QĐND - Năm 2010, UBND thành phố Hà Nội chấp thuận chủ trương đầu tư xây dựng điểm tập kết rác thải khu vực phía nam huyện Ứng Hòa. Thế nhưng, dự án đã không nhận được sự đồng tình của gần 60 hộ dân nằm trong khu vực giải phóng mặt bằng.

Được biết, ngày 1-11-2010, UBND thành phố Hà Nội đã có Công văn số 8816/UBND-NN, chấp thuận chủ trương đầu tư việc xây dựng khu xử lý rác thải tập trung tại khu vực phía nam huyện Ứng Hòa. Chủ trương này của thành phố đã được các cấp chính quyền và nhân dân huyện Ứng Hòa đồng tình ủng hộ, cụ thể là: Ngày 8-11-2010, UBND huyện Ứng Hòa đã chỉ đạo thành lập Ban Quản lý dự án xây dựng điểm tập kết rác thải theo Quyết định số 736/QĐ-UBND. Dự án có quy mô xây dựng 3ha, do UBND huyện Ứng Hòa làm chủ đầu tư, đại diện là Ban quản lý dự án sự nghiệp vệ sinh môi trường huyện. Dự án có tổng mức đầu tư sau khi điều chỉnh lên tới gần 50 tỷ đồng bằng nguồn ngân sách của thành phố.

Để có đất thực hiện dự án, UBND huyện giao cho UBND xã Đông Lỗ có trách nhiệm chuyển 57 hộ dân đang canh tác tại cánh đồng Dơ, thuộc địa bàn 3 thôn Nhân Trai, Ngọc Trục và Mạnh Tân sang vị trí khác. Thế nhưng, trong quá trình triển khai, thực hiện thu hồi đất, từ ý kiến chỉ đạo của UBND xã Đông Lỗ tới trưởng thôn không hề có giấy tờ, văn bản gì. Đã thế, khi lãnh đạo thôn tiến hành họp và lấy ý kiến người dân không ghi lại biên bản nội dung cuộc họp. Theo phản ảnh của người dân nơi đây, họ chưa từng được ký bất kỳ vào loại giấy tờ gì, để đồng ý chuyển đi nơi khác canh tác, sản xuất. Về vấn đề này, một số cán bộ của địa phương lại nói rằng, có làm biên bản lấy ý kiến người dân, nhưng đã bị thất lạc?

Sau hơn 2 năm khởi công với 23 tỷ đồng vốn, nhưng dự án bãi chôn lấp rác thải vẫn như một chiếc ao. 

Theo đó, ông Đinh Quang San, Chủ tịch UBND xã Đông Lỗ khẳng định: "Quy trình họp và lấy ý kiến của người dân xã đã giao cho các trưởng thôn. Người dân đồng ý hay không đồng ý, thôn sẽ có trách nhiệm báo cáo lại cho chính quyền xã. Khi xảy ra thắc mắc của người dân thì trưởng thôn báo cáo đã làm thất lạc giấy tờ liên quan. Ngay sau khi nhận được thông tin người dân thôn Mạnh Tân chưa đồng tình việc thu hồi đất, về chính sách đền bù, đại diện UBND xã đã hai lần trực tiếp xuống thôn gặp gỡ giải thích, tuyên truyền vận động nhân dân chấp hành chủ trương của thành phố. Thế nhưng, không ít người dân vẫn không đồng tình, ủng hộ. Chúng tôi nhận trách nhiệm, thiếu sót này và sẽ rút kinh nghiệm nghiêm túc".

Còn theo ông Nguyễn Văn Bình, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Ứng Hòa: UBND huyện đã nhận được phản ánh về vấn đề giải phóng mặt bằng ở xã Đông Lỗ. Cái sai ở đây chính là trong quá trình thực thi, lẽ ra UBND xã phải sâu sát để làm việc với dân, có biên bản lưu giữ đầy đủ. Nhưng lại chỉ giao cho trưởng thôn đứng ra làm việc. Chính việc làm “cẩu thả”, không giải thích thấu đáo và không tôn trọng ý kiến nhân dân của UBND xã Đông Lỗ đã dẫn đến thắc mắc, khiếu kiện của người dân. Sau khi sự việc xảy ra, UBND huyện đã họp và nhìn nhận trách nhiệm của từng cá nhân.

Mặc dù triển khai thiếu chặt chẽ, không minh bạch, nhưng đến ngày 6-6-2012, dự án vẫn  được khởi công. Theo kế hoạch, tháng 12-2014, dự án sẽ hoàn tất và đưa vào sử dụng. Thế nhưng, theo quan sát của phóng viên, tại điểm thi công dự án ngày 4-9-2013 thì tất cả vẫn ngổn ngang. Nhà dự án đã hoàn thiện xong phần xây thô, hố chôn lấp mới được đào lên nhưng chưa lót đáy và xây bờ kè. Không ít người dân địa phương cho biết, từ nhiều ngày nay công trình bị đình trệ, không hề có công nhân làm việc và khó có thể hình dung dự án sẽ được hoàn thành vào cuối năm 2014 như cam kết của đại diện UBND huyện Ứng Hòa và xã Đông Lỗ. Về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Bình, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường khẳng định: Hiện nay, một số hạng mục chưa được triển khai theo đúng tiến độ. Lý do là giải ngân chậm, đến thời điểm này mới chỉ có 23 tỷ đồng. Hiện nay, chúng tôi vẫn đang phải tự tạm ứng tiền để hoàn tất công trình cho kịp tiến độ.

Dự án chôn lấp rác thải là công trình phúc lợi dân sinh, nên UBND thành phố Hà Nội chỉ bố trí vốn cho các hạng mục xây dựng, không có kinh phí đền bù giải phóng mặt bằng như nhiều người dân vẫn nghĩ. Tuy nhiên, do cách làm thiếu chặt chẽ, UBND xã Đông Lỗ đã để xảy ra nhiều ý kiến trái chiều, không đồng thuận trong quần chúng nhân dân. Người dân cũng rất lo lắng việc dự án này có thể gây ra ô nhiễm môi trường. Đề nghị, các cấp chính quyền của huyện Ứng Hòa, nhất là UBND xã Đông Lỗ cần tích cực tuyên truyền, vận động để người dân hiểu đúng quy định của Nhà nước trong việc bồi thường, hỗ trợ đối với dự án phúc lợi dân sinh và hiểu thêm về công nghệ xử lý chôn lấp rác thải bằng lót tấm vải địa bảo đảm an toàn cho môi trường. Giải quyết được vấn đề nêu trên dự án mới có khả năng hoàn thành đúng tiến độ và đưa vào hoạt động đúng kế hoạch đề ra.

Bài và ảnh: NGUYỄN HUYỀN TRANG