QĐND - Hưởng ứng Lời kêu gọi toàn dân kháng chiến của Hồ Chủ tịch, cuộc tổng tấn công tháng 12-1946 của các chi đội Huỳnh Văn Nghệ, Huỳnh Kim Trương, Dương Văn Dương, Tô Ký, Vũ Đức, Đào Sơn Tây… nhằm vào tất cả các đội quân giặc đồn trú tại Nam Bộ mà đánh tới tấp. Chúng chết cả ngàn tên lại bị ghìm chân không thể đưa quân ra Bắc. Tướng Va-luy cay lắm, thét lên: “Phiến loạn Việt Minh hãy chờ xem!…”.

Giáp Tết Đinh Hợi (1947) hai lữ đoàn Pháp hùng hổ tấn công vào căn cứ kháng chiến bằng ba mũi, kết hợp đổ quân dù xuống Mỹ Lộc đánh úp cơ quan đầu não Việt Minh.

Nhưng chúng chẳng thể ngờ quân ta đã chuẩn bị kỹ càng đến thế! Tất thảy các trảng trống đã cắm cây vạt nhọn, các con đường vào căn cứ đều lập bãi địa lôi, mìn, lựu đạn Mỹ lấy được của giặc. Đạo quân kiêu binh mũi lõ hung hăng tiến vào, bất ngờ vấp phải “bẫy chờ nổ”, bãi chông “thọc ruột”... Hàng chục, hàng chục xác giặc bật tung, nhảy dựng, đổ vật như ngả rạ… Trên hai trăm tên giặc đã bỏ mạng. Đám hỗn quân, hỗn quan thất tinh lạc hồn dồn cục vào đất làng Tân Định-Lạc An. Đội trưởng Tô Ký, Đào Sơn Tây cười sảng khoái: "Chúng đã đến giờ tận số!"

Các đơn vị bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân du kích đã “dệt” sẵn chiếc “túi lửa” đơm gọn quân giặc trong vùng đất hiểm. Bị đòn quá đau trong khi đã giăng lực lượng khắp nơi, Va-luy không thể ứng cứu, vội ra lệnh thu quân. Nhưng đồn binh Đất Quốc vẫn như chiếc gai nhọn nhức nhối giữa vùng dân căn cứ, làm sao có thể yên vui. Chi đội 10-Huỳnh Văn Nghệ họp bàn quyết tâm nhổ bật đồn. Cơ sở nội ứng sẵn sàng, bí mật khóa súng của quân giặc chặt vào giá. Giữa đêm Tất niên, Chi đội 10 từ ba mũi bất ngờ tập kích. Chưa tàn canh, cờ đỏ sao vàng đã phấp phới trên nóc đồn Đất Quốc. Đòn kỳ tập tuyệt vời.

Khắp chiến khu Đ bừng lên màu cờ đỏ đón mừng Xuân Đinh Hợi. Đâu cũng mai vàng rực rỡ. Hoa dọc suối Nhung, suối Linh, hai bờ sông Bé, Mã Đà… Các vùng xen cư bà con dân tộc, người Kinh di tản đã chuẩn bị cỗ Tết hồ hởi đón mừng anh bộ đội.

Cũng từ đấy, câu thơ hào khí lan truyền:

“Mã đà sơn cước anh hùng tựu

Định Quán-Đôn Luân huyệt táng thù.

Nguyễn Việt Phương