Theo dự kiến, dự án này sẽ hoàn thành, đi vào khai thác quý 2 năm 2015, nhưng cho đến nay dự án vẫn còn dang dở, nhất là việc chưa tính toán được phương án dành đường ưu tiên cho tuyến xe buýt này.

Tiến độ chậm

Theo ông Hà Huy Quang, Phó giám đốc Sở Giao thông vận tải (GTVT) TP Hà Nội: Dự án xe buýt nhanh BRT do Ban quản lý Dự án đầu tư phát triển giao thông đô thị Hà Nội (Sở GTVT TP Hà Nội) đảm nhiệm có tổng mức đầu tư hơn 55,33 triệu USD từ nguồn vốn ODA của Ngân hàng Thế giới, được khởi công xây dựng từ năm 2013, dự kiến hoàn thành cuối năm 2015. Theo thiết kế, tuyến xe buýt này có lộ trình từ Bến xe Yên Nghĩa-Ba La-Lê Trọng Tấn-Tố Hữu-Lê Văn Lương-Láng Hạ-Giảng Võ-Bến xe Kim Mã, với tổng chiều dài 14,7km, chiều rộng mặt đường dành riêng cho loại hình này khoảng 3,75m và gồm 21 nhà chờ nằm trên dải phân cách giữa đường; 1 trạm trung chuyển Bến xe Kim Mã; 1 trạm đầu-cuối Bến xe Yên Nghĩa và 4 cầu đi bộ tiếp cận nhà chờ. Trên các tuyến phố trong lộ trình sẽ có làn đường chỉ dành riêng cho xe buýt nhanh. Căn cứ vào tính toán thiết kế, xe buýt nhanh có vận tốckhoảng 22km/giờ. Như vậy, nếu đi từ Kim Mã đến Yên Nghĩa sẽ mất khoảng 30 phút, thay vì mất hơn một giờ như xe buýt thường hiện nay.

Được biết, đến thời điểm hiện nay, tuyến xe buýt này đã thi công xong trạm trung chuyển Bến xe Kim Mã, trạm đầu-cuối Bến xe Yên Nghĩa, xây xong 4/8 cầu vượt tiếp cận nhà chờ, 21/21 nhà chờ, xây dựng và lắp xong khu depot (khu nhà ga lớn, khu vực sửa chữa) trong Bến xe Yên Nghĩa. Theo thiết kế, chỉ còn 4 cầu đi bộ tại các nhà chờ và triển khai gói thầu mua sắm thiết bị thẻ vé, đoàn xe, tổ chức giao thông trên toàn tuyến, một số hạng mục phụ trợ khác là tuyến xe buýt nhanh này có thể đưa vào hoạt động. Thế nhưng, thực tế vẫn còn đầy rẫy những vấn đề bất cập cần được khắc phục kịp thời.

Một điểm nhà chờ của tuyến xe buýt nhanh (BRT) Kim Mã-Yên Nghĩa trên tuyến đường Giảng Võ. 

Có kịp vận hành vào cuối năm 2016?

Trả lời câu hỏi của phóng viên vì sao lại chậm đưa tuyến xe buýt BRT vào hoạt động, ông Hà Huy Quang cho biết: “Cái khó nhất của dự án là làm sao nó vận hành được. Đây là loại hình giao thông mới, do vậy đơn vị thi công gặp khó khăn về đường ưu tiên và vấn đề sắp xếp giao thông. Hiện Sở GTVT TP Hà Nội đang phối hợp cùng các đơn vị liên quan bàn bạc tìm ra giải pháp tốt nhất để đưa tuyến xe buýt nhanh BRT Kim Mã-Yên Nghĩa đi vào hoạt động cuối năm 2016”.

Theo Ban quản lý dự án, xe buýt nhanh BRT được duyệt quy hoạch đường ưu tiên 3,5m, thế nhưng trong quá trình triển khai đã nảy sinh nhiều bất cập. Trong đó, khó nhất vẫn là làm sao có đường ưu tiên cho loại hình này. Bởi vì, với thực tế của mạng lưới giao thông ở Hà Nội như hiện nay, khi triển khai làm đường ưu tiên (làm gờ lên để ngăn toàn bộ phương tiện khác không được phép đi vào khu vực của tuyến đường ưu tiên) thì ở từng đoạn phố, đoạn đường, nhất là những tuyến đường có mật độ giao thông lớn sẽ gây ra những phản cảm trong điều kiện hệ thống hạ tầng vốn còn thiếu đồng bộ như hiện nay.

Để khắc phục, Sở GTVT đã báo cáo UBND thành phố và Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) để tính toán cách quản lý, khai thác hiệu quả loại hình vận tải công cộng này. Hiện có hai quan điểm, một là dành đường ưu tiên 3,5m suốt toàn tuyến, nhưng tính khả thi không cao. Hai là giảm ưu tiên, không ưu tiên hoàn toàn. Trước những luồng ý kiến khác nhau này, Sở GTVT đã cùng các chuyên gia của Ngân hàng Thế giới nghiên cứu phương án tổ chức giao thông mang tính khả thi chứ không hẳn là ưu tiên toàn bộ, nghĩa là không phải ưu tiên hoàn toàn 100%, mà chỉ theo từng đoạn tuyến, chẳng hạn như đoạn nào có khả năng có thể dành riêng đường ưu tiên, đoạn nào không được thì ưu tiên qua các nút giao thông. Dự kiến, trong thời gian tới sẽ cho xe buýt đi thử trên tuyến này để đưa ra phương án khả thi, hiệu quả. Sau đó, quý 3 năm 2016, Sở GTVT sẽ báo cáo cụ thể với UBND thành phố để đưa tuyến xe vào hoạt động trong quý 4.

Mặc dù chủ đầu tư đang đôn đốc các nhà thầu tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện để dự án có thể hoàn thành, đưa vào hoạt động trong quý 4 năm 2016, nhưng hiện tại một số hạng mục quan trọng như: Gói thầu mua sắm thiết bị thẻ vé, đoàn xe, tổ chức giao thông trên toàn tuyến và một số hạng mục phụ trợ khác vẫn đang loay hoay chưa tìm được hướng xử lý phù hợp. Chính vì vậy, một lần nữa dư luận lại đặt câu hỏi, dự án xe buýt nhanh BRT Kim Mã-Yên Nghĩa sẽ lỗi hẹn đến bao giờ?

 

Theo Quy hoạch GTVT thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, TP Hà Nội sẽ có 8 tuyến xe buýt nhanh BRT, gồm: Kim Mã-Lê Văn Lương-Yên Nghĩa, dài 14km; Ngọc Hồi-Phú Xuyên (đi theo Quốc lộ 1 cũ), dài 27km; Sơn Đồng-Ba Vì, dài 20km; Phù Đổng-Bát Tràng-Hưng Yên, dài 15km; Gia Lâm-Mê Linh (vành đai 3), dài 30km; Mê Linh-Sơn Đồng-Yên Nghĩa-Ngọc Hồi-Quốc lộ 5-Lạc Đạo (vành đai 4), dài 53km; Ba La-Ứng Hòa dài 29km; Ứng Hòa-Phú Xuyên, dài 17km.

Bài và ảnh: VŨ DUNG