Giờ học công nghệ thông tin năm học mới của học viên Trường Cao đẳng Kỹ thuật Vin-hem Pích.

Việc nghiên cứu, ứng dụng các phần mềm trong quản lý, dạy học, nghiên cứu khoa học là một trong số các chủ trương ưu tiên hàng đầu, thực hiện mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục-đào tạo của các học viện, nhà trường quân đội trong năm học 2008-2009.

Những thành tựu bước đầu

Trường Cao đẳng Kỹ thuật Vin-hem Pích là một trong số các nhà trường đi tiên phong trong việc nghiên cứu, xây dựng, ứng dụng công nghệ phần mềm trong quản lý, nghiên cứu, giáo dục đào tạo thời gian qua.

Đến trường ngay trong ngày đầu năm học mới, chúng tôi được Thiếu tá Nguyễn Tuấn Phương, cán bộ Tuyên huấn dẫn đi tham quan các lớp học. Cùng với hệ thống giảng đường được đầu tư xây dựng mới, phần lớn các phòng học đều được trang bị các thiết bị phần mềm dạy học theo phương thức lập trình mô phỏng, trình chiếu. Đại tá Đoàn Tăng Khuể, Trưởng ban Khoa học công nghệ và Môi trường cho biết: Nhà trường đã thay thế hoàn toàn hình thức giảng dạy với thiết bị thủ công bằng các phần mềm ứng dụng. Việc sử dụng thành thạo thiết bị kỹ thuật số vào giảng dạy là yêu cầu bắt buộc đối với đội ngũ giáo viên. Ngoài 31 phần mềm về dạy học và quản lý giáo dục do trên trang bị, nhà trường đã tự nghiên cứu, xây dựng 20 phần mềm thuộc các lĩnh vực: vũ khí, đạn tên lửa, xe quân sự, chiến thuật... Bên cạnh đó, nhà trường đã ứng dụng phần mềm lập lịch huấn luyện và quản lý cho hơn 50 lớp học. “Việc ứng dụng các phần mềm mô phỏng vào giảng dạy giúp người học nắm nội dung một cách sát thực tế, chi tiết, sinh động, phát huy cao khả năng tự nghiên cứu, sáng tạo của học viên”. – Đại tá Đoàn Tăng Khuể khẳng định.

Trung úy Nguyễn Duy Tấn - một trong những sinh viên có nhiều sáng tạo - sau khi tốt nghiệp đã được ở lại trường công tác. Từ các phần mềm dạy học, Tấn đã cùng các đồng nghiệp mày mò, nghiên cứu thành công bộ điều khiển bia điện tự động. Công trình của Tấn không chỉ đáp ứng tính chính xác, tiện lợi mà còn tiết kiệm được rất nhiều công sức của bộ đội trong quá trình huấn luyện và thực hành bắn đạn thật súng tiểu liên AK, đã được nhiều đơn vị khác học tập, áp dụng.

Tại Trường Sĩ quan Lục quân 2, chúng tôi được Thượng tá tiến sĩ Vũ Thanh Hiệp, Phó trưởng phòng Khoa học công nghệ và Môi trường giới thiệu phần mềm sa bàn điện tử chiến thuật tiến công. Đây là phần mềm tiêu biểu trong số hơn 30 phần mềm quản lý, dạy học, nghiên cứu khoa học của nhà trường. Việc ứng dụng phần mềm này góp phần quan trọng nâng cao chất lượng huấn luyện chiến thuật ở địa hình sông nước theo phương châm sát thực tế chiến đấu.

Học viện Kỹ thuật Quân sự là đầu mối điển hình của toàn quân đã nghiên cứu, ứng dụng thành công nhiều phần mềm dạy học có giá trị. Học viện đã thành lập một trung tâm mô phỏng nghiên cứu chuyên sâu về công nghệ thông tin ứng dụng vào giáo dục - đào tạo và xây dựng hơn 100 phần mềm ứng dụng vào dạy học chuyên ngành và quản lý.

Đến nay, các học viện, nhà trường quân đội đã có 30 phòng học tin học cơ bản, hình thành 3 trung tâm đào tạo về công nghệ thông tin, xây dựng 3 phòng học từ xa, có hơn 300 phần mềm được ứng dụng phục vụ dạy học, quản lý, nghiên cứu khoa học đạt hiệu quả cao.

Thách thức và cơ chế ưu tiên

Theo báo cáo của Cục Nhà trường, ứng dụng công nghệ phần mềm dạy học trong các nhà trường quân đội dù đã đạt được những kết quả đáng kể, song còn nhiều bất cập. Việc phát triển còn mang tính cục bộ, phối hợp ứng dụng giữa nhà trường với đơn vị chưa tốt. Thực tế có nhiều sáng kiến cải tiến tại các đơn vị có nội dung tốt, cần áp dụng nhân rộng nhưng các nhà trường chưa có điều kiện tiếp cận, xây dựng thành sản phẩm phần mềm để phổ biến. Việc đầu tư cho lĩnh vực này còn dàn trải, hiệu quả chưa cao. Phần lớn các học viện, nhà trường đều thiếu kinh phí. Ngay cả những đầu mối điển hình cũng đang gặp nhiều khó khăn. Đại tá Đoàn Tăng Khuể cho biết: “So với nhu cầu, phương tiện kỹ thuật phục vụ cho phần mềm dạy học của Trường Cao đẳng Kỹ thuật Vin-hem Pích cũng mới chỉ đáp ứng được khoảng 50%”.

Tại hội nghị chuyên đề ứng dụng phần mềm trong giáo dục-đào tạo do Bộ Tổng Tham mưu tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh ngay trước thềm năm học mới, Trung tướng Nguyễn Hữu Khảm, Phó tổng Tham mưu trưởng đã chỉ đạo: Phát triển, nhân rộng việc ứng dụng phần mềm trong các học viện, nhà trường quân đội là yêu cầu bức thiết hiện nay, nhằm đổi mới công nghệ đào tạo, nâng cao chất lượng dạy và học.

Năm học 2008-2009 là năm ưu tiên tạo đột phá trong ứng dụng công nghệ phần mềm của các học viện, nhà trường quân đội. Bộ Tổng Tham mưu sẽ tổ chức một lớp bồi dưỡng kỹ năng xây dựng chương trình phần mềm cho cán bộ, giáo viên các học viện, nhà trường toàn quân. Trước mắt, sẽ đầu tư nghiên cứu phát triển phần mềm cho những trường có điều kiện, các ngành đào tạo mũi nhọn, kết hợp giữa ứng dụng công nghệ thông tin, kỹ thuật mô phỏng để cải tiến, sản xuất thiết bị huấn luyện. Thực tế huấn luyện ở lĩnh vực, nội dung nào phải có các phần ứng dụng tương ứng để nâng cao chất lượng huấn luyện. Những phần mềm đã được xây dựng tại các học viện, nhà trường trọng điểm thời gian qua sẽ được chuyển giao cho các trường, cơ sở đào tạo trong toàn quân. Bộ Tổng Tham mưu có cơ chế ưu tiên để ngành nhà trường quân đội có điều kiện phát triển, ứng dụng công nghệ thông tin, từng bước tiếp cận trình độ phát triển công nghệ của các nước trong khu vực và thế giới, đáp ứng yêu cầu xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật trong tình hình mới.

Bài và ảnh: PHAN TÙNG SƠN