"Đế quốc Mỹ sẽ thực hiện những cố gắng quân sự cuối cùng nhằm giữ “thể diện” trước khi rút khỏi Việt Nam...". Bộ Tổng tư lệnh nhận định như vậy. Địch sẽ đánh phá trở lại miền Bắc với mức độ ác liệt hơn, kể cả dùng máy bay B52 đánh ồ ạt vào Hà Nội, Hải Phòng và một số thành phố khác...
Trên thực tế, lực lượng phòng không của ta đã có sự chuẩn bị đánh B52 từ rất sớm. Trong buổi gặp mặt và giao nhiệm vụ (cuối năm 1967) cho đồng chí Phùng Thế Tài (Phó Tổng tham mưu trưởng, Tư lệnh Quân chủng Phòng không - Không quân), Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Sớm muộn đế quốc Mỹ cũng sẽ đưa B52 đánh ra Hà Nội, rồi có thua nó mới chịu thua”.Dự báo thiên tài đó đã định hướng cho Đảng chỉ đạo quân dân miền Bắc sớm có sự chuẩn bị đánh B52 của Mỹ.
Đêm 18-12-1972, đế quốc Mỹ mở cuộc tập kích chiến lược đường không với quy mô lớn nhất vào miền Bắc Việt Nam; tiếp đó chúng huy động 193 máy bay B52; 999 máy bay chiến thuật để đánh phá ác liệt Hà Nội, Hải Phòng và một số thành phố, thị xã khác; tàn phá miền Bắc, nhằm gây sức ép buộc Việt Nam phải hạ thấp một số điều khoản trong đàm phán; trấn an chính quyền Sài Gòn...
Trong 12 ngày đêm, không quân Mỹ đã xuất kích 729 lần chiếc máy bay B52, 1.900 lần chiếc máy bay chiến thuật, đặc biệt đã tập trung 444 lần chiếc máy bay B52 và hơn 1.000 lần chiếc máy bay cường kích đánh phá ác liệt Thủ đô Hà Nội. Riêng ngày 26-12-1972, Mỹ sử dụng tới 105 lần chiếc máy bay B52 đánh phá Hà Nội; hơn 100 điểm trong thành phố bị trúng bom làm hàng trăm người chết, hàng nghìn người bị thương.
Bộ Chính trị, Chính phủ kiên quyết bám trụ để giữ vững ý chí, quyết tâm chiến đấu và niềm tin vững chắc vào thắng lợi cho quân dân cả nước trong cuộc đọ sức với đế quốc Mỹ. Trong 12 ngày đêm chiến đấu, quân dân miền Bắc đã bắn cháy 81 máy bay hiện đại, trong đó có 34 máy bay B52 và 5 máy bay F.111, nhiều chiếc bị bắn rơi ngay tại chỗ, 43 phi công bị bắt sống, trong đó có 33 phi công lái B52, hàng trăm phi công Mỹ bị chết.
Đây là chiến dịch phòng không đạt hiệu suất cao nhất, oanh liệt nhất trong chiến đấu bảo vệ miền Bắc nói riêng, trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước nói chung; là chiến dịch đầu tiên trên thế giới tiêu diệt nhiều máy bay ném bom chiến lược B52 của đế quốc Mỹ và là trận thất bại nặng nề nhất của không quân Mỹ từ trước tới nay.
NGUYỄN VĂN BẠO