QĐND - Thời gian qua, nhiều sai phạm khi áp dụng chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư theo quy định tại Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13-8-2009 của Chính phủ đối với các dự án thuộc thẩm quyền phê duyệt của UBND TP Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang đã gây nhiều thắc mắc trong dư luận và làm thiệt hại cho ngân sách Nhà nước…

Ngày 24-9-2012, UBND TP Vị Thanh ban hành Quyết định số 3000/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án bồi thường cho hộ ông Lê Văn Hoàng ở Dự án khu dân cư, tái định cư phường 3. Ông Hoàng bị thu hồi tổng diện tích 4.404,7m2, gồm thửa số 44 (339) diện tích 4.216,7m2 đất, thửa số 38 (338) diện tích 188m2, được bồi thường (hỗ trợ đất, nhà, công trình, hoa màu) với tổng số tiền 728.031.076 đồng và giải quyết tái định cư cho một hộ chính và một suất tái định cư phụ. Thế nhưng, phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho hộ gia đình này không đúng quy định pháp luật vì căn cứ điểm d, khoản 1, Điều 32 Quyết định số 14/2010/QĐ-UBND thì gia đình ông không đủ điều kiện giải quyết tái định cư hộ phụ (hộ phụ này được hình thành sau ngày có Quyết định thu hồi đất lẻ và sau khi phê duyệt bồi thường đối với hộ ông Hoàng).

Cũng bị ảnh hưởng bởi dự án này, ông Lê Vĩnh Thanh-một người dân địa phương nói:

- Gia đình tôi bị thu hồi 748,8m2 đất cho Dự án xây dựng Khu dân cư-tái định cư phường 3, giai đoạn 2. Khi thực hiện dự án (2011), gia đình chỉ được hỗ trợ ổn định cuộc sống cho 9 khẩu, nhưng theo sổ hộ khẩu tổng cộng hộ có 14 khẩu. Nếu căn cứ theo Điều 27, Quyết định số 14/2010/QĐ-UBND ngày 21-6-2010 của UBND tỉnh Hậu Giang, thì gia đình tôi được hỗ trợ ổn định cuộc sống cho 13 khẩu có tên trong sổ hộ khẩu (vì 13 người này nhập khẩu trước 24 tháng khi triển khai thực hiện dự án).

Khu tái định cư phường 3, TP Vị Thanh - nơi có nhiều sai phạm trong bồi thường, hỗ trợ tái định cư.                               

Ngoài dự án trên, ở các dự án lớn khác trên địa bàn TP Vị Thanh như: Dự án Hệ thống cống ngăn mặn Nam kênh Xà No TP Vị Thanh; cụm Công nghiệp kho tàng và bến bãi xã Tân Tiến, TP Vị Thanh; khu tái định cư-dân cư phường 5 ; Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh; quản lý thủy lợi phục vụ phát triển nông thôn Đồng bằng sông Cửu Long (WB6); tiểu dự án khép kín tuyến đê, cống vùng Ô Môn - Xà No, tỉnh Hậu Giang… cũng có sai phạm trong bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Kết luận số 56/KL-TT của Thanh tra tỉnh Hậu Giang ngày 8-10-2014 nêu rõ: Từ khi Nghị định 69/2009/NĐ-CP có hiệu lực đến ngày 31-12-2013, UBND TP  Vị Thanh báo cáo đã thực hiện phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được 39 dự án, tổng diện tích đất bị thu hồi 812.006,1m2; tổng số hộ gia đình và tổ chức bị ảnh hưởng 627 (622 hộ dân và 5 tổ chức); tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ và tái định cư 173.490.501.663 đồng; tổng số hộ được giải quyết tái định cư 195 hộ (84 hộ tái định cư tập trung, 111 hộ tái định cư phân tán). Trong đó, đã thực hiện xong 27 dự án, dự án còn đang triển khai thực hiện là 12... Qua kiểm tra, phát hiện có 20 trường hợp áp dụng chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư chưa đúng quy định tại Nghị định số 69/2009/NĐ-CP của Chính phủ, Quyết định số 14/2010/QĐ-UBND ngày 21-6-2010 và Quyết định số 08/2011/QĐ-UBND ngày 22-2-2011 của UBND tỉnh Hậu Giang. “Nguyên nhân dẫn đến áp dụng chưa đúng chính sách quy định là do trong quá trình lập hồ sơ để làm cơ sở phê duyệt bồi thường, hỗ trợ, các cơ quan và các cá nhân được giao nhiệm vụ tham mưu chưa chính xác, đã xác định không đúng đối tượng và các điều kiện để được bồi thường, hỗ trợ. Những sai sót tập trung trong việc hỗ trợ ổn định cuộc sống (có trường hợp hỗ trợ dư nhân khẩu, có trường hợp hỗ trợ hai lần), hỗ trợ tái định cư, hỗ trợ thuê nhà tạm cư, hỗ trợ chuyển đổi nghề, hỗ trợ khác, bồi thường không tính mật độ cây trồng; cũng có những trường hợp hỗ trợ ổn định cuộc sống còn thiếu nhân khẩu, chưa được hỗ trợ do bị thiệt hại nhà ở, có trường hợp chưa được hỗ trợ đối với hộ trực tiếp sản xuất nông nghiệp...”-ông Lưu Ngọc Đông, Chánh Thanh tra tỉnh Hậu Giang cho biết.

Theo đánh giá của đoàn kiểm tra, về cơ bản, UBND TP Vị Thanh thực hiện các phương án chi tiết bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được phê duyệt của 39 dự án đúng nguyên tắc, quy định, không phát hiện tiêu cực trong việc áp dụng các quy định này. Các sai phạm do cán bộ, nhân viên thực hiện nhiệm vụ giải phóng mặt bằng, chủ tịch UBND các xã, phường chưa được tập huấn kỹ về chính sách bồi thường, hỗ trợ. Bên cạnh đó, UBND TP Vị Thanh mong muốn sớm thực hiện giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ xây dựng các công trình nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của địa phương nên chưa chặt chẽ trong việc áp dụng chính sách và quy định pháp luật.

Để khắc phục những sai phạm, theo kiến nghị của Thanh tra tỉnh Hậu Giang, UBND TP Vị Thanh có trách nhiệm ban hành quyết định điều chỉnh, sửa đổi các quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và hỗ trợ bổ sung đối với 11 trường hợp áp dụng chưa đúng quy định; ban hành quyết định thu hồi gần 438 triệu đồng và thu hồi một nền tái định cư. UBND TP Vị Thanh tổ chức kiểm điểm trách nhiệm các đơn vị, cá nhân có liên quan trực tiếp đối với các trường hợp thực hiện chưa đúng quy định nêu trên, tùy theo tính chất mức độ sai phạm mà xử lý theo quy định.

Bài và ảnh: VIỆT HÀ