằng các phương pháp tạo khói, tạo lửa, hoặc kết hợp khói-lửa. Nhằm chế áp và gây nhiễu mạng lưới truyền tin và đường truyền tin của đối phương, Mỹ đã nghiên cứu chế tạo lại đạn pháo gây nhiễu. Mẫu đạn gây nhiễu mới công bố là đạn 155mm, chứa 6 đạn con. Các đạn con này khi bung ra từ “đạn mẹ” sẽ gây nhiễu hệ thống thông tin vô tuyến điện. Đạn đã sử dụng thử nghiệm trên chiến trường vùng Vịnh.

Đạn pháo trinh sát truyền hình XM-185 của Mỹ chế tạo được bắn thử nghiệm từ pháo 155mm. Trong mỗi quả đạn lắp máy ghi hình và hệ thống truyền hình cực nhỏ, khi bắn lên, máy ghi hình ghi lại hình ảnh khu vực mục tiêu, thu lại các âm thanh để truyền về trung tâm chỉ huy. Trinh sát bằng đạn pháo có ưu điểm là an toàn, độ tin cậy cao, hình ảnh rõ nét, không bị hạn chế thời gian và có thể trinh sát mục tiêu phạm vi rộng, sâu trong khu vực phòng thủ, trận địa của đối phương. Tuy nhiên, các loại đạn pháo “đặc biệt” giá thành còn rất đắt, công tác bảo đảm kỹ thuật cũng rất phức tạp.

ĐẶNG TRANG