Giải cứu, hỗ trợ nhân dân những lúc nguy cấp
Mệnh lệnh huấn luyện chiến đấu hằng năm của Tư lệnh Quân đoàn 3 luôn xác định nội dung, yêu cầu đơn vị huấn luyện sát với điều kiện địa hình, thời tiết; huấn luyện theo các phương án sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) và phòng chống thiên tai (PCTT), cứu hộ, cứu nạn (CHCN) trên địa bàn, ứng phó kịp thời, hiệu quả với mọi tình huống bất thường xảy ra. Do ảnh hưởng của bão số 2 đầu tháng 7-2019, trên địa bàn huyện Ngọc Hồi (Kon Tum) có mưa lớn, nước sông Pô Cô dâng cao cuốn trôi cầu tại thị trấn Plei Kần (Ngọc Hồi) làm người dân không qua lại được. UBND tỉnh Kon Tum yêu cầu Quân đoàn 3 giúp đỡ, ngày lập tức Tiểu đoàn Công binh vượt sông 3 (Lữ đoàn Công binh 7) lên đường thực hiện nhiệm vụ. Trung tá Ninh Văn Thơ, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn Công binh vượt sông 3 kể: "Khi chúng tôi tiếp cận hiện trường thì nước sông Pô Cô vẫn chảy cuồn cuộn như muốn nhấn chìm tất cả. Vì thế, người dân không ai dám đến gần. Nhưng được huấn luyện và chuẩn bị kỹ từ trước, tôi chỉ huy đơn vị triển khai phương án ghép phà chèo chở vật liệu, công nhân Thủy điện Plei Kần và người dân qua sông. Thế là có hàng nghìn lượt người và hàng trăm tấn vật chất được đơn vị đưa qua sông an toàn tuyệt đối".
Bão số 3 mới đây gây thiệt hại nặng nề đối với hai tỉnh Đắc Lắc và Đắc Nông. Đặc biệt, tại huyện Ea Súp (Đắc Lắc) nhiều xã bị nước lũ chia cắt, cô lập với hàng trăm ngôi nhà của dân ngập sâu trong nước; hơn 6.000ha hoa màu, cây trồng các loại bị ảnh hưởng, thiệt hại. Hàng nghìn con gia súc, gia cầm bị chết, bị lũ cuốn trôi. Nắm rõ tình hình, Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 737 (Quân khu 5) và các đồn biên phòng trên địa bàn huyện Ea Súp triển khai lực lượng, phương tiện kịp thời di dời nhân dân và tài sản đến nơi an toàn. Đại tá Nguyễn Thế Thái, Đoàn trưởng Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 737 trực tiếp chỉ huy lực lượng cứu hộ tại hiện trường cho biết: "Các lực lượng quân đội đã đến những nơi xung yếu nhất, nguy hiểm nhất để cứu dân, đưa những người mắc kẹt trên nương rẫy về nơi an toàn với phương châm “còn một người dân gặp nguy hiểm là chưa rút quân”. Chị Đảng Bùi Phang, ở thôn 12 (xã Ia Rvê, huyện Ea Súp) vẫn chưa hết bàng hoàng kể lại: "Nước lũ lên rất nhanh, tài sản, hoa màu của chúng tôi bị ngập và cuốn trôi hết. May có các chú bộ đội đến trợ giúp kịp thời nên nhiều người mới giữ được mạng sống. Giờ các chú ấy lại hỗ trợ dọn dẹp vệ sinh, cung cấp một số nhu yếu phẩm, lương thực giúp bà con ổn định cuộc sống”.
Huấn luyện kỹ và sẵn sàng mọi phương án
Trao đổi với lãnh đạo, chỉ huy về tác động của BĐKH đến khu vực Tây Nguyên và nhiệm vụ của đơn vị quân đội đứng chân trên địa bàn, chúng tôi nhận được những nhận định thống nhất: BĐKH ngày càng tác động rõ nét lên vùng Tây Nguyên. Có những lúc mưa dồn dập, lũ lụt, lốc xoáy kinh hoàng gây thiệt hại lớn về người và tài sản cho nhân dân, nhưng cũng có thời điểm hạn hán kéo dài, nguồn nước cạn kiệt, nguy cơ cháy rừng luôn ở cấp nguy hiểm và cực kỳ nguy hiểm. Đặc biệt, càng ở vùng sâu, vùng xa thì càng chịu nhiều thiệt hại do thiên tai gây ra. Điều đó đặt ra cho các đơn vị hai vấn đề. Một là, phải lãnh đạo, tổ chức điều hành huấn luyện, SSCĐ và bảo đảm hậu cần, kỹ thuật phù hợp với điều kiện BĐKH. Hai là, phải chuẩn bị kỹ mọi phương án cả về con người, vật chất, phương tiện và tổ chức luyện tập thuần thục để ứng phó hiệu quả với thiên tai, CHCN.
Trung tá Ninh Văn Thơ khẳng định: “Nếu quá trình huấn luyện không thực chất và không sát với phương án ghép phà chèo chở người, vật chất trong điều kiện mưa bão thì khi gặp tình huống nước Pô Cô dâng cao, chảy xiết, đơn vị không thể hoàn thành được nhiệm vụ”. Tìm hiểu thực tế, chúng tôi được biết, trong nhiều năm qua, Đảng ủy, Bộ tư lệnh Quân đoàn 3 đã lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt sâu sắc Nghị quyết số 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về "Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013-2020 và những năm tiếp theo". Đổi mới toàn diện công tác huấn luyện theo chủ trương “3 thực chất”. Đặt mục tiêu 100% sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp và chiến sĩ năm thứ hai phải biết bơi, chiến sĩ mới sau 3 tháng huấn luyện phải bơi được trên 40m. Chú trọng huấn luyện thực hành nâng cao khả năng cơ động của phân đội, sức chịu đựng cho bộ đội trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt; kết hợp giữa huấn luyện, nâng cao trình độ SSCĐ với thực hiện nhiệm vụ PCTT, CHCN trên địa bàn.
Bộ CHQS và Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng các tỉnh đều có phương án và lực lượng phản ứng nhanh với sự cố thiên tai, CHCN. Tổ chức tốt công tác huấn luyện, tập huấn hằng năm, nhất là lực lượng công binh, bộ phận lái ca nô, xuồng máy, xe chuyên dụng. Phối hợp chặt chẽ với các lực lượng theo phương án “4 tại chỗ” nâng cao khả năng ứng phó để giảm thiệt hại do thiên tai gây ra ngay từ thôn, làng và từng gia đình.
Binh đoàn 15 với chức năng, nhiệm vụ của đơn vị kinh tế-quốc phòng, đóng quân chủ yếu ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới và vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Công tác ứng phó với thiên tai, CHCN được Đảng ủy, Bộ tư lệnh binh đoàn chỉ đạo theo nhiều hình thức, phương án. Đó là hoạt động hỗ trợ chính quyền và nhân dân phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế-xã hội, tạo sinh kế, việc làm cho người dân để xóa đói, giảm nghèo trong điều kiện thời tiết, khí hậu diễn biến phức tạp. Theo Đại tá Nguyễn Hồng Giang, Phó chủ nhiệm Chính trị Binh đoàn 15: Hoạt động cứu trợ cũng được binh đoàn chủ động, sẵn sàng. Chỉ tính riêng năm 2019, binh đoàn đã trợ cấp hơn 45 tấn gạo và nhiều nhu yếu phẩm hỗ trợ nhân dân lúc giáp hạt, khi có thiên tai, bão lũ...
Bài và ảnh: NGUYỄN ANH SƠN