QĐND - Trong chiến tranh, với sự tinh nhuệ, thiện chiến, bộ đội đặc công đã lập nên những chiến công vang dội, góp phần không nhỏ vào chiến thắng vĩ đại của dân tộc mùa Xuân 1975. Trong đó, Tiểu đoàn Đặc công 20 (Quân khu 7) đã để lại dấu ấn trên chiến trường miền Đông Nam Bộ ngay trước ngày Chiến dịch Hồ Chí Minh mở màn.

Trung tá Lê Viết Lượng, nguyên Chính trị viên Tiểu đoàn Đặc công 20, kể: Đầu tháng 4-1975, ở khu vực Xuân Lộc-Long Khánh (Đồng Nai) diễn ra những trận đánh ác liệt. Tiểu đoàn 20 được giao nhiệm vụ cơ động về đứng chân tại đồi Con Rắn sát trục lộ Long Khánh đi Vũng Tàu, sẵn sàng phối hợp thực hiện nhiệm vụ tiêu diệt địch. Khoảng 10 giờ ngày 20-4-1975, địch ở Long Khánh bị Sư đoàn 7 (Quân đoàn 4) đánh tan tác phải rút chạy về Long Hải (Bà Rịa-Vũng Tàu). Chúng cho xe tăng rút trước, rồi đến binh lính rút, trà trộn với nhân dân. Phán đoán được đường rút lui của địch, Tiểu đoàn phó Nguyễn Văn Na giao nhiệm vụ cho Đại đội 1 và Đại đội 2 phục kích trên đường cơ động của địch; sử dụng 3 tổ chốt trên đường từ Cẩm Mỹ đi Long Hải. Không lâu, địch lọt vào trận địa phục kích của Đại đội 2. Trung đội phó Lưu Xuân Nặng cùng một số chiến sĩ vừa tuyên truyền địch vận, vừa nổ súng khống chế. Tốp địch trên chiếc xe Jeep đi đầu hoảng loạn xô nhau tháo chạy làm chiếc xe bị lật nghiêng. Tổ của đồng chí Nặng nhanh chóng tiếp cận, bắt sống 5 tên, trong đó có tên Đại tá, Tỉnh trưởng Long Khánh Phan Văn Phúc. Tiểu đoàn 20 khép chặt đội hình chiến đấu, tiêu diệt và bắt sống hơn 120 tên, thu nhiều vũ khí, trang bị. Đội hình của địch bị phá vỡ, không thể cơ động xuống Long Hải. Chiến thắng này đã đánh bại ý đồ của chúng hợp quân ở Vũng Tàu để tổ chức phản kích ngược trở lại Long Khánh.

Các cựu chiến binh đặc công Quân khu 7 gặp mặt kỷ niệm ngày truyền thống.

Sau thắng lợi đó, Tiểu đoàn 20 tiếp tục triển khai lực lượng, bất ngờ đánh địch dọc các tuyến đường Long Khánh, Vũng Tàu. Ngày 30-4-1975, tiểu đoàn được giao nhiệm vụ tổ chức trinh sát bao vây chiếm giữ căn cứ Tiểu đoàn Dù 5 của Quân đội Sài Gòn ở Tam Hiệp (Biên Hòa, Đồng Nai). Trung tá Lê Viết Lượng nhớ lại: "Tụi lính dù rất ngoan cố, chúng ngăn cản quyết liệt bước tiến của quân ta. Bởi vậy, chỉ huy tiểu đoàn quyết tâm tiêu diệt bằng được mục tiêu này càng sớm càng tốt. Tiểu đoàn tổ chức lực lượng tiếp cận, vận dụng cách đánh hiểm hóc, bất ngờ của bộ đội đặc công, thọc sâu tiến công mục tiêu then chốt làm quân địch trở tay không kịp. Chỉ sau vài giờ, Tiểu đoàn 20 đã làm chủ mục tiêu, tạo thuận lợi cho các lực lượng của ta cơ động về giải phóng Sài Gòn.

Chiều 30-4, khi tiếng súng chiến tranh vừa kết thúc, Tiểu đoàn 20 lại nhận nhiệm vụ tiếp quản căn cứ Chiến đoàn 52 (Sư đoàn 18 Sài Gòn) thuộc Long Khánh. Tại đây, các cán bộ, chiến sĩ của tiểu đoàn thực hiện nhiệm vụ quản giáo hơn 3000 sĩ quan cấp úy của Quân đội Sài Gòn. Cựu chiến binh Lê Viết Lượng chia sẻ: Nhiệm vụ mới khó khăn, phức tạp, nhưng anh em luôn quán triệt sâu sắc chính sách tù binh, hàng binh. Bởi vậy, cho đến bây giờ, nhiều người trong số tù binh ngày ấy vẫn rất khâm phục chúng tôi, bởi tinh thần nhân văn, nhân đạo của Bộ đội Cụ Hồ, một trong những yếu tố làm nên chiến thắng, truyền thống vẻ vang của Quân đội anh hùng.

Bài và ảnh: HOÀNG ĐÌNH