Hai cựu chuyên gia quân sự Xô-viết (thời kỳ 1965-1970) muốn trở lại Việt Nam thăm lại chiến trường xưa và tìm gặp các đồng đội cũ đã từng sát cánh bên nhau chiến đấu.

Người thứ nhất là ông Tô-đo-ra-xcô Va-len-tin I-va-nô-vích, 72 tuổi, trung tá về hưu. Ông đã phục vụ tại Việt Nam với cấp bậc thượng úy, là chuyên gia huấn luyện về chuyển phát lệnh vô tuyến tại tiểu đoàn 63, 64 thuộc trung đoàn 236, Binh chủng Phòng không-Không quân Việt Nam từ tháng 4-1965 đến 5-1966. Thượng úy Tô-đo-ra-xcô đã trực tiếp chiến đấu trong trận đầu ra quân của bộ đội tên lửa Việt Nam ngày 24-7-1965 và sau đó tham gia bắn hạ máy bay Mỹ. Từ năm 1965 đến nay ông vẫn chưa có dịp trở lại Việt Nam.

Người thứ hai là ông Xcô-ri-ắc Va-lê-ri Va-xi-lê-vích, 66 tuổi , trung tá về hưu. Khi sang giúp Việt Nam, Xcô-ri-ắc là đại úy tại bộ phận công trình, công binh của Binh chủng PK-KQ với tư cách là chuyên gia về các thiết bị phóng và tên lửa trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 12-1970. Đại úy Xcô-ri-ắc đã từng có những chuyến công tác thường xuyên đến các điểm phòng không của Việt Nam dân chủ cộng hòa dọc theo vĩ tuyến 17 (ảnh). Hiện ông là ủy viên BCH Hội hữu nghị Nga-Việt vùng Xve-rơ-lốp-xcơ.

Ông Tô-đo-ra-cô hiện còn lưu giữ hai bức chân dung của hai chiến sĩ Việt Nam đã tặng ông trước khi chia tay vào tháng 1-1966. Phía sau tấm ảnh bên trái, người tặng viết bằng tiếng Nga, xin tạm dịch như sau: “Chúng ta đã bên nhau trong thời gian ngắn ngủi, giờ xin tạm biệt Tô-đo-ra-xcô!” và một chữ ký không rõ. Còn phía sau tấm ảnh bên phải có dòng đề tặng, cũng viết bằng tiếng Nga: “Tặng bạn chiến đấu Va-len-tin. Phuc Can. Hà Nội 1-1-1966” kèm theo chữ ký Trần. Có thể giả định họ và tên của người trong tấm ảnh bên phải là Trần Phúc Cần (hoặc Cân hoặc Căn).

Hai cựu chiến binh Xô-viết sẽ có mặt tại Việt Nam trong khoảng thời gian từ 25-9 đến 10-10-2007 này và mong muốn được gặp lại các bạn chiến đấu cũ để cùng ôn lại những năm tháng bên nhau bảo vệ vùng trời thân yêu của Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Các thông tin xin liên hệ theo số máy 0913229944, gặp anh Hùng, số máy 0903906407, gặp anh Trung.

(Bài được đăng trên báo Quân đội nhân dân số ngày 24/9/2007, trang 7 mục Quốc tế).