Diễn... mà thật:

Đã theo dõi nhiều cuộc diễn tập, chúng tôi muốn dùng cụm từ “diễn như thật” để khái quát lại khung cảnh của cuộc diễn tập BV-06. Giao ban hằng ngày là chế độ thường xuyên, việc cấp cứu, mổ xẻ, điều trị diễn ra hàng ngày. Trong một đêm, kíp trực của Bệnh viện 103 đã tiến hành thu dung hàng chục bệnh nhân chuyển đến, trong đó có 6 ca mổ cấp cứu, cứu sống các bệnh nhân. Điển hình là trường hợp bệnh nhân Đinh Hiền Lương, Hoàng Thị Tuyết (Hà Tây) bị tai nạn giao thông, chấn thương bụng kín, vỡ lách, gãy xương, chảy máu trong... được mổ cấp cứu, cắt lách dập vỡ, truyền 500ml máu. Bệnh nhân Lưu Thu Hà (Hà Nội) mổ cấp cứu chuyển dạ con tai biến, kết quả “mẹ tròn, con vuông”... Đúng lúc ấy, tình huống “diễn” đặt ra: Bộ Tổng Tham mưu chuyển mệnh lệnh, tại khu công nghiệp thuộc phường Q.T xảy ra tai nạn do cháy nổ, sập nhà, xưởng sản xuất, khoảng hơn 300 người lao động bị thương, Bệnh viện 103, Viện bỏng Quốc gia phối hợp với Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tây tổ chức lực lượng, phương tiện cấp cứu, thu dung, điều trị nạn nhân. Ngay lập tức, Thường vu Đảng ủy bệnh viện do Chính ủy Vũ Đăng Khiên quán triệt và giao nhiệm vụ khẩn cấp tới các bộ phận. Yêu cầu đặt ra: Phải tổ chức lực lượng cấp cứu tốt các nạn nhân thảm hoạ, đồng thời vẫn tiến hành nhiệm vụ khám, chữa bệnh và huấn luyện thường xuyên chu đáo. Tổ trinh sát nhanh chóng tiếp cận hiện trường. Các lực lượng theo phương án, tình huống đã cơ động con người, phương tiện để vận chuyển, cấp cứu nạn nhân.

Chạy đua với thời gian

Tiếng kêu la, hoảng loạn, rên rỉ, đau đớn đến tột độ của các nạn nhân, mùi khét lẹt của khói,lửa, bụi từ khu công nghiệp cộng với sự quan tâm, lo lắng của nhân dân, của không ít đồng bào có con em đang lao động trong khu công nghiệp khiến cho cả thị xã Hà Đông phấp phỏng ngóng nhìn. Tại hiện trường, khung cảnh đau thương khiến bất cứ ai chứng kiến cũng rùng mình, hàng trăm người bị thương máu me bê bết đang cần sự giúp đỡ của cộng đồng. Bất chấp nguy cơ sạt, ngập, hiểm nguy vẫn còn rình rập, lực lượng cơ động của các bệnh viện đã có mặt kịp thời, tiếng còi ủ của những chiếc xe cứu thương chuyên dụng và xe huy động của Bộ CHQS Hà Tây, của đoàn B01, đặc biệt là những chiếc trực thăng mang số hiệu của UBQG Tìm kiếm cứu nạn như làm vơi đi nỗi lo lắng của bao người dân. Sát cánh với lực lượng cứu hộ đang cố sức phá dỡ bê tông, moi móc, tìm kiếm người bị nạn đã có các chiến sĩ áo trắng. Thời gian gấp gáp, tính mạng của người bị nạn tính bằng giây, bằng phút. Chậm một nhịp, có thể ai đó sẽ vĩnh viễn ra đi. Rút kinh nghiệm công tác cứu nạn thảm hoạ, theo phương án đã xác định, Bệnh viện 103 điều động lực lượng và phương tịên, thuốc men cơ động tiếp cận hiện trường, phân loại và cấp cứu tại chỗ do đại tá TS Hoàng Mạnh An, phó giám đốc bệnh viện trực tiếp chỉ huy. Bác sĩ Nguyễn Văn Trí, Phó chủ nhiệm bộ môn ngoại dã chiến đảm nhiệm cương vị đội trưởng đội phân loại vã mồ hôi, chạy chỗ nọ, chỗ kia chỉ đạo công tác cấp cứu. Vì tính mạng của bệnh nhân, khu vực xử trí tối khẩn cấp tiến hành phẫu thuật tại chỗ, mổ mở khí quản, chọc hút tràn dịch màng phổi, cầm máu , đặt dẫn lưu Petrob, truyền dịch, thở ô xy... cho hàng chục bệnh nhân. Bác sĩ, thiếu tá Trần Văn Hợp, khoa Chấn thương chỉnh hình cho biết, điều quan trọng là các biện pháp xử trí khẩn trương đối với bệnh nhân có chấn thương nặng.Sớm phút nào, có lợi cho bệnh nhân phút đó.

Cũng giống như khu vực cấp cứu tại chỗ, khu vực đón tiếp, phân loại, thu dung của Bệnh viện quân y 103, Viện bỏng Quốc gia, Bệnh viện đa khoa Hà Tây “căng” như dây đàn. Các xe vận chuyển nối đuôi nhau đưa nạn nhân về nhưng không có sự ùn tắc, dường như tất cả có sự chuẩn bị kỹ lưỡng nên mọi việc tuần tự diễn ra. Viện bỏng Quốc gia là nơi có số lượng bệnh nhân chấn thương liên quan tới bỏng khá nhiều nên chúng tôi thấy Trung tướng Nguyễn Đức Soát, Phó tổng tham mưu trưởng, Phó chủ tịch thường trực UBQG Tìm kiếm, cứu nạn; Trung tướng Nguyễn Hữu Khảm, Phó tổng tham mưu trưởng có mặt, trực tiếp chỉ đạo công tác cứu nạn và thăm hỏi, động viên người bị nạn. Với các bệnh viện lớn như 103, Viện bỏng, thực tế việc cấp cứu hàng loạt do thảm họa đã từng diễn ra và điều đó giúp cho cuộc diễn tập khá “nhẹ nhàng”. Năm 2003, Viện bỏng Quốc gia từng cấp cứu 60 nạn nhân trong vụ cháy nổ xe khách ở Đại Bái (Bắc Ninh), cơ động cấp cứu 21 nạn nhân cháy tàu biển ở Nha Trang và nạn nhân vụ cháy, nổ xăng ở Quảng Ninh,giành lại sự sống từ bàn tay tử thần cho nhiều người.

Đây là cuộc diễn tập có quy mô lớn nhất từ trước đến nay với sự tham gia của các bệnh viên quân y, dân y khu vực thị xã Hà Đông, lực lượng không quân với các máy bay chuyên dụng tìm kiếm cứu nạn của Quân khu Thủ đô, Bộ tư lệnh Thông tin, công an tỉnh Hà Tây… trong kết cấu tình huống khá đa dạng, phức tạp về nạn nhân trong thảm họa. Các vết thương do dập nhà, cháy nổ, bỏng… sát với điều kiện của thảm họa hàng loạt được đặt trong diễn biến thời gian gấp, cùng một lúc, đòi hỏi sự phôi shợp chuẩn xác giữa các lực lượng. Không phải sự “hoành tráng” của lực lượng tham gia tạo nên sức “hấp dẫn” của diễn tập mà chính là ở cách tổ chức, điều hành, phối hợp thành thục, khá “hiện đại”. Liên lạc thông suốt, capạ nhật tình hình từng tình huống, điều hành cấp cứu khoa học, hiệu quả bảo đảm sức khỏe, tính mạng của nạn nhân, an toàn trên đường cơ động và không để sai sót nghiêm trọng quy tắc cấp cứu, xử trí tình huống… khiến cho các lực lượng tham gia diễn tập trưởng thành lên rất nhiều. PGS, TS Nguyễn Thị Bạch Tuyết, Phó giám đốc bệnh viện đa khoa Hà Tây trực tiếp chỉ huy lực lượng cấp cứu (60 cán bộ y tế) của bệnh viện, nét mặt tỏ rõ sự hài lòng bởi đây là lần đầu tiên, bệnh viện thực hành cấp cứu số lượng đông bệnh nhân trong một thời điểm. Chị cho rằng, đội ngũ thầy thuốc của viện thấu hiểu hơn tinh thần cấp cứu thảm họa hàng loạt, có ý thức “quân sự” hơn trong các tình huống khẩn nguy. Cấp cứu khẩn nguy cũng chính là mục đích của cuộc diễn tập BV-06 đặt ra nhằm nâng cao khả năng chỉ đạo, tổ chức chỉ huy, điều hành, rèn luyện đội ngũ thầy thuốc đáp ứng tình huống y tế khi có thảm hoạ. Khả năng phối hợp, hiệp đồng của lực lượng y tế quân-dân y trên địa bàn cũng nhuần nhuyễn hơn. Với một lượng lớn nhân viên y tế, phương tiện được huy động và khả năng thực tế của các bệnh viện đa khoa của quân đội và địa phương, việc tiếp nhận, cấp cứu đồng thời hàng trăm bệnh nhân khi có tình huống không phải quá khó khăn.

Thực tế, nếu có thảm họa xảy ra, mức độ phức tạp sẽ “căng thẳng” hơn nhưng những gì mà đội ngũ cán bộ y tế quân-dân y đã thể hiện có thể giúp chúng ta yên tâm hơn. Trung tướng Nguyễn Đức Soát khẳng định: Rút kinh nghiệm các cuộc diễn tập trước đây, những hạn chế cơ bản đã được khắc phục. Đó là việc triển khai lực lượng cơ động đến ngay tại hiện trường nơi xảy ra thảm hoạ sẽ giúp cho hiệu quả cấp cứu tốt hơn. Đó là việc phân loại, tổ chức cấp cứu, điều trị nạn nhân khoa học, chuẩn xác, kể từ việc phân loại ban đầu theo các mức độ nặng-nhẹ-vừa với phiếu thương màu tương ứng: đỏ- vàng-xanh, sẽ giúp cho cả quá trình diễn ra trôi chảy, kịp thời hơn, đồng nghĩa với sự bảo đảm tính mạng, sức khoẻ của nạn nhân.

Tính nghiêm túc, nhanh nhạy, kỷ luật cao của các lực lượng tham gia diễn tập đã tạo nên sự yên tâm nếu có sự cố không may của người dân khi chứng kiến các tình huống. Chăm chú theo dõi, trầm trồ khen ngợi máy bay và xe cứu thương hiệp đồng vận chuyển thương binh tại sân vận động thôn Yên Xá, xã Tân Triều, Thanh Trì (Hà Nội), bác Phạm Thanh Vùng đã thốt lên “Cừ lắm, hay lắm, yên tâm lắm. Nếu có chuyện không may xảy ra, thiệt hại sẽ bớt đi nhiều”...

Bài, ảnh: ANH THU và ĐÌNH XUÂN