QĐND - Dự án cơ sở hạ tầng Khu tái định cư Tây Hùng Vương (dự án Tây Hùng Vương), TP Đông Hà, tỉnh Quảng Trị có một số sai phạm đã được cơ quan chức năng phát hiện cách đây hơn 2 năm. Tuy nhiên, mới đây, nhiều nông dân thêm "khóc dở mếu dở" vì vướng vòng lao lý khi bị truy tố tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Rắc rối từ Trung tâm Phát triển quỹ đất?

Dự án Tây Hùng Vương do UBND TP Đông Hà làm chủ đầu tư, giao cho Trung tâm Phát triển Quỹ đất TP Đông Hà thu hồi đất. Ông Đặng Trọng Vân (nguyên Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường TP Đông Hà) đề nghị trên giao cho Công đoàn Phòng Tài nguyên và Môi trường lập, đo đạc bản đồ địa chính để có nguồn thu, sau đó giao cho ông Trương Văn Tuấn (cán bộ Phòng Tài nguyên Môi trường) thực hiện.

Do không có tư cách pháp nhân, ông Tuấn soạn Hợp đồng kinh tế số 27/ĐCL ngày 15-10-2011; Bên A là Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Đông Hà, Bên B là Công ty Cổ phần tư vấn Tài nguyên và Môi trường Quảng Thái do ông Võ Văn Tái, Giám đốc Công ty đại diện. Ông Tái đồng ý với điều kiện được hưởng 30% giá trị của hợp đồng. Trong khi việc đo đạc lập bản đồ chưa xong thì ngày 22-12-2011, Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Đông Hà và Công ty Quảng Thái lại thanh lý hợp đồng.

Tháng 2-2012, ông Tuấn bàn giao hồ sơ địa chính, danh sách thu hồi đất cho Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Đông Hà. Ông Nguyễn Cao Cường, Phó giám đốc Trung tâm tiếp tục triển khai, phân công cho bà Dương Thị Minh Hòa (tổ trưởng), chịu trách nhiệm điều hành chung; bà Nguyễn Thị Hiếu, kiểm kê, lập hồ sơ bồi thường; một số cán bộ trung tâm tham gia đi thực địa…

Khu vực đất ruộng bị thu hồi để thực hiện dự án Tây Hùng Vương.

Ngày 8-2-2012, tổ kiểm kê tiến hành kiểm kê thực địa và lập biên bản ghi nhận các thửa đất của các hộ bị ảnh hưởng. Quá trình kiểm kê, bà Hiếu phối hợp với Ban chủ nhiệm HTX Lai Phước và những hộ có trong danh sách do bà Hiếu lập để xác định nguồn gốc đất. Bà Hiếu đưa danh sách cho cán bộ HTX Lai Phước tự ý sửa chữa, tẩy xóa, tên 14 hộ là chủ đất trong danh sách do Công ty Quảng Thái lập trước đó thành 9 hộ.

Theo kết luận điều tra của Công an TP Đông Hà về vụ án “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại dự án Tây Hùng Vương ghi rõ: “…Ông Võ Văn Tú (Chủ nhiệm HTX Lai Phước), Nguyễn Văn Sự (Phó chủ nhiệm HTX Lai Phước) và 4 đối tượng gồm: Nguyễn Thị Hằng, Nguyễn Đình Thông, Nguyễn Sắt và Võ Văn Ngữ đã thông đồng với nhau hợp thức hóa nguồn gốc đất của HTX thành đất theo Nghị định 64/CP để chiếm đoạt tiền đền bù”.

Đề nghị các cơ quan chức năng xem xét

Tuy nhiên, sau khi có bản kết luận điều tra, một số nông dân, đặc biệt là bà Nguyễn Thị Hằng đã kêu oan cho rằng, bà không hề thông đồng với cán bộ để chiếm đoạt tiền của dự án.

Bà Hằng cho biết: Năm 2011, UBND TP Đông Hà làm thủ tục thu hồi đất lúa để phục vụ dự án. Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Trị có Thông báo số 844/TB-STNMT ngày 27-6-2012 không chấp nhận cho việc thu hồi đất lúa này và đã gửi công văn hỏa tốc của Chính phủ đến UBND phường Đông Lương và UBND TP Đông Hà yêu cầu phải thực hiện Công văn 5617/VPCP-KTN ngày 16-8-2011 của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định thu hồi đất lúa, đất rừng phòng hộ… phải thông qua HĐND tỉnh và Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét trình Thủ tướng có ý kiến trước khi chuyển đổi mục đích.

Do đó, ngày 10-10-2012, Văn phòng UBND tỉnh Quảng Trị đã có cuộc họp với các ngành, thống nhất đề nghị UBND TP Đông Hà, UBND phường Đông Lương rà soát hiện trạng khu đất trên, gửi Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định trình UBND tỉnh xin ý kiến thường trực HĐND.

Trong lúc đang chờ ý kiến chỉ đạo của các cấp, không hiểu lý do gì ngày 11-11-2012, Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Đông Hà tổ chức chi trả tiền đền bù, hỗ trợ tại dự án nói trên cho bà con ở hội trường HTX Lai Phước. Khi trả tiền bồi thường, các cán bộ trung tâm đều cho hay: “Trung tâm mượn tiền trước của một doanh nghiệp” (đơn vị thi công dự án này) để phát cho bà con chứ không phải tiền lấy từ Kho bạc Nhà nước?”.

Bà Hằng cho biết thêm: "Năm 2010, HTX Lai Phước chia lại ruộng cho bà con. Tháng 8-2011, HTX cho các xã viên đấu thầu lại ruộng tại Bàu Sen (vị trí thu hồi để thực hiện dự án), tôi đã có ý kiến với Ban chủ nhiệm HTX Lai Phước, nếu chúng tôi đấu trúng ruộng ở trên thì HTX cho bà con làm sổ đỏ theo Nghị định 64/CP và được đồng ý. Tôi trúng thửa số 429 với diện tích 1.012m2. Sau khi đấu trúng thửa ruộng này, do bề mặt đất của ruộng trước đó bị HTX bán đất mặt cho chủ lò gạch nên tôi buộc phải tiến hành cải tạo lại ruộng, đào kênh dẫn nước vào ruộng để sử dụng… Mặt khác, việc chuyển đổi đất lúa để làm dự án này mãi đến tháng 10-2013 mới được Chính phủ chấp thuận. Điều này cho thấy, tôi không kê khống đất lúa để chiếm đoạt tiền và cũng chưa hề làm gì cấu kết với cán bộ để lấy tiền hỗ trợ”.

Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Hùng, nguyên cán bộ địa chính phường Đông Lương xác nhận: “Toàn bộ diện tích đất lúa liên quan trong vụ án này đã được HTX Đông Lương giao cho bà con nhân dân theo Nghị định 64. Các giấy tờ liên quan đến việc giao đất này hiện vẫn còn lưu giữ”.

Hiện các hộ dân nhận hơn 1 tỷ đồng từ tiền hỗ trợ, bồi thường đã tự nộp lại cho cơ quan chức năng.

Về vụ việc trên, theo luật sư Nguyễn Xuân Bính (Hà Nội), ngay từ ban đầu, việc triển khai dự án đã phát sinh nhiều vấn đề chưa được giải quyết theo quy định của pháp luật. Chủ đầu tư không thể mượn tiền để chi trả tiền đền bù cho người dân. Trong khi đó, việc chuyển đổi số diện tích lúa mãi đến năm 2013 mới được cho phép nên cần làm rõ trách nhiệm của chủ đầu tư. Mặt khác, sau khi được giao đất, các nông dân đã bỏ công sức, tiền bạc tiến hành cải tạo đất ruộng rồi mới canh tác nên phải được xem xét hỗ trợ, bồi thường khi bị thu hồi đất.

Trao đổi với phóng viên sáng 19-1, ông Hồ Đại Nam, Chánh văn phòng Tỉnh ủy tỉnh Quảng Trị cho biết: “Hiện Tỉnh ủy Quảng Trị đã nhận được đơn thư kêu oan của một số nông dân liên quan trong vụ án trên. Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Quảng Trị đã chỉ đạo Văn phòng Tỉnh ủy chuyển đơn thư của các nông dân đến các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật”.

Bài và ảnh: HOÀI BẢO