Tiêm vắc-xin: Phòng bệnh chủ động

QĐND - Vừa qua, sau một số phản ứng nặng ở trẻ nhỏ liên quan đến tiêm chủng, nhiều bà mẹ lo lắng, do dự về việc cho con tiêm vắc-xin. Lo lắng là đương nhiên, xuất phát từ tình thương và tấm lòng người mẹ đối với con, nhưng đừng vì thế mà không tiêm vắc-xin cho con bởi lẽ, hiện nay chưa có biện pháp nào bảo vệ sức khỏe cho con tốt hơn là tiêm vắc-xin phòng bệnh... 

Hạn chế tối đa tai biến

Việt Nam đang triển khai chiến dịch tiêm phòng vắc-xin sởi - rubella. Đây là một chiến dịch có quy mô lớn nhất từ trước tới nay của Bộ Y tế. Chưa bao giờ một chiến dịch tiêm chủng lại có quyết định và chỉ thị riêng của Thủ tướng Chính phủ như chiến dịch này. Bởi vậy cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương và đặc biệt là sự tham gia tích cực của người dân thì chiến dịch tiêm chủng mới có thể thành công.

Bộ Y tế đã thành lập 4 đoàn đi kiểm tra giám sát tại các địa phương triển khai. Ở những nơi đoàn kiểm tra, công tác chuẩn bị chiến dịch rất chu đáo, có sự phối hợp tốt với ngành giáo dục trong công tác điều tra, lập danh sách đối tượng và tổ chức chiến dịch tiêm chủng tại trường học; thông tin về chiến dịch tiêm vắc-xin sởi-rubella đã được người dân biết và các bậc cha mẹ hưởng ứng mang con tham gia chiến dịch tiêm chủng đầy đủ; công tác bảo quản vắc-xin và thực hành tiêm chủng được thực hiện đúng yêu cầu kỹ thuật; công tác bảo đảm an toàn tiêm chủng được chuẩn bị chu đáo, không có trường hợp phản ứng nặng sau tiêm được ghi nhận.

Kiểm tra thân nhiệt của trẻ trước khi tiêm.

Theo PGS, TS Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, các trung tâm y tế dự phòng cần có những tư vấn viên tốt để hướng dẫn, thuyết phục cha mẹ đưa con em mình đi tiêm chủng, thiết lập đường dây nóng về tiêm chủng, liên tục cập nhật các câu hỏi đáp tới người dân. Còn GS, TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện vệ sinh dịch tễ, khẳng định:  Không có loại vắc-xin nào tuyệt đối an toàn 100%. Tiêm vắc-xin là đưa vào cơ thể một kháng nguyên, kích thích cơ thể sản sinh miễn dịch chủ động để dự phòng bệnh. Tùy theo cơ địa từng người có thể xảy ra một số phản ứng sau tiêm vắc-xin, phản ứng này có thể là nhẹ hay nặng tùy từng trường hợp và tùy loại vắc-xin cũng như thể trạng sức khỏe cơ thể của đứa trẻ. Nếu việc tổ chức và thực hành tiêm chủng được thực hiện tốt, tất cả các trường hợp bị mắc bệnh và các trường hợp chống chỉ định hoặc hoãn tiêm được sàng lọc thật tốt thì số phản ứng sau tiêm chủng sẽ rất thấp.

Bảo đảm nguồn cung đầy đủ vắc-xin

Để tránh việc "khan" vắc-xin dịch vụ như vừa qua, Phó cục trưởng Cục Quản lý dược,  ông Đỗ Văn Đông, cho biết: Hiện nay, bên cạnh việc vắc-xin Quinvaxem (5 trong 1) được Thủ tướng Chính phủ cho phép tiếp tục triển khai tiêm miễn phí trên toàn quốc trong Chương trình tiêm chủng mở rộng Quốc gia (TCMR) và luôn được đáp ứng đầy đủ thì vắc-xin 5 trong 1, 6 trong 1 sử dụng trong tiêm chủng dịch vụ đã liên tục được nhập khẩu về Việt Nam và phân phối cho các đơn vị tiêm chủng có dự trù trên cả nước.

Tiêm chủng là biện pháp phòng bệnh chủ động.

Vắc-xin tiêm dịch vụ được phục vụ theo nhu cầu của nhân dân, tuân theo quy luật cung-cầu và được tiêm tại các điểm tiêm chủng dịch vụ trên cả nước. Do đặc thù của vắc-xin là thời gian sản xuất dài (khoảng 6 tháng), hạn sử dụng ngắn, điều kiện bảo quản nghiêm ngặt, số lượng nhà sản xuất trên toàn cầu ít nên nhà sản xuất cần thời gian để tổng hợp các đơn đặt hàng nhận được và lập kế hoạch sản xuất. Vì vậy, công tác lập dự trù và đặt hàng của các đơn vị tiêm chủng dịch vụ đối với nhà nhập khẩu, nhà phân phối đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm cung ứng vắc-xin. Vắc-xin 5 trong 1 (Quinvaxem và Pentaxim) và vắc-xin 6 trong 1 (Infanrix Hexa) đều có số đăng ký lưu hành tại Việt Nam còn hiệu lực. Điều này có nghĩa là tất cả doanh nghiệp đủ điều kiện nhập khẩu vắc-xin đều có thể nhập khẩu các loại vắc-xin này với số lượng và số lần nhập khẩu không hạn chế mà không cần giấy phép nhập khẩu của Cục Quản lý dược. Nguồn cung vắc-xin 5 trong 1 và 6 trong 1 thời gian này là không thiếu. Một yếu tố quan trọng để bảo đảm vắc-xin tiêm chủng dịch vụ cho nhân dân là công tác lập dự trù và đặt hàng của các đơn vị tiêm chủng, bên cạnh các yếu tố khác như cơ chế tài chính, thanh toán và tổ chức tiêm. Hiện các đơn vị tiêm chủng có lập dự trù đều đã nhận được vắc-xin 5 trong 1 và 6 trong 1.

Do việc kinh doanh vắc-xin phục vụ tiêm chủng dịch vụ tuân theo quy luật cung-cầu của thị trường nên tin rằng các đơn vị cung cấp vắc xin đều muốn kinh doanh với số lượng càng nhiều càng tốt. Trường hợp phát hiện doanh nghiệp nào cố tình đầu cơ để trục lợi, doanh nghiệp đó sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật. Cho đến nay, Cục Quản lý dược chưa nhận được thông tin về đơn vị tiêm chủng nào đã lập dự trù và đặt hàng mà đơn vị cung cấp lại từ chối giao hàng.

Thiết lập đường dây nóng

Để bảo đảm tất cả trẻ em trong độ tuổi được tiêm 12 loại vắc-xin miễn phí trong Chương trình TCMR Quốc gia, các loại vắc-xin luôn được đảm bảo đầy đủ và theo đúng kế hoạch tiêm chủng. Bên cạnh đó, Bộ Y tế đang nghiên cứu và sẽ tiếp tục đề xuất với Chính phủ để đưa thêm vắc-xin vào Chương trình TCMR như: Vắc-xin phòng bệnh bại liệt dạng tiêm, phòng bệnh do phế cầu, phòng bệnh ung thư tử cung... tiến tới Chương trình TCMR sẽ bao phủ hầu hết các bệnh gây tử vong trên trẻ em có thể ngăn ngừa bằng vắc-xin. Bộ Y tế cũng liên tục có văn bản yêu cầu các Sở Y tế chỉ đạo các đơn vị tiêm chủng thực hiện tốt việc dự trù, đặt hàng. Ngoài ra, Bộ Y tế cũng sẽ phối hợp với các bộ, ngành và địa phương triển khai kế hoạch tuyên truyền toàn diện, kịp thời thông tin về các loại vắc-xin, tránh tình trạng người dân đột ngột bỏ tiêm rồi lúc nào đó lại đổ xô đi tiêm vào cùng một thời điểm. Bộ Y tế cũng đã hướng dẫn nhân viên y tế có thể tư vấn cho người dân sử dụng vắc-xin tương tự trong Chương trình TCMR. Cả Chương trình TCMR và tiêm chủng dịch vụ đều được khuyến khích để bảo đảm trẻ em trong độ tuổi có khả năng tiếp cận cao nhất đối với vắc-xin phòng bệnh.

Nhằm giải đáp người dân về chiến dịch tiêm vắc-xin sởi - rubella, Bộ Y tế thiết lập đường dây nóng cung cấp các thông tin phục vụ người dân có trẻ trong độ tuổi thuộc chiến dịch tiêm chủng này. Các bậc phụ huynh cần giải đáp về vắc-xin sởi - rubella hãy gọi đến số 096.385.1919 hoặc gọi tới Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, số điện thoại: 043.9721334.

Bài và ảnh: THU HƯƠNG