Kế hoạch bạo loạn nhằm lật đổ Chính phủ Lào của nhóm lưu vong H'mong tại Mỹ do Vang Pao cầm đầu còn liều lĩnh và đẫm máu hơn những gì đã biết, theo bản cáo trạng lần đầu tiên được tòa án Mỹ công khai cho báo chí cuối tuần qua.
28 triệu USD và 90 ngày
Toàn văn bản thảo kế hoạch nổi dậy của Vang Pao dài 18 trang, có tiêu đề "Chiến dịch Bỏng ngô: Một kế hoạch hành động toàn diện", với mục tiêu cướp chính quyền tại Lào trong vòng 90 ngày. Những kẻ phản loạn dự định chi 28 triệu USD để gây dựng lực lượng vũ trang đánh thuê người Lào, tiến hành các hoạt động phá hoại và ám sát, tiến tới phong tỏa mọi con đường liên lạc giữa trong và ngoài nước Lào.
Tác giả trực tiếp của kế hoạch trên là Dang Vang, 48 tuổi, vừa bị cơ quan an ninh Mỹ bắt giữ tuần qua, nâng tổng số bị can lên 11 người. Theo cáo trạng, Dang Vang và 9 người H'mong khác cùng 1 cựu sĩ quan lực lượng Vệ binh quốc gia bang California có âm mưu đánh bom các công sở và bắn hạ các máy bay quân sự của Chính phủ Lào. Bọn chúng dự tính chi gần 10 triệu USD để mua các loại vũ khí như tiểu liên AK-47 và tên lửa xách tay đất đối không Stinger. Tên của chiến dịch - "Bỏng ngô" (Popcorn) - là viết tắt bằng tiếng Anh của cụm từ "Chiến dịch đảo chính nhằm cứu nguy dân tộc của đảng chính trị đối lập". Bản kế hoạch chia ra 3 giai đoạn hành động để giành chính quyền thông qua một mạng lưới những kẻ ủng hộ bí mật được sử dụng để "trung lập hóa những nhà lãnh đạo chính phủ được tin tưởng". Những ai không chịu bị trung lập hóa sẽ là đối tượng của "quản thúc hoặc ám sát". Những kẻ âm mưu ước tính cần đến một lực lượng an ninh khoảng 1.000 người để đủ sức thiết quân luật tại thủ đô Vientiane.
Tiếp theo đó, bọn chúng sẽ chiếm các công sở, hệ thống viễn thông, giao thông và truyền thông. Sân bay và các trạm xe bus bị đóng cửa, mọi tuyến đường chính, kể cả sông Mekong, sẽ bị phong tỏa. Trong vòng 60 ngày tiếp theo, một chính phủ quá độ sẽ được dựng lên, bao gồm các phần tử lưu vong, phe đối lập trong nước, và những quan chức chính phủ "hợp tác". "Chính phủ" này sẽ cầm quyền 2 năm trước khi tổ chức bầu cử dưới sự giám sát của nước ngoài.
Những kẻ bạo loạn hình dung rằng kế hoạch của bọn chúng sẽ huy động được lực lượng trong nước, bao gồm những cựu sĩ quan bất mãn và gần 1.284 "chiến binh" và 10.000 thành viên đối lập không vũ trang "sẵn sàng chiến đấu để lật đổ Chính phủ CHDCND Lào".
Nhận định về kế hoạch này, Trợ lý công tố viên liên bang Bob Twiss nói trước tòa: "Chúng ta thấy ở đây một âm mưu nhằm giết hàng nghìn, hàng nghìn người một lúc". Ông Twiss cho rằng âm mưu trên nếu được thực hiện sẽ dẫn đến một trận huyết chiến giết hại vô số dân thường và biến thủ đô Lào thành đống đổ nát.

...và năm 2007 (ảnh: Star Tribune) |
Vang Pao đã bị Mỹ cảnh cáo từ lâu
Sự kiện Vang Pao bị tống giam đặt ra nhiều câu hỏi, bởi Mỹ từng hậu thuẫn và tiếp sức cho Vang Pao suốt chiến tranh Việt Nam. Sau khi Vang Pao chạy trốn sang Mỹ năm 1975, tướng phỉ này tiếp tục có quan hệ chặt chẽ với chính giới Mỹ nhằm gây sức ép và chống phá Vientiane.
Theo một tiết lộ đáng chú ý của nhật báo The Star Tribune (phát hành tại bang Minnesota, nơi tập trung 60.000 người H'mong sinh sống), từ 4 năm trước đây, Vang Pao đã bị Đại sứ Mỹ tại Lào cảnh cáo và yêu cầu chấm dứt hoạt động lật đổ Chính phủ Lào nếu ông ta muốn cứu các nhóm phỉ H'mong đang trên đường diệt vong. Đại sứ Douglas Hartwick gặp Vang Pao tại Washington tháng 12.2003. Ông Hartwick nói thẳng thừng: "Ông là thủ lĩnh, ông phải kiểm soát được người của ông và chịu trách nhiệm - ông không có các cố vấn tốt để thực hiện tầm nhìn của mình". Theo lời kể của Paul Herr, quan chức liên bang đã sắp xếp cuộc gặp trên, khi đó, Vang Pao tỏ ra chấp nhận các điều kiện của Chính phủ Mỹ, nhưng trên thực tế sau đó đã âm thầm làm ngược lại mà không biết rằng mình "đã bước qua giới hạn", như lời một công tố viên liên bang khác, ông McGregor W.Scott, dù rằng "thật thà mà nói, chúng tôi chẳng vui gì trong chuyện này".
Một lý do nữa để người Mỹ dứt khoát cắt cầu với Vang Pao là vì tổ chức chính trị của y mang tên Neo Hom ngày càng mất uy tín trong con mắt cộng đồng H'mong. Thế hệ người H'mong sinh ra trên đất Mỹ tự coi mình là người Mỹ và không muốn tham gia vào cuộc phiêu lưu của lớp người trước với ảo mộng "trở về miền đất cũ". Họ không còn nhiệt tình đóng góp tiền của cho Vang Pao do những mờ ám trong việc quản lý ngân quỹ. Một tổ chức từ thiện mang tên Vang Pao bị FBI điều tra về khoản tiền 500.000 USD quyên góp bị thất thoát. Con trai của Vang Pao - Cha Vang cũng bị điều tra về tội hối lộ, nhà của nhân vật này từng bị đốt cháy năm 2004. Nhiều tướng lĩnh, sĩ quan từng theo Vang Pao bắt đầu quay lưng lại với ông ta, sau khi có tin Vang Pao "trở cờ", muốn đàm phán hòa bình với Chính phủ Lào, song không thành. Bị cô lập, kế hoạch bạo loạn là nước cờ tuyệt vọng cuối cùng mà viên tướng phỉ thất thế đặt hy vọng để cứu vãn toàn bộ sự nghiệp của mình.
Theo: TNO-Trường Khanh
(tổng hợp)