Máy bay do Liên Xô sản xuất và viện trợ cho ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, nhưng tên tuổi của “én bạc” MiG-21 SH 4324 mới thực sự trở thành huyền thoại khi được điều khiển bởi những phi công anh hùng, quả cảm của Việt Nam. Chiếc máy bay huyền thoại này từng được sử dụng bởi 9 phi công, cất cánh chiến đấu 69 lần, tiếp chiến 22 trận, khai hỏa 25 quả tên lửa đối không, bắn hạ 14 máy bay Mỹ (từ tháng 1-1967 đến tháng 5-1969). Không chỉ ấn tượng ở con số 14 lần tiêu diệt máy bay Mỹ, MiG-21 SH 4324 còn góp phần vinh danh 9 phi công từng điều khiển máy bay này, trong đó có 8 người được tuyên dương Anh hùng LLVT nhân dân. Chiêm ngưỡng 14 ngôi sao đỏ chói được in trang trọng trên thân máy bay, tương ứng với 14 lần lập công giết giặc của “én bạc”, nhiều khách tham quan không khỏi tự hào về những chiến công hiển hách của cha ông ta. Sinh viên Trần Thu Thủy (Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) cho biết: “Tôi đã được nghe kể nhiều về Bảo vật Quốc gia MiG-21 SH 4324, nhưng hôm nay mới được chứng kiến tận mắt chiếc máy bay này. Thân hình của máy bay nhỏ bé như vậy mà chiến công thật đáng khâm phục”.
    |
 |
|
Chiếc máy bay MiG-21 số hiệu 4324 trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam. |
Theo hồi ức của Anh hùng LLVT nhân dân, Thượng tướng Phạm Thanh Ngân, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, người từng điều khiển chiếc MiG-21 SH 4324 bắn rơi nhiều máy bay Mỹ: Chiếc MiG-21 SH 4324 là máy bay siêu âm, tốc độ gấp đôi máy bay MiG-17, có tên lửa hồng ngoại, tên lửa điều khiển vô tuyến, có ra-đa… Ngày 18-11-1967, khi phát hiện địch bay từng tốp hướng Phú Thọ-Tuyên Quang, biên đội 2 của ông và phi công Nguyễn Văn Cốc đã nhanh chóng bám sát mục tiêu, quyết tâm tiêu diệt tốp đi đầu. Máy bay MiG-21 SH 4324 do ông điều khiển đã lướt lên, bắn thẳng về chiếc ngoài cùng bên trái. Ngay khi ấy, qua bộ đàm, ông nghe rõ tiếng phi công Nguyễn Văn Cốc reo lên: “Cháy rồi”. Thì ra “Chim cắt số 2” (biệt danh của phi công anh hùng Nguyễn Văn Cốc) cũng bắn cháy một chiếc trong tốp đi đầu. Hôm ấy, hai ông bắn 3 quả tên lửa, tiêu diệt gọn 3 máy bay địch, là trận tác chiến hiệu quả nhất của hai phi công.
Sau những chiến công oanh liệt ấy, ngày 7-12-1974, chiếc máy bay MiG-21 SH 4324 được Trung đoàn Không quân 921 bàn giao cho Viện Bảo tàng Quân đội (nay là Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam) để trưng bày nhằm giáo dục tinh thần yêu nước cho thế hệ trẻ. Đặc biệt, ngày 14-1-2015, chiếc máy bay huyền thoại MiG-21 SH 4324 được Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định công nhận là Bảo vật Quốc gia.
Bài và ảnh: LẠI THU HƯƠNG