QĐND - Trong mấy ngày qua, dư luận tại TP Đà Nẵng xôn xao về việc một doanh nghiệp khai thác, san ủi, vận chuyển đất và “múc” đi hàng trăm ngôi mộ tại khu Nghĩa trủng Gò Đồ, núi Phước Tường, thuộc phường Hòa Phát, quận Cẩm Lệ. Chiều 11-5, Bộ tư lệnh Quân khu 5 cùng UBND TP Đà Nẵng đã đến kiểm tra hiện trường và có thông tin chính thức về vấn đề nêu trên, Báo Quân đội nhân dân xin giới thiệu đến bạn đọc.

Chiều 11-5, Thiếu tướng Nguyễn Đình Tiến, Phó tư lệnh Quân khu 5 và đồng chí Nguyễn Ngọc Tuấn, Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng đồng chủ trì buổi làm việc. Tham dự có đại biểu các cơ quan chức năng Quân khu 5, lãnh đạo Sở Lao động-Thương binh và Xã hội, Sở Tài nguyên và Môi trường, Bộ CHQS thành phố Đà Nẵng, UBND quận Cẩm Lệ, UBND phường Hòa Phát; Giám đốc doanh nghiệp Tiến Thanh (đơn vị san lấp mặt bằng) và đông đảo người dân địa phương.

Đoàn công tác kiểm tra thực tế tại khu mộ.

Theo trình bày của ông Mai Xuân Tuấn, Chủ tịch UBND phường Hòa Phát, đối chiếu tài liệu lịch sử của địa phương, Nghĩa trủng Gò Đồ có đến 2000 ngôi mộ. Hiện nay, tại khu vực đang khai thác đã phát lộ 10 ngôi mộ.

Ông Lê Văn Sơn, Chủ tịch UBND quận Cẩm Lệ cho biết, sau khi nhận được thông tin của nhân dân phản ảnh về việc khai thác đất đồi làm ảnh hưởng đến mộ chí, UBND quận Cẩm Lệ đã chỉ đạo cơ quan chức năng vào cuộc điều tra và báo cáo bằng văn bản cho UBND thành phố.

Trên cơ sở lắng nghe các ý kiến và kiểm tra thực tế tại hiện trường, đồng chí Nguyễn Ngọc Tuấn, Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng đã đề nghị Bộ tư lệnh Quân khu 5 yêu cầu doanh nghiệp tư nhân Tiến Thanh và các đơn vị thi công dừng ngay các hoạt động khai thác đất đồi, san ủi cải tạo mặt bằng tại thao trường Kho K55 và các vùng lân cận; giữ nguyên hiện trạng để kiểm tra xác minh làm rõ việc khai thác cải tạo nêu trên có ảnh hưởng đến khu vực mồ mả tại khu Nghĩa trủng Gò Đồ như phản ảnh của người dân trong khu vực và phương tiện thông tin đại chúng trong thời gian vừa qua hay không. Chỉ đạo các cơ quan chức năng, đơn vị trực thuộc, tiến hành phát quang, rà phá bom, mìn, bảo đảm tuyệt đối an toàn cho các đoàn công tác của thành phố và Quân khu 5 trong quá trình tiến hành kiểm tra, xác minh tại khu vực này.

Đối với các cơ quan tham mưu của thành phố, giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với UBND quận Cẩm Lệ và cơ quan, đơn vị liên quan tiến hành kiểm tra và yêu cầu doanh nghiệp tư nhân Tiến Thanh khẩn trương có phương án xây dựng bờ kè để chống sạt lở tại khu vực đang khai thác có liên quan.

Sở Lao động, Thương binh và Xã hội chủ trì phối hợp với Bộ CHQS thành phố, UBND quận Cẩm Lệ và các cơ quan liên quan của thành phố và Quân khu 5 tiến hành kiểm tra xác minh, kết luận làm rõ nguồn gốc các phần mộ liên quan đến khu mồ mả tại khu vực Nghĩa trủng Gò Đồ, báo cáo UBND TP và Bộ tư lệnh Quân khu 5 để có hướng giải quyết.

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì phối hợp với Bộ CHQS thành phố, UBND quận Cẩm Lệ và các cơ quan liên quan kiểm tra xác minh rõ nguồn gốc các phần mộ, quy mô di tích và đề xuất phương án tôn tạo hoặc quy tập, di dời tại khu vực Kho kỹ thuật K55.

Thiếu tướng Nguyễn Đình Tiến, Phó tư lệnh Quân khu 5 kết luận: Qua kiểm tra, xác minh, khẳng định rằng, khu mộ tại Nghĩa trủng Gò Đồ có từ lâu đời. Thực chất đây là một khu mộ không được chăm sóc, bị cây cối che phủ và các phần mộ (nơi đã san gạt mặt bằng) không thể hiện rõ trên mặt đất. Khu miếu âm linh trong chiến tranh đã bị bom đạn tàn phá, hiện chỉ còn phế tích.

Việc xác định có 10 ngôi mộ phát lộ và đã được quy tập là có thật. Còn việc thông tin cho rằng số lượng mồ mả đã bị cất bốc, di chuyển khoảng 400 mộ (như một số báo chí đã nêu) là thiếu cơ sở.

Bộ tư lệnh Quân khu 5 đã chỉ đạo dừng việc san lấp ở khu vực này và tiến hành chỉ đạo các cơ quan của quân khu tiếp tục phối hợp cùng với các sở, ban, ngành của thành phố thực hiện các nội dung mà đồng chí Nguyễn Ngọc Tuấn, Phó chủ tịch UBND thành phố nêu ra. Quá trình xác minh, nếu khu vực này đúng là có các phần mộ nghĩa sĩ của danh tướng Nguyễn Tri Phương thời chống Pháp và các liệt sĩ Trung đoàn 96 hy sinh trong thời kỳ chống Mỹ, cứu nước, thì Bộ tư lệnh Quân khu 5 sẽ phối hợp với UBND thành phố Đà Nẵng tôn tạo thành khu di tích để giáo dục lịch sử truyền thống cho thế hệ mai sau. Nếu các phần mộ là của nhân dân thì phối hợp với chính quyền địa phương quy tập, cất bốc theo đúng chủ trương của Đảng và Nhà nước.

Còn việc xây dựng thao trường huấn luyện và bố trí khu vực doanh trại của các đơn vị thuộc quân khu trên khu vực Kho K55 không ảnh hưởng đến khu vực có các phần mộ thì vẫn được tiến hành theo tiến độ của các dự án đã được phê duyệt. Riêng khu vực mộ nói trên, Bộ tư lệnh Quân khu 5 giao cho Cục Chính trị phối hợp với Sở Lao động-Thương binh và Xã hội xác minh, khi có kết luận thì kiến nghị Bộ tư lệnh Quân khu 5 và UBND thành phố Đà Nẵng thực hiện các bước tiếp theo. Tất cả các công việc đều được tiến hành một cách nhanh chóng, thận trọng, chính xác và có sự bàn bạc thống nhất giữa UBND thành phố Đà Nẵng, Bộ tư lệnh Quân khu 5, UBND quận Cẩm Lệ, UBND phường Hòa Phát cùng với nhân dân phường Hòa Phát và các gia tộc có phần mộ liên quan trong khu vực nói trên.

Bài và ảnh: TIẾN DŨNG - VĂN CHUNG