Gần như trong suốt quá trình công tác của mình bà gắn bó với nghề nuôi dạy trẻ. Cái nghề được nâng đỡ, dìu dắt và uốn nắn những bước chân chập chững, những tiếng nói bi bô đầu tiên của con người. Người đó là Nhà giáo ưu tú, trung tá Nguyễn Thị Ngọc Mai, nguyên Hiệu trưởng Trường Mầm non Hoa Hồng, thuộc Nhà máy Z.21, Tổng cục Công nghiệp quốc phòng.

Bà kể: “Trước khi đến với nghề nuôi dạy trẻ tôi công tác ở Ty Văn hoá Thông tin tỉnh Phú Thọ. Đó là thời kỳ giặc Mỹ điên cuồng leo thang đánh phá miền Bắc. Với nhiệm vụ của một nữ tuyên truyền viên, tôi đi nói chuyện thời sự, diễn tiểu phẩm, ca hát, viết vẽ pa nô, khẩu hiệu, thuyết minh chiếu bóng... phục vụ bà con các dân tộc. Có lúc trên yêu cầu đi biệt phái hàng mấy tháng liền phục vụ bộ đội và nhân dân Khu 4, trong đó có tuyến lửa Vĩnh Linh”.

Bước ngoặt quan trọng là vào năm 1971, bà lấy chồng, rồi về Nhà máy Z.21 làm nghề nuôi dạy trẻ. Hồi đó, điều kiện cơ sở vật chất còn rất thiếu thốn, cô và cháu phải ở trong những gian nhà tranh tre, mái lá đơn sơ, đồ dùng dạy và học phần lớn là tự tạo. Số lượng đông hàng trăm cháu nên công việc hết sức vất vả. Giặc Mỹ ném bom, cô và cháu phải rồng rắn đi sơ tán, rồi phân chia lực lượng theo khu vực, theo ca kíp làm việc của phụ huynh. Khi bà sinh đứa con đầu lòng thì cuộc chiến đang ở giai đoạn cam go, ác liệt nhất. Toàn bộ nhà máy phải căng sức làm việc, các cô cũng thay nhau trực cả ngày lẫn đêm. Nhiều cháu đang trong thời kỳ sơ sinh đã được “bú tí” bằng chính dòng sữa của bà.

Để có kiến thức nuôi dạy trẻ mầm non một cách bài bản, năm 1973 cô giáo Nguyễn Thị Ngọc Mai đã theo học Trường trung cấp Mẫu giáo nhà trẻ Trung ương (trường đào tạo giáo viên mầm non cao nhất thời bấy giờ). Sau 4 năm, trở về nhà máy, bà được phân công làm hiệu phó trường mầm non. Bà mạnh dạn đề xuất những phương pháp giáo dục mới vào giảng dạy, tổ chức cho các cô được thao diễn nghề, rèn luyện kỹ năng nuôi dạy trẻ, phát huy sáng kiến, tự tạo thêm nhiều đồ dùng dạy học. Ban ngày, vừa làm quản lý, vừa trực tiếp dạy các cháu, buổi tối bà tranh thủ hướng dẫn, bổ túc, nâng cao trình độ cho chính các đồng nghiệp.

Sự say mê, trách nhiệm với công việc có lúc làm bà quên cả nguyên tắc. Một lần, dù không có giấy giới thiệu, bà vẫn lên tận Ủy ban bảo vệ bà mẹ và trẻ em để xin giáo trình giảng dạy và đồ chơi cho các cháu. Biết bà là người tâm huyết với nghề, lại ở miền núi xa xôi, nên các cán bộ trên Uỷ ban cũng linh động, cấp cho một số tài liệu và đồ dùng học tập mang về trường. Bà còn nhiều lần nhờ xe giám đốc về Hà Nội, lân la tới các trường mầm non để học múa, học hát rồi về dạy cho cô và cháu ở trường mình. Những việc làm âm thầm, lặng lẽ của cô giáo Nguyễn Thị Ngọc Mai đã góp phần giúp Trường mầm non Nhà máy Z.21 có một bước phát triển vượt bậc: Từ năm 1983 đến năm 1986 liên tục được công nhận là Đơn vị quyết thắng; năm 1984 được Nhà nước tặng thưởng huân chương Lao động Hạng 3, và từ ngày đó đến nay đều được Tổng cục Chính trị tặng bằng khen về thành tích giáo dục lứa tuổi mầm non.

Những năm sau đổi mới, Nhà máy Z.21 có sự phát triển mạnh, nhờ vậy, điều kiện chăm sóc, giáo dục các cháu cũng được quan tâm đúng mức. Lúc này, trên cương vị hiệu trưởng trường mầm non, bà mạnh dạn đề xuất với lãnh đạo, chỉ huy Nhà máy về định hướng phát triển của trường theo hướng chuyên môn hoá và khoa học. Trường Hoa Hồng là một trong những trường mầm non có chất lượng chăm sóc, dạy và học tốt nhất của Tổng cục Công nghiệp quốc phòng; tháng 12-2003 được công nhận là Trường Mầm non thành thị đạt chuẩn Quốc gia đầu tiên trong quân đội. Bản thân trung tá Nguyễn Thị Ngọc Mai cũng được trao nhiều phần thưởng như huy chương và danh hiệu Vì sự nghiệp giáo dục, Vì sự nghiệp giải phóng phụ nữ, Vì sự nghiệp Công đoàn, Thanh niên, “Tuổi trẻ sáng tạo". Năm 1992, bà vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú.

Gần 34 năm gắn bó với nghề giáo dục lứa tuổi mầm non, trong đó có 8 năm làm hiệu phó, 16 năm hiệu trưởng, nhiều thế hệ mầm non của Nhà máy Z.21 đã được cô giáo Nguyễn Thị Ngọc Mai nâng niu, dạy dỗ, trưởng thành. Có tấm lòng thương yêu lứa tuổi “búp trên cành” như một người mẹ; có cái tâm trong sáng, gắn bó với nghề của một cô giáo; có tầm nhìn của một cán bộ làm công tác quản lý... đó là những tố chất đã được khẳng định, và đó cũng là điều mà Nhà giáo ưu tú Nguyễn Thị Ngọc Mai nhắn gửi lại khi nghỉ hưu cho đội ngũ giáo viên trẻ ở Nhà máy Z.21 anh hùng.

LÊ THIẾT HÙNG