Vận dụng chính sách đặc thù cho tuyến đường huyết mạch

Tại dự án này, địa phương đã vận dụng thực hiện nhiều chính sách đặc thù trong giải phóng mặt bằng để bảo đảm tốt nhất quyền lợi của người dân phải di dời nhưng cũng đặt ra lo ngại khi chính sách nới lỏng đến mức “vượt trần” cần phải có điểm dừng cần thiết.

Chính sách đền bù, hỗ trợ đặc thù chưa từng có

Đường vành đai 3 là một trong những công trình giao thông huyết mạch và có ý nghĩa cấp bách để giải bài toán ùn tắc giao thông của Thủ đô, nằm trong số công trình trọng điểm đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Làm việc với phóng viên Báo Quân đội nhân dân, ông Trần Việt Hà, Phó chủ tịch UBND quận Cầu Giấy, cho biết: Đây là dự án lớn góp phần thay đổi diện mạo giao thông đô thị, khi dự án hoàn thành sẽ khép kín vành đai 3, giúp giảm bớt áp lực giao thông cho các tuyến đường khác, thúc đẩy kinh tế Thủ đô phát triển và kết nối các vùng miền.

Trước nhiệm vụ quan trọng đó, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã trực tiếp chỉ đạo, yêu cầu chủ tịch UBND các quận liên quan (Cầu Giấy và Bắc Từ Liêm) phải khẩn trương vào cuộc, trực tiếp điều hành, chỉ đạo giải phóng mặt bằng.

 Người dân thuộc diện di dời ở phường Mai Dịch đến nhận tiền đền bù tại Ban bồi thường giải phóng mặt bằng quận Cầu Giấy, sáng 16-3.

Tổng diện tích đất thu hồi trên địa bàn quận để phục vụ dự án là 32.094,5m², gồm 245 phương án của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và di chuyển mộ. Qua thực tế công tác, tiếp thu ý kiến của người dân, UBND quận Cầu Giấy đã kiến nghị UBND thành phố xem xét, hỗ trợ một số chính sách hỗ trợ khác ngoài các quy định chung cho những hộ dân theo Khoản 5 Điều 23, Quyết định số 23/2014/QĐ-UBND khi thực hiện công tác bồi thường hỗ trợ và tái định cư cho dự án.

UBND TP Hà Nội đã có các quyết định chấp thuận chính sách đặc thù bồi thường hỗ trợ và tái định cư cho dự án. Cụ thể, ngày 21-6-2016, UBND TP Hà Nội có Quyết định số 3273/QĐ-UBND phê duyệt hệ số điều chỉnh, giá đất làm căn cứ bồi thường hỗ trợ về đất ở. Đối với vị trí 1 đường Phạm Văn Đồng là 71.410.000 đồng/m²; vị trí 2 đường Phạm Văn Đồng là 37.962.000 đồng/m²; vị trị 3, 4 đường Phạm Văn Đồng là 30.932.000 đồng/m².

“Ngoài ra, UBND thành phố cũng chấp thuận chính sách đặc thù bồi thường hỗ trợ đối với đất nông nghiệp tự chuyển đổi của hộ gia đình tại các Văn bản số 304/TB-UBND ngày 22-8-2016, số 24/UBND-ĐT ngày 3-1-2017, số 54/TB-UBND ngày 9-2-2017. Bên cạnh đó, thành phố cũng bố trí quỹ tái định cư cho các hộ dân tại nhà N07, khu 5,3ha ở phường Dịch Vọng và lô A14 Khu đô thị Nam Trung Yên”-ông Trần Đông Dực, Trưởng ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận Cầu Giấy cho biết.

Nói về các chính sách này, ông Dương Cao Thanh, Chủ tịch UBND quận Cầu Giấy, cho biết: Ngoài các chính sách được hưởng theo quy định của Nhà nước, các hộ dân còn được hưởng những chính sách đặc thù mà chưa dự án nào được thành phố chấp thuận và ưu tiên như tại dự án này.

Tạo sự đồng thuận nhưng không thể “vượt trần”

Tính đến nay, thông qua đối thoại, vận động đã có 135/238 gia đình đồng ý nhận tiền đền bù và tự nguyện bàn giao mặt bằng với số tiền 140 tỷ đồng, chưa có trường hợp nào phải cưỡng chế.

Anh Nguyễn Xuân Thanh, người dân tổ 2, phường Mai Dịch, cho biết: Gia đình anh đã nhận đủ số tiền hơn 3,4 tỷ đồng tiền đền bù. Anh sẽ sử dụng số tiền này để ổn định chỗ ở mới và mở một cửa hàng tạp hóa nhỏ. Còn anh Nguyễn Văn Yên ở tổ 2, phường Mai Dịch, tâm sự: “Nhà tôi được đền bù 983 triệu đồng. Tối 15-3, cán bộ đến nhà tôi vận động. Sau nhiều lần được giải thích, thuyết phục, tôi đã đồng ý với phương án đền bù”.

UBND quận Cầu Giấy xác định, sẽ cơ bản bàn giao mặt bằng trước ngày 30-4-2017, chậm nhất là ngày 15-5-2017. Đồng thời, lãnh đạo quận sẽ tiếp tục tiến hành đối thoại, vận động, thuyết phục người dân tự nguyện bàn giao mặt bằng.

Quận Cầu Giấy còn có những tổ công tác đặc biệt và huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc. Theo đó, ngoài Ban vận động-cưỡng chế, hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo quy định của pháp luật, Quận ủy Cầu Giấy còn thành lập một tổ công tác do đồng chí Phó bí thư Thường trực, Chủ tịch HĐND làm tổ trưởng cùng với lãnh đạo một số ban, ngành tăng cường công tác dân vận.

Theo ông Trần Việt Hà, qua buổi đối thoại trực tiếp với người dân, đại diện Văn phòng Luật sư An Thái là đơn vị được người dân thuê bảo vệ quyền lợi cũng đã thống nhất với tinh thần dự án được vận dụng chính sách đặc thù chưa từng có.

Ông Trần Đông Dực cho biết thêm, kiến nghị của các hộ dân chủ yếu liên quan đến việc xác nhận thời điểm chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở, đất sản xuất và kinh doanh. Theo chính sách hỗ trợ của thành phố, nếu các hộ chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ trước ngày 15-10-1993 sẽ được hỗ trợ 70%, sau thời điểm này chỉ được hỗ trợ 40%. Vì thế, các hộ dân cho rằng họ chuyển đổi mục đích sử dụng từ trước ngày 15-10-1993. Tuy nhiên, theo hồ sơ quản lý đất đai và bản đồ đo vẽ hiện trạng năm 1994 thể hiện, trước thời điểm 15-10-1993, toàn bộ diện tích đất trên là đất nông nghiệp. Sau đó, các hộ dân vẫn chưa đồng ý với cách giải thích này nên hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đề nghị người dân đưa ra bằng chứng để chứng minh thời điểm chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Nhưng các hộ dân cũng không thể chứng minh được. Ngày 2-3-2017, UBND quận có Văn bản số 187/UBND-GPMB gửi Văn phòng Luật sư An Thái và các hộ dân trả lời các kiến nghị liên quan, trong đó có nội dung trên.

Việc giải phóng mặt bằng của dự án thời gian qua đã thành công trên cơ sở tạo được sự đồng thuận của nhiều hộ dân, kể cả nhiều trường hợp nằm trong diện cưỡng chế đã tự nguyện bàn giao mặt bằng. Tin tưởng rằng trong giai đoạn tiếp theo, các hộ dân còn lại cũng sớm bàn giao mặt bằng, giúp dự án đẩy nhanh tiến độ. Việc vận dụng cơ chế đặc thù, theo một số chuyên gia về giải phóng mặt bằng, đã thể hiện sự quan tâm đặc biệt của UBND TP Hà Nội đối với dự án, chưa có dự án nào người dân được vận dụng nhiều như dự án này. Song dư luận cũng lo ngại việc nới lỏng vận dụng nếu thái quá sẽ tạo ra những tiền lệ không tốt, khiến người sử dụng đất hiểu chưa đúng về quyền lợi hợp pháp. Vì vậy, trong thời gian tới, để tiếp tục đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, công tác tuyên truyền, vận động cần sâu sát, cụ thể hơn, tạo sự đồng thuận trên cơ sở đúng chủ trương, chính sách và các quy định của pháp luật.

Bài và ảnh: NGUYÊN MINH - ĐỨC TUẤN