Quyết định này khiến 30 hộ dân đang sử dụng chung lô đất này không đồng tình, cho rằng thiếu công bằng, chưa đúng quy định của pháp luật. Điều khó hiểu nữa là việc cấp đất cho các hộ dân do UBND xã triển khai nhưng để thu hồi, UBND xã lại không sử dụng các biện pháp hành chính mà... kiện dân ra tòa án. Chính TAND huyện Mỹ Đức cũng bác bỏ đơn kiện vô lý này.
Từ năm 2005 đến 2009, UBND xã Hợp Thanh có chủ trương cải tạo nâng cấp hệ thống giao thông nông thôn trên địa bàn theo hướng bê tông hóa, UBND xã Hợp Thanh đã yêu cầu các thôn tự rà soát cho đấu thầu để lấy kinh phí xây dựng cơ sở hạ tầng. Trong giai đoạn này, ông Phạm Ngọc Thạch, lúc đó là Chủ tịch UBND xã Hợp Thanh đã trực tiếp ký văn bản bàn giao đất lâu dài và có kỳ hạn cho 199 hộ dân, với tổng diện tích là 126.162m2, tổng số tiền thu hơn 4 tỷ đồng. Trong đó: Thôn Ải giao đất lâu dài cho 20 hộ với 3000m2, thôn Vài giao đất lâu dài cho 6 hộ với 630m2, thôn Vân giao đất lâu dài và có thời hạn cho 157 hộ với 103.901m2... Tại thôn Phú Hiền, ông Nguyễn Văn Tuệ (đại diện cho 30 hộ khác cùng sử dụng đất) được giao quyền sử dụng đất lâu dài với diện tích 10.080m2 (gần đây UBND xã đo đạc lại diện tích thực tế là 11.680m2), số tiền đã đóng là 60.000.000 đồng. Điều này được thể hiện rõ trong hồ sơ chuyển quyền sử dụng đất có xác nhận của đại diện UBND xã Hợp Thanh.
Nhiều hộ dân đã xây nhà trên đất nông nghiệp nhưng không bị thu hồi.
Năm 2012, ông Phạm Ngọc Thạch bị TAND huyện Mỹ Đức đưa xét xử về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ trong bản án số 70/2012/HSST. Liên quan đến các diện tích đất sử dụng lâu dài và có thời hạn đã cấp cho 199 hộ dân do ông Thạch ký và gần 300 hộ dân khác được các thôn giao đất, hội đồng xét xử đã kiến nghị: “UBND huyện Mỹ Đức xem xét giải quyết những tồn tại kéo dài, có liên quan đến thuê đất và giao đất trên địa bàn cho ổn định tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân yên tâm trong cuộc sống và lao động. Đối với một số người đã nộp tiền nhưng chưa được giao đất nay vẫn có nhu cầu thì đề nghị xem xét ổn thỏa bảo đảm quyền lợi cho họ”. Được biết, sau đó 7 hộ khác ở thôn Ải đã đóng tiền đều được xã giao đất.
Tuy nhiên, sau đó một số hộ dân thôn Phú Hiền gửi đơn đòi lại đất tại khu vực ao Cửa Làng để làm công trình trường học. UBND xã Hợp Thanh đã nhiều lần làm việc với gia đình ông Tuệ. Trong 2 biên bản làm việc vào ngày 20-11-2010 và 14-7-2011, gia đình ông Tuệ đều nhất trí thanh lý 2.000m2 đất để xây trường học, phía lãnh đạo xã cũng nhất trí. Nhưng gia đình ông Tuệ yêu cầu: “Khi nào có quyết định phê duyệt xây dựng trường học thì chúng tôi sẽ bàn giao mặt bằng”.
Năm 2012 khi xét xử vụ án Phạm Ngọc Thạch, hội đồng xét xử đã nêu: “Về trách nhiệm dân sự trong vụ án, hội đồng xét xử nhận thấy những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, nguyên đơn dân sự chưa có yêu cầu, cũng như chưa có đủ điều kiện để chứng minh”. Nhưng đến 7-4-2015, UBND xã Hợp Thanh lại có đơn khởi kiện dân sự, yêu cầu TAND huyện Mỹ Đức tuyên bố hồ sơ chuyển quyền sử dụng đất của ông Nguyễn Văn Tuệ đứng tên là vô hiệu để thu hồi đất. Yêu cầu này của UBND xã Hợp Thanh đã bị TAND huyện Mỹ Đức đình chỉ giải quyết trong Quyết định số 04/2015/QĐ-DS ngày 23-12-2015. Vậy nhưng, cùng ngày 23-12-2015, UBND xã Hợp Thanh đã vội vàng ra Báo cáo số 68/BC-UBND đề nghị UBND huyện Mỹ Đức tiến hành thu hồi toàn bộ diện tích đất tại khu vực ao Cửa Làng của gia đình ông Nguyễn Văn Tuệ. Ngày 2-2-2016, UBND huyện Mỹ Đức đã ra Quyết định số 224/QĐ-UBND về việc thu hồi 11.680m2 đất nông nghiệp tại khu vực ao Cửa Làng, thôn Phú Hiền với lý do đất giao trái thẩm quyền.
Quyết định này khiến 30 hộ dân không đồng thuận vì cho rằng, liên quan tới vụ việc, còn có hàng trăm hộ dân được ông Thạch ký văn bản giao đất dài hạn, có kỳ hạn và gần 300 hộ dân khác được các cán bộ thôn giao đất, tại sao UBND huyện chỉ thu hồi khu đất tại ao Cửa Làng của gia đình ông Tuệ. Trong khi hàng trăm hộ dân được giao đất trước đây, nay nhiều người đã xây dựng nhà cửa, một số bán sang tay.
Ngày 5-4-2016, trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Tiệp, Phó chủ tịch UBND xã Hợp Thanh cho biết: “Vì lô đất của ông Tuệ có diện tích lớn, lại nằm trong khu quy hoạch xây dựng trường học nên bị thu hồi, các hộ khác cũng sai phạm nhưng diện tích nhỏ hơn”. Chúng tôi cung cấp hồ sơ và đặt câu hỏi: “Tại sao hồ sơ có bút tích và chữ ký xác nhận của ông Nguyễn Văn Duân, Chủ tịch UBND xã Hợp Thanh nhưng xã vẫn khởi kiện yêu cầu tòa án tuyên bố hồ sơ giao đất vô hiệu?”. Ông Tiệp không thể giải thích thêm và chỉ cho biết: “Tôi mới lên làm nên việc này không rõ, huyện đang xử lý”.
Đề nghị các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết sự việc thấu tình đạt lý để bảo đảm quyền lợi chính đáng cho người dân.
Bài và ảnh: PHẠM KIÊN