Mặc dù có điều kiện về việc làm, thu nhập tạm ổn định, nhưng số công nhân nữ ở đây không những gặp khó khăn về nhà ở mà còn thiếu nhà trẻ, thiếu hẳn nơi vui chơi, học tập an toàn cho con em của mình.

Xoay xở đủ đường

Sau giờ tan ca, chị Trần Thị Tình, công nhân Công ty TNHH Patron Vina, KCN Khai Quang, TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc vội vàng đi chợ mua thức ăn rồi tất bật về nhà với đứa con nhỏ vừa tròn 1 tuổi đang được bà ngoại chăm sóc ở phòng trọ. Cả hai vợ chồng đều là người địa phương khác đến đây lập nghiệp, công việc lại thường xuyên phải tăng ca, nên anh chị phải nhờ ông bà nội, ngoại chăm sóc hai con nhỏ. Cháu lớn 3 tuổi được gửi về quê ở Yên Bái để đi học mầm non, bởi khu vực lân cận không có trường công lập, trường tư thì học phí quá cao so với đồng lương công nhân của họ.

Cảnh bà trông cháu thường thấy tại các nhà trọ công nhân thuộc KCN Khai Quang, TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc. 

Chị Nguyễn Thị Thêm, quê ở xã Đồng Quế, huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc mấy tháng nay phải xin nghỉ không lương để ở nhà trông con. Vợ chồng chị Thêm đều là công nhân Công ty Cổ phần Giày da Vĩnh Yên, mức lương chỉ 3,5 triệu đồng/người/tháng, trong khi riêng tiền thuê trọ, điện, nước mỗi tháng đã tốn gần 2 triệu đồng, chưa kể các khoản sinh hoạt phí khác. Ông bà nội, ngoại đã già yếu, không thể lên trông cháu, không có tiền thuê người giúp việc và cũng không thể gửi con ở nhà trẻ tư vì học phí 700-800 nghìn đồng/tháng, nên hai vợ chồng buộc phải tính toán để chị nghỉ không lương ở nhà trông con, đợi khi lớn hơn chút nữa sẽ gửi về quê cho cháu đi học...

Quê ở tận huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa đến Vĩnh Phúc làm việc tại KCN Khai Quang, thu nhập của anh Trần Văn Năm chỉ hơn 5 triệu đồng/tháng, trong đó anh đã phải chi gần 1 triệu đồng/tháng để gửi con vào nhà trẻ tư thục. Theo anh Năm, ở các trường công lập hiện chỉ thu học phí khoảng 300.000-400.000 đồng/tháng mà giáo viên tốt, cơ sở vật chất cũng khang trang. Đành rằng các trường tư thục có giá học phí cao ngất ngưởng, chất lượng nhiều chỗ cũng chưa thật bảo đảm, nhưng vợ chồng anh không có sự lựa chọn nào khác bởi trường công chỉ hoạt động vào giờ hành chính, trong khi công nhân làm theo ca kíp như vậy sẽ phải tốn thêm tiền thuê người đưa đón, trông con trong lúc bố mẹ chưa tan ca.

Thiếu trường nghiêm trọng

Theo thống kê của ngành giáo dục tỉnh Vĩnh Phúc, hiện toàn tỉnh có 184 trường mầm non (173 trường công lập, 11 trường mầm non tư thục), trong đó có 11 trường tại các địa phương có khu công nghiệp. Hiện nay, mới có duy nhất Trường Mầm non Hoa Hồng 2 ở KCN Khai Quang là ưu tiên tuyển con công nhân lao động, 10 trường còn lại vừa tuyển các cháu có hộ khẩu tại địa phương, vừa tuyển con em công nhân lao động nên số lượng học sinh rất đông. Cơ sở vật chất tại các trường này cũng chưa đáp ứng được số lượng lớn học sinh từ các KCN. Thực tế, nhu cầu gửi trẻ đi học mầm non của công nhân các KCN rất lớn, trong khi các trường học trên địa bàn chỉ đáp ứng được một phần rất nhỏ. Như vậy có thể thấy, bài toán nhà trẻ cho con em công nhân đang là bài toán nan giải của các cấp chính quyền nơi đây. Cùng với tình trạng thiếu trường, lớp, phần lớn con của công nhân làm việc trong các KCN ở Vĩnh Yên không được học ở các trường công lập vì họ đều là những lao động nhập cư, không có hộ khẩu thường trú tại nơi làm việc. Bên cạnh đó, các trường công lập chỉ nhận trẻ từ 18 tháng tuổi trở lên, trong khi công nhân chỉ được nghỉ thai sản 6 tháng.

Trao đổi với bà Vũ Thị Ngọc, Trưởng phòng Giáo dục Mầm non, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Vĩnh Phúc, chúng tôi được biết, toàn tỉnh hiện có 1.847 phòng học mầm non và đang thiếu 396 phòng học so với nhu cầu thực tế. Riêng KCN Khai Quang, hiện có gần 4.000 trẻ trong độ tuổi mầm non nhưng chỉ gần 50% số này được đi học và phần lớn là học tại các cơ sở ngoài công lập chưa được cấp phép. Thời gian qua, tỉnh Vĩnh Phúc đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ cho nữ công nhân trong các KCN như miễn học phí cho các cháu bậc mầm non ở nông thôn; hỗ trợ lắp đặt các phòng vắt sữa, lưu trữ sữa cho các doanh nghiệp có sử dụng nhiều lao động nữ; quan tâm chỉ đạo giải quyết chế độ chính sách ốm đau, thai sản, nơi khám, chữa bệnh ban đầu. Tuy nhiên, đó chỉ là những hỗ trợ tạm thời, chưa giải quyết được nỗi lo thiếu trường lớp của công nhân lao động.

Với sự phát triển nhanh chóng của các KCN thu hút một lực lượng lao động lớn như hiện nay thì vấn đề thiếu trường mầm non tại các KCN của Vĩnh Phúc sẽ là vấn đề khó giải quyết. Do đó, sẽ còn rất nhiều lao động nữ phải gửi con ở quê, nhà trẻ tư thục không bảo đảm chất lượng. Vì vậy, việc xây dựng thêm trường mầm non cho các KCN đang là nhu cầu bức thiết, cần sự quan tâm hỗ trợ của các cấp, các ngành của tỉnh Vĩnh Phúc để công nhân yên tâm lao động sản xuất.

Bài và ảnh: NGUYỄN HỒNG SÁNG