Quảng Ninh: Cần kiểm tra, rà soát lại một số dự án nạo vét đường thủy

Kiên quyết xử lý, vẫn tái diễn phức tạp

Cuối năm 2016, ông Hà Hải Dương, Chủ tịch UBND thị xã Đông Triều từng cho biết, sẽ có giải pháp mạnh để khắc phục tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn. Tuy nhiên, dù các cơ quan chức năng đã vào cuộc quyết liệt nhưng tình trạng nhiều tàu ngang nhiên nhả vòi rồng hút cát trái phép trên sông Kinh Thầy vẫn tiếp diễn.

Nạo vét cát trên sông Cầm, thị xã Đông Triều gây sạt lở. Ảnh: Đức Hải 

Người dân địa phương cho biết, khi báo chí phản ảnh, cơ quan chức năng vào cuộc quyết liệt thì tình trạng này đã chấm dứt, nhưng sau đó việc khai thác cát trái phép lại lặp lại dẫn đến ngày càng nhiều diện tích đất bị sạt lở. Trả lời báo chí, ông Nguyễn Văn Ngoãn, Phó chủ tịch UBND thị xã Đông Triều cho biết, tình hình phức tạp vì địa bàn giáp ranh tỉnh Hải Dương nên doanh nghiệp chọn thời điểm buổi trưa hoặc tối, đưa tàu sang phía Quảng Ninh hút cát trái phép. “Vấn đề này UBND thị xã Đông Triều rất đau đầu, mặc dù chúng tôi đã bắt nhiều tàu nhưng không thể giải quyết dứt điểm tình trạng này”-ông Ngoãn cho biết.

Tại TP Uông Bí, ngày 20-4-2017, Cục Cảnh sát môi trường (Bộ Công an) đã tiến hành kiểm tra 6 tàu hút cát quy mô lớn ở khu vực sông Uông, đoạn chảy qua xã Điền Công. Khi tiến hành kiểm tra, cả 6 tàu đều không xuất trình được các giấy tờ về đăng ký, đăng kiểm. Qua kiểm tra, Công ty đầu tư xây dựng công nghiệp HTH chưa hoàn thiện thủ tục, không được phép khai thác.

Gia hạn giấy phép nạo vét tại nơi sạt lở nghiêm trọng

Trong khi đó, tại  phường Đức Chính, thị xã Đông Triều, hiện nay người dân lại đang sống trong tâm trạng bất an do một dự án mới được gia hạn giấy phép bất thường.

Có mặt tại bờ sông Cầm, chúng tôi chứng kiến những chiếc tàu đang hút cát nổ máy đinh tai nhức óc. Hai bên sát bờ sông Cầm, người dân xóm Trại cắm đầy cây để ngăn không cho tàu tiến sát vào gần bờ, vì lo ngại sụt đất, sụt nhà.

Bà Nguyễn Thị In, 70 tuổi, nhà ở khu 2, phường Đức Chính cho biết: “Nhà tôi có 5 sào ruộng, nhiều chỗ đã bị trôi sạt xuống sông. Trong làng rất nhiều người mất ruộng vì nạn khai thác cát. Mới đây, lại nghe tin UBND tỉnh cấp phép cho công ty, cho nhiều tàu về nạo vét tuyến luồng, người dân chúng tôi rất hoảng sợ, lo lắng vì trước đó không hề được tham gia ý kiến”.

Chị Nguyễn Thị Hương nhà sát bờ sông Cầm bức xúc: “Không biết nạo vét để làm gì, luồng lạch đến đâu nhưng trạm bơm cấp nước là công trình quan trọng cung cấp nước cho dân cấy giờ sắp sập rồi. Theo quy định thì tàu nạo vét không được làm ban đêm nhưng họ làm suốt đêm, khiến chúng tôi không ngủ được. Nghe nói dự án được tỉnh cấp phép từ tháng 2, nhưng những chiếc tàu này về hút cát từ Tết đến giờ”.

Đại diện UBND thị xã Đông Triều cho biết, ngày 12-11-2014, UBND tỉnh Quảng Ninh có Văn bản số 6424/UBND-GT2 về việc chấp thuận nhà đầu tư thực hiện dự án nạo vét tuyến, luồng sông Cầm kết hợp tận thu sản phẩm nạo vét. Ngày 13-2-2017, thừa lệnh UBND tỉnh Quảng Ninh, ông Vũ Văn Hợp, Chánh văn phòng UBND tỉnh đã có Công văn số 782/UBND-GT2 về việc gia hạn thời gian thực hiện dự án nạo vét tuyến luồng sông Cầm, dự án “Nạo vét tuyến luồng sông Cầm” được kéo dài đến ngày 10-9-2017.

Cần kiểm tra, rà soát lại

Công bằng mà nói, Quảng Ninh là địa phương mà lãnh đạo các cấp đã có nhiều nỗ lực, kiên quyết trong đẩy lùi “cát tặc” và từng xử lý nhiều sự việc thành công. Điển hình phải kể đến việc trước thực trạng cát tặc lộng hành trên vịnh Hạ Long giữa năm 2016. Ngày 18-7-2016, ông Nguyễn Văn Đọc, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh đã có cuộc kiểm tra đột xuất việc khai thác cát tại khu vực đảo Tuần Châu, Hạ Long. Tại thời điểm kiểm tra, có khoảng 50 con tàu cũ nát và không có số hiệu đang hút cát từ trong lòng vịnh Hạ Long lên boong, thấy đoàn kiểm tra của Bí thư Tỉnh ủy, các tàu này cuống cuồng bỏ chạy. Ngay trong ngày, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh đã chủ trì cuộc họp khẩn giải quyết vấn đề này, yêu cầu đình chỉ không thời hạn việc khai thác cát, nạo vét luồng lạch tại khu vực Tuần Châu, Hạ Long.

Sau chỉ đạo trên, cát tặc ở Hạ Long đã “không còn đất sống”. Trở lại với các dự án nạo vét còn nhiều bất cập nêu trên, trao đổi với phóng viên Báo Quân đội nhân dân, ông Hoàng Hồng Giang, Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa Việt Nam cho biết: “Tháng 3-2017 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo yêu cầu Bộ Giao thông vận tải cho dừng tất cả các dự án nạo vét đường thủy để rà soát, chấn chỉnh trước thực trạng “cát tặc” gây bức xúc dư luận. Cục Đường thủy nội địa Việt Nam đã dừng, không cấp phép thêm cho tất cả các dự án Cục quản lý. Về phía các địa phương, gần đây có một số nơi đề nghị cấp phép mới hoặc gia hạn với một số dự án nhưng dự án đó có cấp bách không thì cần sự kiểm tra kỹ lưỡng, tránh tình trạng núp bóng nạo vét để khai thác cát, đặc biệt nạo vét gây sạt lở nghiêm trọng như báo chí nêu ở sông Cầm thì cần phải xem xét lại”.

Theo chỉ đạo của Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh vào tháng 7-2016, các đơn vị, địa phương phải rà soát thủ tục cấp phép khai thác mỏ cát, không để xảy ra tình trạng lợi dụng việc nạo vét luồng trục lợi, lợi dụng việc được cấp phép tiếp tay cho hoạt động khai thác trái phép, tiến hành hậu kiểm đối với các dự án đã được cấp phép. Vì vậy, những gì diễn ra ở một số dự án trên sông Uông, sông Cầm tỉnh Quảng Ninh rất cần được kiểm tra, rà soát lại.

CÔNG MINH