QĐND - Gia đình ông Phan Văn Phương khai hoang 137,7m2 đất và xây dựng nhà ở ổn định tại tổ dân phố 1, phường Tân Hòa từ năm 1988 đến 2014. Hằng năm, ông vẫn thực hiện nghĩa vụ nộp thuế đất ở đầy đủ. Cuối tháng 4 vừa qua, do căn nhà cũ xuống cấp, để có chỗ ở cho 4 nhân khẩu, thờ cúng cha mẹ và anh trai là liệt sĩ, gia đình ông Phương đã vay mượn hơn 200 triệu đồng để sửa chữa nhà. Khi công việc sửa nhà sắp hoàn tất thì ngày 9-5-2014, UBND phường Tân Hòa, TP Buôn Ma Thuột lập đoàn cưỡng chế phá dỡ hoàn toàn căn nhà, di chuyển (không kê biên) toàn bộ tài sản của gia đình ông Phương lên UBND phường. Việc làm này đã đẩy gia đình ông Phương lâm vào cảnh khốn khó. Trước đó, vào ngày 30-12-2013, tại tổ dân phố 1, UBND phường Tân Hòa cũng đã tổ chức cưỡng chế công trình xây dựng lại nhà ở trên nền nhà gỗ cũ của ông Nguyễn Văn Dũng, gây thiệt hại cho gia đình ông Dũng hơn 50 triệu đồng và khiến 4 người trong gia đình ông Dũng không có nhà ở.

Qua tìm hiểu chúng tôi nhận thấy, việc UBND phường Tân Hòa cưỡng chế công trình xây dựng của các hộ ông Phan Văn Phương và Nguyễn Văn Dũng chưa thực sự “thấu tình đạt lý”. Lý do mà UBND phường Tân Hòa đưa ra để cưỡng chế là: Các hộ dân xây dựng không có giấy phép, vi phạm hành lang an toàn giao thông và lấn chiếm đất của Trung tâm Đào tạo nông nghiệp hữu cơ (Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật tỉnh Đắc Lắc) cũng kém thuyết phục. Bởi vì, xét về nguồn gốc đất của các hộ ông Phan Văn Phương và Nguyễn Văn Dũng cũng như hơn 200 hộ dân thuộc các tổ dân phố 1, 2 và 10, phường Tân Hòa lâu nay đã được xác định là đất ở, nhiều hộ đã ở ổn định từ sau năm 1975 đến nay. Khu đất này đã được quy hoạch thành đất ở theo Quyết định số 2852/QĐ-UBND, ngày 31-10-2007 của UBND tỉnh Đắc Lắc “Về việc quy hoạch chi tiết khu dân cư phường Tân Hòa”. Tại Điểm c, Khoản 1, Điều 1 quyết định này có ghi: Đối với các khu dân cư đã hình thành ổn định, được cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ). Song từ năm 2007 đến nay, các hộ ông Phan Văn Phương, Nguyễn Văn Dũng và hơn 200 hộ khác thuộc tổ dân phố 1, 2 và 10, phường Tân Hòa vẫn không được UBND TP Buôn Ma Thuột cấp sổ đỏ. Không có sổ đỏ thì làm sao người dân có thể xin được giấy phép xây dựng(?)

Căn nhà 3 tầng của hộ ông Bùi Ngọc Đức (cán bộ, đảng viên tổ dân phố 2), có cùng nguồn gốc đất, xây dựng cùng thời điểm hai hộ ông Phương và ông Dũng sửa chữa lại nhà, nhưng không bị cưỡng chế?

Lực lượng chức năng thực hiện cưỡng chế phá dỡ căn nhà của ông Phương.

Còn về vi phạm hành lang an toàn giao thông, nhà ở của các hộ ông Phương, ông Dũng và hơn 200 hộ dân các tổ dân phố 1, 2 và 10 có mặt tiền hướng ra Quốc lộ 26. Hầu hết công trình nhà ở của các hộ dân nêu trên đều nằm ngoài chỉ giới xây dựng, chỉ có một phần nằm trong hành lang an toàn đường bộ. Ông Nguyễn Minh Tiến, Giám đốc Công ty Quản lý đường bộ 26, cho rằng: “Các hộ dân tổ dân phố 1, 2 và 10, phường Tân Hòa đã làm nhà ở, sinh sống tại khu dân cư này 3 đến 4 thế hệ rồi. Do vậy, cần phải tạo điều kiện cho các hộ dân định cư tại chỗ theo hướng lùi vào sâu hơn, không nằm trong hành lang an toàn giao thông là ổn”.

Ngày 15-5, làm việc với chúng tôi, ông Trương Minh Quốc, Phó chủ tịch thường trực Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật tỉnh Đắc Lắc cho biết: Ngày 4-9-2007, Trung tâm Đào tạo nông nghiệp hữu cơ được UBND tỉnh Đắc Lắc giao 24.568m2 đất để xây dựng trung tâm trên cơ sở nguồn vốn tài trợ của Nhật Bản. Đến cuối năm 2013, dự án đã kết thúc và tháng 6-2014, Trung tâm Đào tạo nông nghiệp hữu cơ giải thể. Hiện nay, Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật tỉnh Đắc Lắc đang làm các thủ tục bàn giao hạ tầng và đất cho UBND tỉnh sử dụng vào mục đích khác.

Có một số điểm vô lý là ở khu vực các tổ dân phố 1, 2 và 10, phường Tân Hòa, một số hộ là cán bộ, đảng viên có cùng nguồn gốc đất như các hộ ông Phương, ông Dũng nhưng từ năm 2013 đến đầu năm 2014, vẫn xây được nhà kiên cố 2-3 tầng mà không hề bị cưỡng chế. Giải thích về việc này, ông Bùi Thanh Gấm, Phó chủ tịch UBND phường Tân Hòa cho rằng: “Những căn nhà xây dựng kiên cố không thuộc thẩm quyền cưỡng chế của UBND phường(?)”. Có lẽ, sự giải thích mập mờ, thiếu thuyết phục của ông Phó chủ tịch UBND phường Tân Hòa đã gây ra những bất bình trong nhân dân.

Dư luận ở địa phương cho rằng, UBND TP Buôn Ma Thuột và các cơ quan chức năng tỉnh Đắc Lắc cần khẩn trương thực hiện Quyết định số 2852/QĐ-UBND, ngày 31-10-2007 của UBND tỉnh Đắc Lắc. Trên cơ sở đó tiến hành hoàn chỉnh thủ tục cấp sổ đỏ cho hơn 200 hộ dân nơi đây. Trước mắt, cần điều tra, xác minh làm rõ việc UBND phường Tân Hòa cưỡng chế phá dỡ công trình sửa chữa nhà ở của các hộ ông Phan Văn Phương và Nguyễn Văn Dũng đã đúng quy định của pháp luật hay chưa? Cũng cần điều tra, xác minh, vì sao UBND phường Tân Hòa và các cơ quan chức năng của phường chỉ cưỡng chế những căn nhà xây dựng của người dân, còn những căn nhà xây dựng kiên cố 2-3 tầng của cán bộ, đảng viên thì cho tồn tại, như vậy có bảo đảm sự công bằng, nghiêm minh của pháp luật?

Bài và ảnh: KIỀU BÌNH ĐỊNH