Mãi mãi không quên người ngã xuống

QĐND - 47 năm trước, bầu trời Phước Thọ nhuốm một màu đau thương khi hơn 100 chiến sĩ trẻ đã anh dũng hy sinh trong trận tập kích quân chư hầu Mỹ. Ngày cuối cùng của tháng 8 lịch sử, trong lễ truy điệu và an táng các anh, trời lại đổ mưa. Những hạt mưa nhỏ như xoa dịu nỗi đau thương, mất mát của những người tham gia buổi lễ và như lời ru linh hồn các liệt sĩ trong cõi thiên thu.

Đưa các anh vào an nghỉ tại nghĩa trang

“Gặp lại” các anh sau gần nửa thế kỷ

Sáng 31-8, tại nghĩa trang huyện Nhơn Trạch (tỉnh Đồng Nai), huyện ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ huyện Nhơn Trạch tổ chức trọng thể lễ truy điệu và an táng 109 hài cốt liệt sĩ thuộc Tiểu đoàn 2, Trung đoàn 4, Sư đoàn 5 (Quân khu 7) và lực lượng trinh sát Đại đội 240, thuộc huyện Nhơn Trạch đã hy sinh trong trận tập kích quân chư hầu Mỹ tại xã Phước Thọ (nay là xã Long Thọ, huyện Nhơn Trạch) vào đêm 20-12-1967.

Dự buổi lễ có các đồng chí: Trương Tấn Sang, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước; Lê Khả Phiêu, nguyên Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng; Nguyễn Minh Triết, nguyên Chủ tịch nước; Lê Hồng Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng; Nguyễn Thị Kim Ngân, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó chủ tịch Quốc hội; Đại tướng Phùng Quang Thanh, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; Trương Vĩnh Trọng, nguyên Phó thủ tướng Chính phủ và đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, đơn vị quân đội cùng đông đảo CCB, nhân dân địa phương.

Trong điếu văn tại lễ truy điệu, đồng chí Quách Hữu Đức-Bí thư Huyện ủy Nhơn Trạch đã xúc động ôn lại lịch sử trận tập kích vào chốt Vườn Điều (xã Long Thọ) với sự hy sinh anh dũng của các chiến sĩ. Đồng chí Bí thư Huyện ủy nhấn mạnh: Đảng bộ, chính quyền, nhân dân địa phương nguyện mãi mãi khắc ghi công ơn của các liệt sĩ đã anh dũng chiến đấu, hy sinh trên quê hương Nhơn Trạch và sẽ nỗ lực hết mình, quyết tâm xây dựng huyện sớm trở thành thành phố văn minh hiện đại.

Tại buổi lễ, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, quân đội, các đoàn thể của huyện Nhơn Trạch và tỉnh Đồng Nai, cùng đồng đội, nhân dân địa phương đã thắp hương bày tỏ lòng tri ân, tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ. Đặt cạnh hài cốt của các liệt sĩ là những bức ảnh về trận đánh, kỷ vật gắn liền với các chiến sĩ như: Bình tông, thắt lưng, tăng, võng, những đôi dép cao su và cả những mảnh dù mục vụn theo năm tháng. Đứng trước những kỷ vật đó, nhiều CCB và người dân đã không kìm được dòng nước mắt tiếc thương vô hạn. CCB Lê Thanh Hải, nguyên Đại đội trưởng Đại đội 240 xúc động: "Các liệt sĩ ở đây đều là thế hệ đi trước, là những người anh của tôi trong đơn vị. Không tìm được các anh là nỗi day dứt, trăn trở của tôi và đồng đội hàng chục năm qua. Hôm nay, được “gặp lại” các anh sau 47 năm và được đưa các anh vào an nghỉ tại nghĩa trang, ai cũng cảm thấy thanh thản".

Tiếp tục công tác tìm kiếm hài cốt liệt sĩ

Để tìm kiếm được hơn 100 hài cốt liệt (HCLS) hy sinh trong trận tập kích chốt Vườn Điều năm xưa là một quá trình kéo dài 3 năm, với biết bao khó khăn của các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương. Sau ngày đất nước thống nhất, địa hình, địa vật nơi diễn ra trận tập kích đã có nhiều thay đổi, các nhân chứng lịch sử người còn, người mất, khiến việc xác định thông tin, tìm kiếm hài cốt gặp rất nhiều khó khăn. Quá trình tìm kiếm (HCLS) tại đây được tiến hành từ tháng 5-2012 đến 8-2014, trải qua 7 đợt, trên diện tích hơn 50ha. Trong thời gian trên, đội công tác của Bộ Chỉ huy quân sự (CHQS) tỉnh Đồng Nai và chính quyền địa phương đã phát hiện được hai hố chôn tập thể, xác định chính xác là các chiến sĩ đã hy sinh trong trận đánh trên.

Đại tá Nguyễn Công Anh, Phó chính ủy Bộ CHQS tỉnh Đồng Nai, Phó trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo 1237 của tỉnh về tìm kiếm HCLS tỉnh, chia sẻ: "Chưa có cuộc tìm kiếm HCLS nào của tỉnh lại kéo dài ngày, quy mô và tốn nhiều công sức như tại xã Long Thọ. Các lực lượng tìm kiếm quyết tâm “còn đất, còn đào” để tìm được HCLS dù gặp không ít khó khăn". Theo đồng chí Phó chính ủy Bộ CHQS tỉnh Đồng Nai, có được kết quả tìm kiếm như ngày hôm nay, chính là sự nỗ lực và vượt khó của các đơn vị quân đội, của chính quyền, nhân dân địa phương và sự giúp đỡ của các nhà hảo tâm trên địa bàn.

Tại buổi lễ truy điệu, nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu cho biết, công tác tìm kiếm, quy tập HCLS là nhiệm vụ chính trị quan trọng, là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân; thể hiện sâu sắc đạo lý, truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa”, nhằm đáp ứng nguyện vọng của thân nhân, gia đình liệt sĩ và nhân dân. Đồng chí Lê Khả Phiêu nhấn mạnh: "Chúng ta phải tiếp tục đẩy mạnh công tác tìm kiếm, quy tập HCLS trong cả nước, không riêng ở phía Nam, mà trên địa bàn cả nước và bên hai nước bạn là Lào, Cam-pu-chia. Còn phải làm nữa, làm mãi, còn một người chúng ta vẫn phải làm”.

Kết thúc buổi lễ, trời hửng nắng vàng. Có lẽ linh hồn các anh hùng liệt sĩ đã ngậm cười nơi cõi thiên thu, chứng giám cho những cố gắng và tấm lòng không biết mệt mỏi của những người đang sống. Còn các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, chính quyền cùng nhân dân địa phương và đồng đội của các liệt sĩ cũng cảm thấy nhẹ lòng hơn khi tìm được họ. Từ nay, các anh được an nghỉ tại nghĩa trang huyện Nhơn Trạch và sống mãi trong lòng nhân dân...

Bài và ảnh: MINH NGUYỄN