QĐND Online - Trong bối cảnh Trung Đông vẫn đang phải đối mặt với các mối đe dọa an ninh ngày một nghiêm trọng, Iraq đã quyết định chi 830 triệu USD để mua thêm lô máy bay tiêm kích F-16IQ của Lockheed Martin.

Hợp đồng trên càng cho thấy rõ, Baghdad đang muốn tăng cường sức mạnh cho lực lượng không quân thời hậu chiến của mình trong những năm tới, sau khi Mỹ đã hoàn thành việc rút quân khỏi nước này vào tháng 12-2011.

Dự kiến trong năm nay, lực lượng không quân Iraq do Mỹ đào tạo sẽ bắt đầu tiếp nhận 18 chiếc F-16/Block 52 theo hợp đồng trị giá 4,3 tỉ USD đã ký tháng 12-2011. Trước đó, các phi công Iraq đã được Không quân Mỹ huấn luyện để có thể vận hành loại máy bay siêu thanh này tại một trung tâm huấn luyện ở Nevada (Mỹ).

F-16 có chiều dài 14,8m, cao 4,8m, sải cánh 9,8m, trọng lượng cất cánh tối đa 16,8 tấn. Ảnh: worldofdefense.blogspot.com

Nhưng có vẻ như Không quân Iraq chưa thể đưa bất kỳ chiếc F-16 nào vào thực hiện nhiệm vụ cho đến năm 2015 dù họ đang theo đuổi kế hoạch trang bị ít nhất 96 chiến đấu cơ loại này.

Hợp đồng mới này cho thấy Mỹ vẫn là nhà cung cấp chính các loại vũ khí tiên tiến cho Iraq, trong khi quốc gia Trung Đông này đang tiến hành đàm phán mua gói vũ khí, khí tài trị giá 5,2 tỉ USD của Nga và Cộng hòa Séc.

Đã có nhiều thông tin trái chiều về quy mô của bản hợp đồng mà Iraq và Nga đang đàm phán kể từ khi báo cáo đầu tiên được công bố trong chuyến thăm của Thủ tướng Iraq Nouri al-Maliki đến Moscow vào tháng 10-2012. Nhưng dường như hợp đồng này chỉ bao gồm một số lượng không xác định máy bay đánh chặn MiG-29M/M2, 30 trực thăng chống tăng Mil Mi-28N và 31 tổ hợp tên lửa-pháo phòng không Pantsir S-1.

Cũng có thông tin cho rằng Thủ tướng Maliki đã ký hợp đồng mua 28 máy bay huấn luyện/tấn công hạng nhẹ L-159 Alca của hãng Aero Vodochody, Cộng hòa Séc khi ông đến thăm Praha vào tháng 10-2012.

Tuy nhiên, theo suy đoán của các nhà phân tích, có nhiều khả năng Iraq không mua gói vũ khí của Nga - nhà cung cấp chính của Iraq dưới thời cựu Tổng thống Saddam Hussein, hay Cộng hòa Séc, mà nước này chỉ đánh tiếng về các hợp đồng đó để gây áp lực với Mỹ, nhằm thúc đẩy việc bàn giao lô hàng F-16 đầu tiên và các thiết bị quân sự khác mà Iraq đã đặt mua.

Theo thiết kế ban đầu, F-16 là chiến đấu cơ chiếm ưu thế trên không, nhưng nó lại rất thành công với vai trò tiêm kích đa năng. Trong ảnh, F-16 phóng tên lửa không-đối-không AIM-120 AMRAAM. Ảnh: aeroflight.co.uk

Truyền thông Ả-rập cho hay, ông Maliki đã phàn nàn với Washington về sự chậm trễ trong việc bàn giao các vũ khí trang bị, trong đó có lô hàng F-16 đầu tiên. Họ đã dự định nhận bàn giao vào năm 2012, sau đó bị hoãn sang  2013 và giờ lại dự kiến ​​sang năm 2014.

Nhiều khả năng, lý do của việc chậm trễ đó là Washington có những lo ngại chính trị trong bối cảnh chính quyền Baghdad không có khả năng kiểm soát tình hình đất nước đang trong cảnh “nồi da nấu thịt”: tình trạng xung đột phe phái-sắc tộc ngày càng trầm trọng, ảnh hưởng từ cuộc nội chiến Syria và chủ nghĩa người Kurd ly khai.

F-16 có chiều dài 14,8m, cao 4,8m, sải cánh 9,8m, trọng lượng cất cánh tối đa 16,8 tấn. Trang bị một động cơ turbine phản lực cánh quạt đẩy F100-PW-220 hoặc F110-GE-100, chiến đấu cơ có thể đạt vận tốc tối đa 2.400km/h, trần bay 15,2km, tầm bay lên đến 3.200 km và có thể xa hơn nếu được tiếp nhiên liệu trên không.

Chiến đấu cơ F-16 có thể mang nhiều loại vũ khí như: một pháo 6 nòng cỡ 20mm (dự trữ hơn 500 viên đạn) trong thân và các loại tên lửa - bom trên các giá treo cánh, thân. Ngoài ra, F-16 còn trang bị mồi bẫy nhiệt để "đánh lừa" tên lửa dẫn đường hồng ngoại của đối phương. Theo thiết kế ban đầu, F-16 là chiến đấu cơ chiếm ưu thế trên không, nhưng nó lại rất thành công với vai trò tiêm kích đa năng chiến đấu trong mọi điều kiện thời tiết. Ngoài Mỹ, F-16 được biên chế trong các lực lượng quân sự 25 nước trên thế giới.

Với 16,4 tỉ USD giành cho ngân sách quốc phòng, an ninh năm 2013 và một kế hoạch mua sắm “mạnh tay”, Iraq đang mang đến những cơ hội lớn mà các nhà thầu Quốc phòng của Mỹ không thể bỏ qua bởi họ đang ngày càng phải phụ thuộc vào xuất khẩu do ngân sách quốc phòng trong nước giảm mạnh.

Mới đây, hãng phân tích chiến lược nổi tiếng của Anh Oxford Analytica đã chỉ ra rằng trong những năm tới, Mỹ - nhà cung cấp vũ khí chính của Iraq hiện nay, "sẽ vấp phải sự cạnh tranh quyết liệt của các đối thủ đến từ Nga, các nước Liên Xô cũ, châu Âu và châu Á - ám chỉ Trung Quốc". Hãng này cũng cho biết thêm: "Cơ hội bán vũ khí cho Iraq chỉ thực sự lớn khi nước này phải đối mặt với các yêu cầu chi tiêu cấp bách hơn và Baghdad có khả năng tăng ngân sách đầu tư cũng như chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng."

Oxford Analytica kết luận, quốc gia nhiều dầu mỏ Iraq "sẽ chỉ biến thành một thị trường quốc phòng thực sự hấp dẫn sau năm 2020, khi nước này trở thành một trong những “mỏ vàng” của lĩnh vực thương mại quốc phòng".

Ưu tiên hàng đầu của Iraq vào thời điểm hiện tại là nâng cấp và mở rộng ngành công nghiệp năng lượng, trụ cột của kinh tế đất nước, và thực hiện mục tiêu đẩy mạnh sản xuất dầu đạt sản lượng 8-9 triệu thùng/ngày vào năm 2020 so với mức 3 triệu thùng/ngày như hiện nay. Giá dầu tiếp tục cao sẽ đảm bảo cho nước này có thể tăng chi tiêu quốc phòng.

Theo đánh giá, kể từ năm 2005, Mỹ đã bàn giao cho Iraq một lượng vũ khí có trị giá khoảng 19 tỉ USD, trong đó có 36 máy bay tiêm kích F-16IQ/Block 52, đủ để trang bị cho 2 phi đội.

Hiện, Iraq đang lên kế hoạch thiết lập ít nhất 4 căn cứ không quân chủ chốt ở phía bắc, phía nam, phía tây và ngoại vi Thủ đô Baghdad.

Tháng 8-2008, nước này đã mua một gói vũ khí trị giá 10,9 tỉ USD của Mỹ, trong đó có 6 máy bay vận tải C-130J Super Hercules từ hãng Lockheed Martin. Chiếc thứ ba đã được bàn giao vào tháng 12-2012, 3 chiếc còn lại dự kiến trong năm 2013.

Hợp đồng này còn bao gồm 25 trực thăng trinh sát/tấn công Bell 407, 140 xe tăng M1A1 Abrams nâng cấp của General Dynamics Land Systems và 160 xe bọc thép Guardian của hãng Textron Marine and Land Systems.

HỮU ĐÔ (theo Space Daily)