Với phần mềm chuyên dụng, đơn giản, hiệu quả mà lại khá rẻ (chỉ với 26 USD), các tay súng Iraq đã có thể dễ dàng đột nhập cơ sở dữ liệu máy bay không người lái hiện đại của Mỹ như máy bay không người lái trinh sát và chiến đấu RQ-1, MQ-1 Predator và MQ-9 Reaper mà quân đội Mỹ đang cho sử dụng tại Iraq và Afghanistan.

Những hình ảnh thu được từ máy bay không người lái MQ-9 Reaper

Phần mềm này được phát tán và phổ biến trên mạng với giá khá rẻ, chỉ khoảng 26 USD. Nó không chỉ làm tăng khả năng của máy tính để bàn mà còn có khả năng giúp đột nhập cơ sở dữ liệu của máy bay không người lái. Đặc biệt, phần mềm hỗ trợ này có thể chặn và thu các tín hiệu hình ảnh từ máy bay không người lái của Mỹ. Hiện vẫn chưa rõ phần mềm này liệu có khả năng xâm nhập vào hệ thống điều hành và chỉ huy máy bay không người lái được hay không, nhưng rõ ràng nó đã phần nào làm tổn thương sự quá tự tin của người Mỹ. 

Để chặn và thu các tín hiệu hình ảnh từ máy bay không người lái hiện đại của Mỹ sử dụng tại Iraq và Afghanistan là việc làm không quá khó với các tay súng Iraq, bởi vì kênh thông tin liên lạc giữa Trung tâm điều hành mặt đất và máy bay không người lái hoàn toàn không được mã hóa. 

Ngay từ những năm 90 của thế kỷ trước trong các hoạt động quân sự của Mỹ tại Bosnia, Lầu Năm Góc đã đưa ra lời cảnh báo về khả năng sử dụng trái phép các thông tin hình ảnh của máy bay không người lái. Tuy nhiên khi đó Cơ quan quân sự tối cao của Mỹ đã quá tự tin khi cho rằng, lực lượng chống đối sẽ “không bao giờ biết kẽ hở này của Mỹ”. Và kết quả là họ đã nhầm. Người Mỹ đã quá vội vã khi đặt hết kỳ vọng vào các thiết bị bay không người lái hiện đại.

Được biết, không quân Mỹ đã dự kiến chi 36% ngân sách của mình để phát triển các loại máy bay không người lái hiện đại. Theo thông tin từ Hãng General Atomics, trong một vài năm tới không quân Mỹ sẽ mua 375 máy bay không người lái MQ-9 Reaper, giá của mỗi chiếc máy bay loại này có thể lên tới 12 triệu USD. Tuy nhiên, theo thông tin ban đầu thì tất cả các máy bay loại này đều không được trang bị hệ thống mã hóa thông tin. 

Sự thật là trên thực tế, Mỹ đã hai lần sai lầm có liên quan đến thiết bị mã khóa cho máy bay không người lái này. Lần đầu tiên vào cuối những năm 90 của thế kỷ trước, khi đó Mỹ đã từ chối cho áp dụng hệ thống mã hóa kênh thông tin liên lạc với máy bay không người lái và lần thứ hai vào năm 2004. Khi đó, một vài thành viên của Ủy ban Tham mưu trong Lầu Năm Góc đã không khỏi nghi ngờ về khả năng bảo đảm an ninh trong quá trình truyền dữ liệu với máy bay không người lái khi không mã hóa. 

Kết quả là lần đầu tiên các binh lính Mỹ tại Iraq đã phát hiện ra có sự chặn bắt thông tin hình ảnh của máy bay không người lái khi họ bắt được một tay súng Iraq dòng Shiah cùng một chiếc laptop có các hình ảnh thu được thu một trong những máy bay không người lái của Mỹ. 

Trung tâm chỉ huy mặt đất máy bay không người lái MQ-9 Reaper.

Theo nhận định của các chuyên gia Mỹ, các tay súng Iraq đã sử dụng phần mềm tương tự như SkyGrabber (bán trên mạng với giá 25,95 USD) để thu chặn tín hiệu hình ảnh của máy bay không người lái Mỹ. Phần mềm này do Hãng SkySftware của Nga nghiên cứu, chế tạo được sử dụng để chặn thông tin liên lạc truyền từ vệ tinh, lấy các file dữ liệu và lưu giữ chúng vào đĩa cứng. Với tính năng đó, phầm mềm ứng dụng này hòan toàn có khả năng thu được tín hiệu truyền và nhận của máy bay không người lái nhất là khi kênh liên lạc đó không được mã hóa cẩn thận.

Trong một vài năm trở lại đây, Lục quân, Không quân và tình báo Mỹ đã tiến hành nghiên cứu, chế tạo hệ thống mã hóa tín hiệu thu và gửi cho máy bay không người lái. Tuy nhiên, vào đầu tháng 7-2009 Mỹ đã hủy bỏ kế hoạch này với một số nguyên nhân chủ yếu sau: 

Thứ nhất, để có thể mã hóa thông tin và cơ sở dữ liệu trên máy bay không người lái đòi hỏi phải thiết lập trên nó một số thiết bị bổ sung chuyên dụng. Điều này làm giảm đi đáng kể trọng lượng có ích tối đa của máy bay. 

Thứ hai, để có thể mã hóa thông tin cần phải tiến hành nâng cấp hoặc thậm chí là thay đổi toàn bộ các thành tố mạng dùng để liên lạc giữa máy bay không người lái với các nhà điều phối tại Mỹ, Afghanistan, Pakistan, Iraq và trên một vài nước khác. Như thế số tiền để Mỹ bỏ vào việc nâng cấp và hiện đại hóa kỹ thuật cho máy bay không người lái sẽ không nhỏ. 

Thứ ba, các máy bay không người lái hiện đại Predator và Reaper đang sử dụng kênh thông tin liên lạc không được mã hóa do Hãng General Atomics. Do đó để mã hóa hệ thống thông tin liên lạc trên các máy bay này là rất khó, đồng thời để trang bị hệ thống mã hóa thông tin cho MQ/RQ-1 và MQ-9 thì lại không có tiền. 

Liên quan đến vấn đề này, Lầu Năm Góc cho rằng, để loại bỏ được các nhược điểm dễ bị xâm nhập như hệ thống thông tin liên lạc phải cần rất nhiều thời gian. Trong khi đó, một số lãnh đạo quân sự cấp cao lại cho rằng, sử dụng mã hóa sẽ làm phức tạp thêm quá trình trao đổi thông tin giữa các đơn vị trong quân đội Mỹ cũng như với các đơn vị của quân đội đồng minh. 

Trước mắt, Ủy ban Tham mưu Lầu Năm Góc sẽ xem xét khả năng ngụy trang thông tin truyền từ máy bay không người lái về Trung tâm điều phối mặt đất. Bởi vì điều mà quan chức quân sự Mỹ lo ngại nhất là sau khi xâm nhập được vào cơ sở dữ liệu của máy bay không người lái, các tay súng Iraq sẽ thay đổi những thông tin này trước khi truyền về trung tâm chỉ huy. Như vậy, thông tin trinh sát từ máy bay không người lái sẽ không còn giá trị sử dụng và quân đội Mỹ sẽ không thể có được các thông tin chính xác về vị trí bố trí, triển khai cũng như hoạt động của các mục tiêu đối phương cần tìm hiểu. 

Bên cạnh các thông tin kể trên, một số nguồn tin còn cho rằng, các tay súng nổi dậy ở Iraq có thể sử dụng phần mềm hỗ trợ nào đó như PC2Robot SuperControl 2.0 giá 15,95 USD để chặn bắt thông tin chỉ huy từ Trung tâm chỉ huy mặt đất đối với các máy bay không người lái có trang bị tên lửa AGM-114 Hellfire. Hiện vẫn chưa rõ liệu các tay súng Iraq có thật sự có khả năng này hay không nhưng một điều có thể rút ra từ những vấn đề nêu trên là các tay súng Iraq luôn sẵn sàng không chỉ bắn giết, đặt mìn khủng bố mà còn có khả năng chống binh lính Mỹ ngay trên lĩnh vực công nghệ cao và chặn thu thông tin từ máy bay không người lái chỉ là bước khởi đầu trên hướng này. 

Hữu Kỷ (Theo Lenta)