QĐND - Gặp bà con các bản làng ở huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An, từ già trẻ, gái trai, hầu như ai cũng thuộc lòng các sáng tác của Lê Quốc Hoàng như: “Bản làng ơn Bác”, “Rừng chiều ơn Bác”, “Lời Bác còn ngân trong lòng Mường”... Mỗi bài hát với những giai điệu dân ca Thái luyến láy đều chứa đựng nội dung về tấm gương đạo đức Bác Hồ, làm cho bà con dân tộc nơi đây dễ học, dễ nhớ và dễ làm theo.

Là con thứ tư trong gia đình có 5 anh chị em, từ nhỏ, Hoàng đã ý thức được tầm quan trọng của việc học cái chữ. Được bố mẹ cho ăn học, năm 1977, chàng trai người dân tộc Thái thi đỗ vào Trường Trung cấp Y Nghệ Tĩnh. Hoàng hiểu rõ hơn và vận động bà con dân bản mình không nên tin vào lời thầy cúng, thầy mo để chữa bệnh.

Lê Quốc Hoàng say sưa với các nhạc cụ dân tộc.

Đầu thập niên 80 của thế kỷ trước, anh được điều về công tác tại Bệnh viện Đa khoa huyện Con Cuông. Tại đây, anh cùng với những cán bộ bệnh viện thường xuyên được cử vào các bản làng để khám, chữa bệnh cho bà con, giúp họ bỏ những hủ tục xấu. Ban đầu, nói suông bà con không nghe, cái đầu bà con không nhớ. Hoàng trăn trở đề xuất cấp trên phải tìm cách nói bằng lời hát mới thấm dần vào cái bụng đồng bào được. Vốn có giọng hát mang đậm âm hưởng của núi rừng từ những phong trào văn hóa văn nghệ, năm 1984, Hoàng được bệnh viện cử đi học lớp nghiệp vụ thanh nhạc 3 tháng tại trung tâm văn hóa tỉnh. Có kiến thức về thanh nhạc, trở về bệnh viện, Hoàng được giao phụ trách công tác tuyên truyền quần chúng và anh cho ra tác phẩm đầu tay: “Rừng chiều ơn Bác”.

Anh tâm sự: “Đồng bào dân tộc Thái mình ai cũng yêu quý Bác Hồ, một lòng chung thủy với Đảng. Nhiều bà con chưa biết mặt chữ nên chỉ có lời hát mới giúp họ nhớ lâu và hiểu hơn thôi. Những ca khúc mình sáng tác về Bác Hồ theo điệu Lăm - Khắp - Xuôi - Nhuôn, bà con ở đây thích lắm. Họ thuộc lòng đến nỗi mỗi cuộc vui bên hũ rượu cần suốt đêm đều đem ra hát như thứ dân ca của đồng bào mình”.

Các sáng tác về Bác Hồ của anh như: “Bản Mường ơn Bác” (1993), “Lời Bác còn ngân trong lòng Mường” (2008), “Suối ngàn nhớ Bác” (2009)… lần lượt ra đời. Lê Quốc Hoàng nay là Giám đốc Chi nhánh Dược y tế Nghệ An tại Con Cuông, nhưng anh vẫn tranh thủ đi khắp các bản Mường miền tây Nghệ An để sưu tập những nhạc khí, nhạc cụ của đồng bào nhằm lưu giữ lại. Đến nay, trong nhà sàn vợ chồng anh sinh sống còn lưu giữ nhiều loại nhạc cụ của đồng bào Thái, Mông.

Bài và ảnh: Trần Ngọc Thái