QĐND - Mới đây, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Nghệ An phối hợp với Công an tỉnh Nghệ An phát hiện, bắt quả tang 11 cơ sở kinh doanh dùng chíp điện tử để gian lận, bớt xén xăng, dầu của người mua với sai số vượt giới hạn cho phép từ 4% đến 11%. Mở rộng điều tra, cơ quan chức năng phát hiện các đối tượng đã bán và lắp đặt thiết bị gian lận ở nhiều địa phương trong toàn quốc...

Dùng IC giả để ăn bớt xăng, dầu

Ông Trần Quốc Thành, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Nghệ An, cho biết: “Nghệ An là tỉnh có số lượng cơ sở kinh doanh xăng, dầu lớn nên năm 2014, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh đã thực hiện thanh tra chuyên ngành đối với các cơ sở kinh doanh xăng, dầu về việc chấp hành các quy định của pháp luật... Từ ngày 2-10-2014 đến 15-10-2014, đoàn thanh tra của sở đã bí mật, bất ngờ thanh tra 22 cơ sở kinh doanh xăng, dầu, phát hiện 4 cơ sở vi phạm. Trong đó có một cơ sở vi phạm nghiêm trọng với hành vi thay thế IC chương trình nhằm điều chỉnh sai số phương tiện đo có lợi cho người bán với sai số lên tới +4,4%. Đoàn thanh tra nhận định còn nhiều cơ sở sử dụng các hành vi gian lận, lừa dối khách hàng, song do thẩm quyền và điều kiện không cho phép đi sâu điều tra tận gốc đường dây cung cấp, lắp đặt thiết bị gian lận. Vì thế, lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ đã báo cáo UBND tỉnh Nghệ An và đề nghị Công an tỉnh phối hợp, giúp đỡ đoàn thanh tra. Công an tỉnh Nghệ An đã chỉ đạo Phòng Cảnh sát quản lý trật tự kinh tế và chức vụ (PC 46) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ thành lập chuyên án đấu tranh làm rõ các hành vi gian lận. Kết quả thực hiện chuyên án, qua thanh tra 51 cơ sở đã phát hiện 23 cơ sở vi phạm, xử phạt hành chính gần 1,4 tỷ đồng.

Ông Trần Minh Dũng (trái), Chánh thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ, trao đổi về các thủ đoạn gian lận đo lường xăng, dầu.

Qua nhiều ngày mật phục, đoàn kiểm tra đã tìm được bằng chứng, vạch trần thủ đoạn của những đối tượng, bắt quả tang hành vi gian lận của một số trạm kinh doanh xăng, dầu ở các huyện: Diễn Châu, Quỳnh Lưu, Yên Thành, Anh Sơn, Tân Kỳ, Tương Dương, Quế Phong và thị xã Hoàng Mai, dùng IC chương trình giả (IC giả) để bớt xén xăng, dầu của khách hàng. Trong 23 cơ sở vi phạm, có 14 cơ sở có hành vi thay IC giả nhằm điều chỉnh sai số phương tiện đo, sai số từ 4,1% đến 11,6%.

Thủ đoạn tinh vi

 “Thủ đoạn lắp đặt IC giả rất tinh vi. Bằng mắt thường khó có thể phân biệt với IC thật. IC thật chỉ chạy được một chương trình đúng. IC giả chạy được hai chương trình đúng và sai khác nhau. Muốn chạy chương trình sai, người bơm xăng nhập một dãy mã mật khẩu, vậy là IC “nhận lệnh chạy chương trình sai”. Khi có người kiểm tra hay muốn chạy đúng trở lại, chỉ cần ngắt nguồn điện hoặc ấn một phím bí mật nào đó, tạo thành một mã, các dữ liệu sai sẽ bị xóa hết, IC lại chạy ở chế độ đúng. Các chủ cơ sở còn bố trí rất nhiều công tắc, cầu dao khác nhau, có khi bố trí cả cầu dao ngoài đường để cắt điện “xóa dấu vết” khi có đoàn thanh tra”-lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Nghệ An cho biết.

Trao đổi với phóng viên Báo Quân đội nhân dân, ông Trần Minh Dũng, Chánh thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ, cho biết thêm, sau khi lực lượng công an vào cuộc, đã phát hiện và bắt giữ 4 đối tượng bán IC giả. Ban chuyên án đã bắt và khám xét khẩn cấp đối tượng Nguyễn Sơn Hải, sinh năm 1973, trú tại Diễn Kỷ (Diễn Châu, Nghệ An), là Giám đốc Công ty CP Thiết bị xây lắp xăng, dầu Trường Hải, thu 23 IC mang nhãn hiệu SEEN. Hải khai nhận, từ tháng 6-2014 đến tháng 10-2014, Hải đã mua IC giả của Lê Văn Toán, trú tại Quỳnh Mỹ (Quỳnh Lưu, Nghệ An), để trực tiếp lắp cho các cơ sở kinh doanh xăng, dầu trên địa bàn hai huyện Diễn Châu và Yên Thành, giá 5 triệu đồng/IC. Ngoài ra, Hải còn bán IC cho một số đối tượng khác.

Rạng sáng 15-11, tại TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, Ban chuyên án đã thực hiện lệnh bắt khẩn cấp đối với Trần Lê Đức, sinh năm 1979, trú tại quận Tây Hồ, TP Hà Nội, và thu giữ tại nơi ở của Đức 1 máy tính, 1 bộ nạp chạy chương trình IC sai để bán cho các đối tượng khắp toàn quốc, cùng 112 IC có đặc tính nêu trên. Tại cơ quan điều tra, Đức khai nhận chính là người sản xuất IC giả để bán ra nhiều nơi trong nước từ 6 năm nay. Đức đã mua chính những chiếc IC chuẩn của Công ty SEEN rồi xóa chương trình thật để cài đặt phần mềm chạy chương trình giả, hoặc ra chợ trời tìm mua linh kiện để chế tạo ra một chíp điện tử có khả năng “ăn cắp” xăng, dầu của khách hàng. Đối tượng Đức từng là thợ điện tử của Công ty CP Kỹ thuật SEEN-chuyên thiết kế, sản xuất cột bơm nhiên liệu điện tử, sau đó y nghỉ làm và thành lập công ty riêng. Do nắm bắt được nhu cầu bất chính của một số đối tượng để gian lận xăng, dầu, Đức đã “chế” ra các thiết bị trên.

Cần có biện pháp mạnh

Ông Trần Minh Dũng cho biết, Nghệ An là địa phương đầu tiên trong cả nước phát hiện loại IC chạy chương trình giả. Cơ quan điều tra đã ra quyết định khởi tố một số bị can. Ngoài xử phạt vi phạm hành chính 18 cơ sở gian lận về đo lường xăng, dầu, cơ quan chức năng cũng đã tước quyền sử dụng giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xăng, dầu của 12 cơ sở có hành vi thay thế IC chương trình, 1 cơ sở tác động vào nguồn điện... Để tăng sức răn đe, phòng ngừa sai phạm, ông Dũng cho rằng cần phải công khai danh tính của cơ sở vi phạm và xử phạt nghiêm minh hơn với những cơ sở tái phạm nhiều lần. Hiện có một số đối tượng bị khởi tố về tội “Truy cập bất hợp pháp vào thiết bị số của người khác theo Điều 226A Bộ luật Hình sự; một số bị can đang tiếp tục bị điều tra về tội “Lừa dối khách hàng”. Theo ông Trần Minh Dũng, cần mở rộng điều tra, xác định rõ hơn các hành vi phạm tội khác. Sau đợt thanh tra, hiện cơ quan chức năng ở Nghệ An đã và đang tiến hành kiểm tra tất cả các cơ sở xăng, dầu sử dụng phương tiện đo mang nhãn hiệu SEEN.

Ông Trần Việt Thanh, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, cảnh báo: “Hiện tượng gian lận đo lường xăng, dầu không chỉ xảy ra ở tỉnh Nghệ An mà xảy ra tại nhiều địa phương trên toàn quốc”. Lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ đã có công văn gửi các Sở Khoa học và Công nghệ trong toàn quốc yêu cầu tăng cường thanh tra, kiểm tra, phát hiện và ngăn chặn kịp thời, xử lý nghiêm các hành vi sai phạm về đo lường trong kinh doanh xăng, dầu. Mặt khác, cần sự phối hợp vào cuộc của nhiều ngành chức năng như: Công Thương, tiêu chuẩn đo lường chất lượng, công an...

Bài và ảnh: CÔNG HÒA - HOÀNG YÊN