Dân chủ và kỷ luật là những vấn đề luôn được cán bộ, chiến sĩ các đơn vị trong toàn quân đặc biệt quan tâm. Bởi lẽ, đó là vấn đề cơ bản có tính nguyên tắc để xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện. Trong chương trình tọa đàm giữa báo Quân đội nhân dân với Đoàn B12 (Binh đoàn Quyết Thắng), ý kiến tham gia của cán bộ, chiến sĩ thêm một lần nữa khẳng định: Việc phát huy dân chủ, tăng cường kỷ luật là nội dung, biện pháp quan trọng đã và đang được lãnh đạo, chỉ huy các cấp ra sức phấn đấu thực hiện.

Nhờ dân chủ được triển khai, thực hiện nghiêm túc nên thời gian qua, tình hình công tác quản lý, rèn luyện kỷ luật của Đoàn B12 có sự chuyển biến tiến bộ vững chắc, là tiền đề để đơn vị hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Bầu không khí sôi nổi, cởi mở của cuộc toạ đàm là minh chứng cho nhận định đó. Có nhiều nội dung được đề cập, nhưng đáng chú ý là vấn đề về vai trò công tác giáo dục và những biện pháp tiến hành sao cho có hiệu quả cao.

Cán bộ, chiến sĩ Đoàn B12 đều có chung nhận thức: Thực hiện tốt dân chủ và kỷ luật phải là sự tổng hòa các biện pháp nhưng công tác giáo dục vẫn là bản lề của nhận thức và hành động. Sau khi khái quát lại những điều đã làm được và cả những khâu, những mặt còn yếu của đơn vị, đại tá Hồ Trọng Đào, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Đoàn B12 cho rằng: “Giáo dục pháp luật, kỷ luật cũng như các chỉ thị, nghị quyết là nhằm làm cho cán bộ, chiến sĩ nâng cao nhận thức, ý thức pháp luật một cách sâu, kỹ. Đặc trưng kỷ luật của quân đội là tự giác và nghiêm minh. Tính tự giác trong chấp hành kỷ luật được xây dựng trên cơ sở thống nhất về mục tiêu chiến đấu, nghĩa vụ và trách nhiệm, sự giác ngộ về nhận thức, hành động của bộ đội... Muốn có sự giác ngộ, phải làm cho mọi quân nhân hiểu, nắm rõ kỷ luật và tự giác chấp hành...”.

Đến các đơn vị thuộc Đoàn B12, đâu đâu cũng thấy những khẩu hiệu mang đậm “chất kỷ luật”. Không chỉ là khẩu hiệu hành động mà đó còn là nội dung thường xuyên giáo dục, nhắc nhở mọi người. Thực tế đó phần nào chứng tỏ cấp ủy, chỉ huy các đơn vị đã tổ chức có hiệu quả việc giáo dục, tuyên truyền rộng rãi và khá kỹ những nội dung liên quan đến bộ đội. Thượng tá Đặng Văn Thiện, Chỉ huy trưởng đơn vị M41 tỏ ra khá tâm đắc với biện pháp phối hợp giữa đơn vị - địa phương (cả nơi đóng quân và nơi tuyển quân) - gia đình để quản lý giáo dục ý thức kỷ luật cho bộ đội. Đây không còn là việc làm mang tính “mùa vụ” mà được đơn vị tiến hành thường xuyên. Thông qua mối quan hệ của thành viên “cụm địa bàn”, thông qua “tai mắt nhân dân”, thông qua đường dây liên lạc với người thân, gia đình, giúp đơn vị nắm chắc tình hình địa bàn, đồng thời hiểu sâu hơn tâm tư, tình cảm của bộ đội. Giữ liên lạc thường xuyên với đơn vị cũng giúp nhiều gia đình thường xuyên nắm bắt được kết quả rèn luyện của con, em để động viên, nhắc nhở. Tất cả giống như “chiếc cầu nối” cùng hướng tới mục tiêu giáo dục ý thức chấp hành nghiêm kỷ luật cho bộ đội. Tết Đinh Hợi này, vì không thể trao đổi, gặp gỡ với từng gia đình, lãnh đạo, chỉ huy đơn vị M41 đã chuẩn bị thư chúc Tết, đồng thời thông báo kết quả huấn luyện, rèn luyện của các chiến sĩ cho từng gia đình. Đặc biệt, với gia đình quân nhân có hoàn cảnh khó khăn, đơn vị đã đề nghị trên giải quyết chế độ phép để anh em về thăm, động viên gia đình. Đơn vị M41 coi đây là một hình thức, biện pháp để giáo dục, động viên bộ đội.

Không chỉ là “ý chí”, nguyện vọng của riêng đội ngũ cán bộ mà các chiến sĩ ở Đoàn B12 cũng tự “chuyển” vào trong nhận thức thành định hướng cho hành động. Trên thực tế, trong toàn quân đã có những trường hợp quân nhân vi phạm kỷ luật do nắm không chắc quy định. Liên hệ từ nơi mình đang công tác, binh nhì Nguyễn Ngọc Khánh, chiến sĩ thuộc phân đội 2, đơn vị M41 khẳng định: Đã là quân nhân thì phải học tập để nắm vững điều lệnh, điều lệ, nắm vững luật pháp, bởi nếu không nắm được thì khó mà chấp hành nghiêm. Hình thức bồi bổ kiến thức luật cho bộ đội ở đơn vị của Khánh là thông qua các buổi học tập chính trị, các buổi sinh hoạt, diễn đàn thanh niên, hoạt động của tủ sách pháp luật... Nhận thức điều chỉnh hành vi, đó là cơ sở để mỗi quân nhân phân biệt sự đúng, sai với mỗi việc làm. Nguyễn Ngọc Khánh còn đưa ra sự so sánh khá sắc sảo, chính xác rằng: Dân chủ luôn gắn kết với kỷ luật. Dân chủ, công khai trên tất cả các lĩnh vực tại đơn vị anh đã tạo ra bầu không khí cởi mở, chân thành, tạo niềm tin của chiến sĩ với cán bộ, đồng nghĩa với mối quan hệ cán - binh ngày càng gắn bó, cán bộ, chiến sĩ toàn tâm, toàn ý gánh vác nhiệm vụ trên giao.

Cùng chia sẻ, trung sĩ Đặng Như Đức, tiểu đội trưởng kể lại một kỷ niệm khi còn là chiến sĩ. Lần ấy, trong giờ tăng gia, Đức đã bỏ ra ngoài doanh trại đi chơi không báo cáo. Khi trở về, đồng chí tiểu đội trưởng phê bình, Đức đã “phản ứng” quyết liệt. Ngay tối hôm đó, việc làm sai trái của Đức đã được đưa ra kiểm điểm trước tiểu đội. Nhưng Đức vẫn “bảo thủ” cho rằng: “Tiểu đội đông người, công việc tăng gia ít, tôi đi chơi một chút cũng chẳng sao”. Mặc dù anh em có nhiều ý kiến phân tích nhưng Đức vẫn chưa “tâm phục khẩu phục”. Sau buổi sinh hoạt, tiểu đội trưởng còn gặp riêng Đức để giải thích điều hay lẽ phải. Đêm hôm đó, Đức nghĩ rất nhiều. Và khi trời sáng cũng là lúc Đức nhận thấy rằng: Mình chưa xử sự đúng, bởi nếu ai cũng bỏ đi chơi, cũng suy nghĩ như mình thì tiểu đội làm sao hoàn thành được nhiệm vụ? Gặp tiểu đội trưởng, Đức đã chủ động xin lỗi và hứa sẽ sửa chữa... Sai phạm đầu đời quân ngũ ấy là bài học thấm thía với Đức, đặc biệt hôm nay khi anh đã là một tiểu đội trưởng.

Cũng bàn về công tác giáo dục, thiếu úy Phan Thế Ninh, trung đội trưởng thuộc đơn vị M65 cho biết, ở đơn vị anh, hệ thống tường bao, hàng rào quanh doanh trại chưa đủ. Đây có thể là khó khăn cho công tác quản lý bộ đội, nhưng theo trung đội trưởng Ninh, yếu tố quyết định là “hàng rào” nhận thức, hàng rào trong đầu mỗi quân nhân. Để có “hàng rào” ấy ngoài công tác giáo dục của đơn vị, điều cốt yếu là sự tự giáo dục của mỗi quân nhân. Ví như ở Đoàn B12, lúc đầu chỉ thị cấm uống rượu chưa được 100% cán bộ, chiến sĩ “thông tư tưởng”, cho đó là vi phạm “quyền tự do” của cá nhân nhưng khi được tuyên truyền, hiểu tác hại của uống rượu, bia say; uống rượu, bia trong giờ hành chính... thì mọi người đều ủng hộ. Đến bây giờ, từ chỉ huy đoàn tới các đơn vị tất cả đều “nói không với rượu, bia”.

Nhóm phóng viên Quốc phòng-An ninh

Kỳ sau: “Lạt mềm buộc chặt”