QĐND - Tháng 2-1975, Trung đoàn Pháo binh 16 (Đoàn pháo binh Thuận An) được Bộ tư lệnh Quân khu Trị-Thiên giao nhiệm vụ chi viện hỏa lực cho các đơn vị tham gia chiến dịch tiến công Trị-Thiên, nhằm phối hợp với Chiến dịch Tây Nguyên, kéo dãn lực lượng địch về vùng duyên hải phía bắc. Theo kế hoạch, chiến dịch tiến công mùa Xuân 1975 của Quân khu Trị-Thiên chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn 1 từ ngày 5-3 đến 17-3-1975, với mục tiêu phá vỡ hệ thống phòng ngự của địch trên tuyến giáp ranh và phá lỏng bộ máy kìm kẹp của địch ở nông thôn đồng bằng. Giai đoạn 2 từ ngày 18-3-1975 đến cuối tháng 3-1975, là giai đoạn tiến công giải phóng Quảng Trị, đánh địch co cụm và rút chạy, tiến tới giải phóng hoàn toàn thành phố Huế và tỉnh Thừa Thiên.

Trung đoàn Pháo binh 16 tham gia chiến dịch tiến công mùa Xuân 1975 bố trí ở hai hướng bắc và nam chiến dịch. Lực lượng ở hướng bắc có Tiểu đoàn 1 gồm hai đại đội pháo 130mm và được tăng cường hai khẩu pháo 152mm trong quá trình chiến dịch. Nhiệm vụ của trung đoàn ở hướng bắc là chi viện cho Trung đoàn Bộ binh 4 tiến công tiêu diệt các mục tiêu ở Phổ Lại, Động Hồ, đập tan tuyến phòng ngự vòng ngoài của địch xuống phía đông, hỗ trợ cho lực lượng địa phương nổi dậy phá thế kìm kẹp, giành quyền làm chủ, giải phóng thành phố Huế. Đồng thời, hỏa lực pháo binh kìm chế các trận địa pháo và đánh phá kho tàng của địch trên trục đường 1, khu vực sông Mỹ Chánh, trung tâm thành phố Huế, khu vực Củng Cáp, Tân Mỹ, Thuận An.

Trên hướng nam chiến dịch bao gồm toàn bộ hỏa lực của Tiểu đoàn 403, được phối thuộc thêm Đại đội 5 (Tiểu đoàn Pháo binh 6 của quân khu, được trang bị pháo 152mm). Ở hướng nam, trung đoàn trực tiếp chi viện cho hai Trung đoàn Bộ binh 6 và 271 của quân khu, đánh chiếm các mục tiêu trên đường 12 Động Trạch, Phà Tuần; phá hủy, tiêu diệt tuyến phòng ngự phía trước của địch; phát triển tiến công chia cắt Quốc lộ 1A, cô lập và tiêu diệt địch ở Huế, Mỹ Thủy, Phú Bài, khi thời cơ phát triển thuận lợi cùng Quân đoàn 2 giải phóng Trị Thiên-Huế.

Các mục tiêu của trung đoàn đảm nhiệm đều được Ban chỉ huy và các cơ quan, đơn vị tính toán kỹ, xây dựng phương án chiến đấu và huấn luyện công phu để bảo đảm thắng lợi. 18 giờ 30 phút ngày 8-3-1975, Bộ tư lệnh chiến dịch lệnh cho Trung đoàn 16 bắn mở màn chiến dịch tiến công và nổi dậy giải phóng Trị-Thiên-Huế. Trong chiến dịch này, Trung đoàn 16 tập trung ưu thế lực lượng trên hướng chủ yếu, bắn tập trung mãnh liệt, phá nát hệ thống công sự địch ngay từ giai đoạn pháo bắn chuẩn bị. Trung đoàn táo bạo đưa các loại pháo 85mm, 57mm và cao xạ 37mm, 23mm vào gần, bắn ngắm trực tiếp để nhanh chóng phá hoại các lô cốt hỏa lực địch, bảo đảm cho bộ binh phát triển tiến công, hoàn thành nhiệm vụ chiến dịch. Bộ đội pháo binh đã giữ bí mật mọi hành động, chuẩn bị phần tử chính xác, bắn hiệu lực ngay từ trận đầu để giành yếu tố bất ngờ. Nhờ đó, Trung đoàn Pháo binh 16 đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần cùng các đơn vị giải phóng Thừa Thiên-Huế vào ngày 25-3-1975 trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 lịch sử.

QUANG PHÁT (Theo "Lịch sử Đoàn pháo binh Thuận An")