Trong đó, hình ảnh những chiến sĩ dân quân xã nhà xông pha trong lũ dữ cứu nhân dân được bà con kể lại bằng sự cảm phục xen lẫn tự hào.
Bà Thái Thị Hồng, ở thôn Mỹ Lương, trong câu chuyện với chúng tôi, trên gương mặt còn lộ vẻ lo sợ: “Nước lên nhanh quá chú ơi. Ban đầu nước mấp mé mép sân mà sau đó chưa đầy 30 phút đã ngập cả giường ngủ. Đang trong lúc hoảng loạn thì các chú dân quân có mặt đưa tôi lên UBND xã sơ tán”. Được biết, bà Thái Thị Hồng năm nay đã gần 70 tuổi, ở một mình, nhà lại nằm ở khu vực trũng nhất của thôn Mỹ Lương nên gia đình bà bị ngập nặng nhất. Nhờ sự hỗ trợ kịp thời của lực lượng dân quân mà bà đã thoát khỏi hiểm nguy.
Còn với ông Trần Lĩnh Bài và bà Nguyễn Thị Ngân, ở thôn Mỹ Hương, năm nay đã gần 90 tuổi, những ngày cơn lũ đi qua, lúc nào cũng nhắc về ơn cứu mạng của lực lượng dân quân xã nhà. Nhà ông Bài vốn nằm ở khu vực cao nhất thôn nên ông bà chủ quan không sơ tán. Chiều tối 29-10-2020, chỉ chưa đầy 30 phút sau khi lũ đổ về, nhà ông Bài nước đã ngập hơn 1m. Trong cơn tuyệt vọng vì ông bà già cả không biết chạy đi đâu thì đồng chí Nguyễn Văn Chí, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã cùng hai chiến sĩ dân quân cơ động kịp đến cõng ông bà sơ tán đến nơi an toàn.
Địa bàn xã Thanh Mỹ nằm bên bờ sông Lam, vì thế trong cơn lũ từ ngày 29 đến 30-10, nước đổ về bất ngờ khiến 6/6 thôn với gần 700 hộ dân bị ngập từ 1m đến 4m. Do chủ quan và nước lũ lên quá nhanh nên nhiều người dân không kịp trở tay, bị mắc kẹt trong nước lũ. Trước tình hình đó, Ban CHQS xã Thanh Mỹ đã huy động 31 chiến sĩ Trung đội dân quân cơ động cùng 6 đồng chí thôn đội trưởng phối hợp với các thành viên tổ xung kích xã Thanh Mỹ ứng cứu người dân. Trong đêm tối, mặc cho dòng nước chảy xiết, thành viên các tổ xung kích không quản hiểm nguy len lỏi vào từng ngõ ngách sơ tán người, tài sản của nhân dân đến nơi an toàn.
Trong câu chuyện với đồng chí Nguyễn Văn Chí, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã Thanh Mỹ, chúng tôi được biết có rất nhiều chiến sĩ dân quân nhà bị ngập nặng nhưng vẫn xông pha trong lũ dữ cứu dân. Tiêu biểu như anh Thái Bá Công, Thôn đội trưởng thôn Mỹ Lương, gia đình nằm giữa tâm lũ của xã Thanh Mỹ nhưng sau khi đưa vợ con đến nơi an toàn, suốt từ chiều tối 29 đến sáng 30-10, anh đã đi đến các hộ dân trong thôn giúp bà con sơ tán đến nơi an toàn. Được biết, ban đầu khi nước lũ mới đổ về, anh lội bộ đến các gia đình để đưa người đi sơ tán, nhưng đến khi nước lên ngập đầu người, anh phải chặt cây chuối kết thành bè để cứu dân. Mặc dù nước chảy cuồn cuộn trong đêm tối hết sức nguy hiểm nhưng trước nguy cơ hàng chục người dân, nhất là các cụ già và trẻ nhỏ bị đe dọa tính mạng khiến anh không còn thấy sợ hãi. Cơn lũ đi qua, anh và lực lượng dân quân xã nhà lại bắt tay vào giúp bà con khắc phục hậu quả.
Nhận xét về lực lượng “sao vuông” xã nhà, ông Phạm Xuân Lực, Bí thư Đảng ủy xã Thanh Mỹ, cho biết: “Không chỉ trong đợt lũ lịch sử này mà những năm qua, trong khó khăn, hoạn nạn hay các phong trào của địa phương như xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế-xã hội... lực lượng dân quân luôn xung kích đi đầu. Nhiều chiến sĩ dân quân đã trở thành tấm gương sáng về lao động sản xuất, thực hiện nếp sống mới để bà con noi theo”.
Bài và ảnh: PHÙNG NGỌC THĂNG