Dân quân luyện tập bắn AK. Ảnh: Xuân Dũng

QĐND - Ngày 5-11, tại Hà Nội, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Chỉ thị 16-CT/TƯ ngày 5-10-2002 của Ban Bí thư (Chỉ thị 16) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng dân quân tự vệ (DQTV) và lực lượng dự bị động viên (DBĐV) trong tình hình mới; tổng kết tổ chức, hoạt động của chi bộ quân sự xã, phường, thị trấn. Các đồng chí: Trương Tấn Sang, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư; Đại tướng Phùng Quang Thanh, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Đảng ủy Quân sự Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và Đại tướng Lê Văn Dũng, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Đảng ủy Quân sự Trung ương, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị đã chủ trì hội nghị.

Những năm qua, các cấp, các bộ, ngành Trung ương đã lãnh đạo và tổ chức quán triệt, thực hiện tốt Chỉ thị 16-CT/TƯ của Ban Bí thư, đề ra nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo sát hợp với đặc điểm tình hình của từng địa phương, đơn vị. Các địa phương đã lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt việc đăng ký và quản lý công dân trong độ tuổi DQTV. Đến cuối năm 2007, tỷ lệ DQTV so với dân số toàn quốc đạt 1,6%. Công tác phát triển Đảng trong DQTV được coi trọng. Các chi bộ quân sự ở xã, phường, thị trấn từng bước được tổ chức và phát triển. Đến nay, đã có 7/8 quân khu thành lập được 4.767 chi bộ quân sự, tăng 1.893 chi bộ so với năm 2002. Trong 6 năm qua, toàn quốc đã mở được hơn 7.000 lớp tập huấn cho gần 520 nghìn lượt cán bộ quân sự địa phương, DQTV. Đây là khâu then chốt quyết định đến chất lượng, giáo dục chính trị, phổ biến pháp luật, huấn luyện quân sự cho DQTV. Kế hoạch xây dựng, huy động và tiếp nhận lực lượng DBĐV ở các cấp đã được xây dựng cơ bản hoàn chỉnh và đúng quy định. Các đơn vị DBĐV đã được biên chế, sắp xếp quân số đạt gần 98,17%. Tỷ lệ xếp đúng chuyên nghiệp quân sự của sĩ quan là 66,2%; hạ sĩ quan, binh sĩ đạt 64,9%. Tỷ lệ đảng viên trong lực lượng DBĐV đạt 5,23%, tăng 0,15% so với năm 2002. Riêng đảng viên trong sĩ quan dự bị đạt hơn 50%. Phương tiện kỹ thuật của nền kinh tế quốc dân được đăng ký, sắp xếp vào các đơn vị động viên đạt 100% chỉ tiêu, đủ khả năng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ khi có tình huống. Chất lượng tổng hợp của lực lượng DQTV và DBĐV ngày càng được nâng cao, hoạt động ngày càng hiệu quả, góp phần quan trọng vào việc giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở cơ sở, tạo môi trường ổn định để phát triển kinh tế, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Hội nghị cũng chỉ ra một số mặt hạn chế như: Sự phát triển của DQTV và DBĐV chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; khả năng huy động lực lượng DQTV, DBĐV còn chậm, khi xử lý các tình huống phức tạp xảy ra ở một số địa phương còn lúng túng, hiệu quả chưa cao... Một trong nhiều nguyên nhân của những hạn chế đó là lãnh đạo, chính quyền một số nơi nhận thức chưa đầy đủ, sâu sắc về nhiệm vụ này, còn xem nhẹ việc xây dựng lực lượng DQTV, DBĐV...

Phát biểu tại hội nghị, Đại tướng Phùng Quang Thanh đánh giá cao vai trò của lực lượng DQTV và DBĐV trong kháng chiến và trong thời bình; cảm ơn cấp ủy, chính quyền các địa phương thời gian qua đã quan tâm chăm lo xây dựng lực lượng DQTV và DBĐV bằng nhiều việc làm cụ thể, thiết thực, từ đó rút ra nhiều kinh nghiệm quý trong tổ chức, quản lý, sử dụng. Đồng chí Phùng Quang Thanh chỉ rõ, trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, tập trung xây dựng lực lượng DQTV, DBĐV là việc làm có ý nghĩa rất quan trọng. Yếu tố hàng đầu trong xây dựng hai lực lượng này phải là chất lượng chính trị. Riêng về xây dựng dân quân, tự vệ biển hiện nay đang gặp nhiều khó khăn, bất cập trong khi yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, biển đảo của Tổ quốc đặt ra ngày càng nặng nề, Bộ trưởng Phùng Quang Thanh đề nghị các địa phương, cơ quan, đơn vị cần quan tâm hơn nữa đến lực lượng này, trước mắt là tập trung tháo gỡ những khó khăn, bất cập về tổ chức, cơ sở vật chất, vũ khí trang bị, chế độ chính sách... phù hợp với tình hình để việc huy động, sử dụng lực lượng này ngày càng hiệu quả hơn.

Phát biểu kết luận hội nghị, đồng chí Trương Tấn Sang nhấn mạnh, thời gian tới, trước yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, cần tiếp tục xây dựng lực lượng DQTV và DBĐV có chất lượng cao, có bản lĩnh chính trị vững vàng; có tổ chức, biên chế tinh gọn, chặt chẽ; trang bị vũ khí phù hợp; được giáo dục chính trị, pháp luật, huấn luyện quân sự toàn diện. Các địa phương cần quan tâm nghiên cứu cách làm phù hợp để phát triển tự vệ trong doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Cần coi lực lượng DQTV và DBĐV là bộ phận quan trọng của lực lượng vũ trang nhân dân. Các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể phải làm tốt công tác tuyên truyền quán triệt, giáo dục cho cán bộ, đảng viên và nhân dân nhận thức đầy đủ, sâu sắc về vai trò, vị trí của lực lượng DQTV và DBĐV trong thực hiện 2 nhiệm vụ chiến lược. Nhà nước cần đảm bảo ngân sách quốc phòng cho các địa phương, nhất là những nơi kinh tế chậm phát triển, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo... phục vụ yêu cầu xây dựng huấn luyện, hoạt động của DQTV và DBĐV. Đồng chí cũng yêu cầu các nhà trường trong quân đội, trung tâm giáo dục quốc phòng cần làm tốt hơn công tác bồi dưỡng, kiến thức quốc phòng - an ninh cho cán bộ các cấp, giáo dục chính trị cho DQTV và quân nhân dự bị, giáo dục quốc phòng cho học sinh, sinh viên về nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hệ thống pháp luật, chế độ chính sách về DQTV và DBĐV cần tiếp tục hoàn thiện để đồng bộ, phù hợp với quá trình phát triển của hệ thống luật pháp hiện hành trong thời kỳ mới.

PHÙNG KIM LÂN