Đảo Trường Sa Lớn. Ảnh: Phúc Thắng

Chúng tôi đi một vòng quanh đảo Trường Sa Lớn. Dưới những tán cây phong ba, bão táp... đang hiên ngang đón từng đợt gió muối là những công sự, giao thông hào liên kết thành hệ thống trận địa phục vụ huấn luyện chiến đấu. Mặc dù “nhà” đang có khách từ đất liền ra nhưng trong công sự các chiến sĩ vẫn miệt mài tập luyện. Trò chuyện với các cán bộ, chiến sĩ ở đảo mới thấy công tác huấn luyện ở đây không thể tiến hành như ở đất liền.

Luyện quân ở đảo khó hơn nhiều

Vì không có bãi tập rộng, nên tất cả các khoa mục, các hình thức đều huấn luyện trên một trận địa. Do sân bãi chật hẹp nên việc tổ chức xoay vòng đổi tập, hội thao, hội thi nhằm nâng cao chất lượng huấn luyện và trình độ SSCĐ cho bộ đội gặp nhiều khó khăn. Mặt khác lại xa sự chỉ huy, điều hành, giúp đỡ từ đất liền, vì vậy, yêu cầu tính độc lập tác chiến, sự sáng tạo của người chỉ huy phải rất cao. Đội ngũ cán bộ huấn luyện và các chiến sĩ ở đảo cũng không ổn định. Đây là một trở ngại cho việc quán triệt, giáo dục nhiệm vụ và bảo đảm độ sâu, nhuyễn trong huấn luyện các phương án bảo vệ đảo. Rèn luyện kỷ luật trong huấn luyện của bộ đội cũng rất khắt khe bởi tiềm ẩn nhiều yếu tố dễ mất an toàn. Việc duy trì các chế độ huấn luyện cũng không thể như đất liền bởi điều kiện tự nhiên, điều kiện thời tiết ở đảo khắc nghiệt. Những ngày sóng to, gió lớn, cát và san hô bị sóng đánh hất tung vào công sự, hầm hào, vì thế để có trận địa huấn luyện, anh em thường xuyên phải mất thời gian lao động xúc cát, khơi thông công sự. Mặc dù đất liền đã chuyển ra nhiều nhưng việc bảo đảm cơ sở vật chất, đồ dùng phục vụ huấn luyện ở đảo rất khó khăn. Do thời tiết khắc nghiệt nên tuổi thọ của các trang thiết bị, mô hình, đồ dùng huấn luyện rất ngắn, nên tình trạng thiếu vật chất huấn luyện ở đảo ngày càng trầm trọng hơn.

Gỡ khó bằng cách nào?

Trung tá Nguyễn Xuân Phùng, Tham mưu trưởng đảo Trường Sa Lớn cho rằng, công tác tập huấn, bồi dưỡng cán bộ ở đảo hiếm khi mở thành lớp một cách bài bản mà thường lồng ghép với thực tế huấn luyện tại chỗ, phân công cán bộ có kinh nghiệm bồi dưỡng cán bộ trẻ. Tuy nhiên, khi đề cập đến việc tập huấn, bồi dưỡng cán bộ ở đảo, cán bộ chỉ huy các đảo trên quần đảo Trường Sa đều cho rằng, quân nhân ra đảo công tác phải được tập huấn, bồi dưỡng bảo đảm cả về phẩm chất chính trị, thái độ trách nhiệm và trình độ năng lực ngay từ đất liền. Theo Trung tá Nguyễn Tiến Dũng, Đảo trưởng đảo Trường Sa Đông: Điều quan trọng nhất với bộ đội ở đảo là phải có tình yêu đảo, tinh thần lạc quan... Tình yêu đảo sẽ là động lực để bộ đội cùng nhân dân vượt khó, huấn luyện giỏi, SSCĐ chiến đấu bảo vệ đảo. Tại chiến hào ở cụm chiến đấu 2, chúng tôi gặp Trung sĩ Lê Huỳnh Tấn Phát, khẩu đội trưởng 12,7mm thuộc Phân đội 3. Phát cho biết: Mặc dù ở đảo thời tiết khí hậu khắc nghiệt như thế nhưng chỉ huy đảo luôn duy trì nghiêm các chế độ huấn luyện, cố gắng hạn chế thấp nhất ảnh hưởng của thời tiết đến thực hiện kế hoạch huấn luyện. Tinh thần của anh em cũng rất tốt. Mỗi lần cấp trên kiểm tra, khẩu đội nào bắn chỉ đạt yêu cầu là anh em đã thấy ngượng, thấy xấu hổ chứ chưa nói đến không đạt.

Để khắc phục khó khăn về vật chất... không chỉ có đảo chìm mà với cả các đảo nổi bộ đội phải tận dụng thời gian đi vớt các mảnh gỗ trôi dạt trên biển về lắp ghép làm bia bảng, tận dụng gỗ thải từ các công trình xây dựng để làm mảng cắm bia di động trên biển, lựu đạn và các loại cọc tiêu, biển báo... Để huấn luyện và bắn kiểm tra các mục tiêu trên không, bộ đội các đảo phải nhờ đến những cánh diều... Các đơn vị trên quần đảo Trường Sa đã có rất cố gắng, nhưng theo cảm nhận của chúng tôi, công tác huấn luyện ở đảo vẫn gặp rất nhiều khó khăn. Huấn luyện trong điều kiện thiếu thốn cơ sở vật chất như vậy thì rất khó thực sự, thực tế.

Một số vấn đề cần nghiên cứu

Cùng với huấn luyện các lực lượng trên đảo, theo chúng tôi cần phải tăng cường huấn luyện hiệp đồng giữa các lực lượng, đặc biệt là lực lượng DQTV biển của các doanh nghiệp, các hợp tác xã, các tập đoàn nghề cá. Nội dung, chương trình huấn luyện cần tính toán kỹ lưỡng, sát hợp hơn với tình hình nhiệm vụ của các đảo. Chẳng hạn, với đặc thù nhiệm vụ ở đảo cần tăng cường huấn luyện khả năng quan sát, phát hiện mục tiêu, nắm bắt thông tin, theo dõi tình hình cả trên không và trên biển. Đây là nội dung quan trọng bởi chỉ có nắm chắc tình hình chúng ta mới chủ động xử lý, đối phó kịp thời với các vấn đề nảy sinh. Công tác đăng ký thống kê huấn luyện nên tính toán lại sao cho khoa học. Theo chúng tôi với các đơn vị ở đảo không nhất thiết quá nhiều sổ sách, mẫu biểu như các đơn vị ở đất liền. Đặc biệt công tác bảo đảm cơ sở vật chất, trang thiết bị đồ dùng huấn luyện cần đầy đủ và kịp thời hơn. Các công trình phục vụ huấn luyện và SSCĐ ở đảo cần phải mang tính chiến lược, nên tập trung đầu tư có trọng tâm, trọng điểm giải quyết dứt điểm nhu cầu cần thiết cho từng đảo, tránh dàn trải...

PHAN ANH